D. Hoạt động vận dụng
Lập bảng 24.2. So sánh thể dị bội với thể đa bội.
Dấu hiệu so sánh
Thể dị bội
Thể đa bội
Khái niệm
Bộ NST
Cơ chế hình thành
Đặc điểm cơ thể
Giống nhau
Bài làm:
Dấu hiệu so sánh
Thể dị bội
Thể đa bội
Khái niệm
là hiện tượng số lượng NST của một hay một vài cặp NST tương đồng bị thay đổi số lượng.
là hiện tượng làm tăng lên số lượng toàn bộ NST của tế bào [ nhiều hơn 2n].
Bộ NST
2n -1, 2n +1, 2n +2, 2n -2, 2n -1-1, 2n + 1+ 1, ...
3n, 4n, 5n, ....
Cơ chế hình thành
Do rối loạn trong phân bào làm 1 hoặc 1 vài NST phân li không đều
Do rối loạn trong phân bài làm tất cả các NST phân li không đều về 1 tế bào con
Đặc điểm cơ thể
thường gây hại, gây dị dạng cho cơ thể
thường có lợi, sinh trưởng phát triển nhanh
Giống nhau
đều làm thay đổi số lượng NST trong bộ lưỡng bội của loài
Dấu hiệu so sánh
Thể dị bội
Thể đa bội
Khái niệm
là hiện tượng số lượng NST của một hay một vài cặp NST tương đồng bị thay đổi số lượng.
là hiện tượng làm tăng lên số lượng toàn bộ NST của tế bào [ nhiều hơn 2n].
Bộ NST
2n -1, 2n +1, 2n +2, 2n -2, 2n -1-1, 2n + 1+ 1, ...
3n, 4n, 5n, ....
Cơ chế hình thành
Do rối loạn trong phân bào làm 1 hoặc 1 vài NST phân li không đều
Do rối loạn trong phân bài làm tất cả các NST phân li không đều về 1 tế bào con
Đặc điểm cơ thể
thường gây hại, gây dị dạng cho cơ thể
thường có lợi, sinh trưởng phát triển nhanh
Giống nhau
đều làm thay đổi số lượng NST trong bộ lưỡng bội của loài
So sánh thể dị bội và thể đa bội: * Giống nhau: - đều là những thể do đột biến số lượng NST tạo ra. - đều phát sinh từ các tác từ môi trường ngoài và trong. - đều biểu hiện kiểu hình không bình thường, có thể gây hại cho sinh vật. - cơ chế tạo ra đều do sự phân li không bình thường của NST trong quá trình phân bào. - số lượng NST trong tế bào sinh dưỡng đều sai khác với 2n. - ở thực vật, thể đa bội và thể dị bội đều được ứng dụng trong trồng trọt.
* Khác nhau: + Thể dị bội: - thay đổi liên quan đến 1 hay 1 số cặp nào đó: 2n + 1 , 2n - 1 , 2n - 2 , 2n + 2 , ... - có thể gặp ở mọi sinh vật [con người, động vật và thực vật]. - gây thay đổi kiểu hình ở một số bộ phận, gây ra các bênh hiểm nghèo.
+ Thể đa bội: - thay đổi liên quan đến toàn bộ bộ NST của loài, tế bào có số NST là bội số n: 2n, 3n, 4n, 5n, ... - thường không thấy ở sinh vật bậc cao, chủ yếu được ứng dụng và phổ biến ở thực vật. - thực vật đa bội có cơ quan sinh dưỡng to, sinh trưởng mạnh, chống chịu tốt. Chú ý: Tham khảo thêm các bài bên dưới! Thấy hay thì like và chia sẻ ngay nhé.
Lập bảng 24.2. So sánh thể dị bội với thể đa bội..
Dấu hiệu so sánh
Thể dị bội
Thể đa bội
Khái niệm
là hiện tượng số lượng NST của một hay một vài cặp NST tương đồng bị thay đổi số lượng.
là hiện tượng làm tăng lên số lượng toàn bộ NST của tế bào [ nhiều hơn 2n].
Bộ NST
2n -1, 2n +1, 2n +2, 2n -2, 2n -1-1, 2n + 1+ 1, ...
3n, 4n, 5n, ....
Cơ chế hình thành
Do rối loạn trong phân bào làm 1 hoặc 1 vài NST phân li không đều
Do rối loạn trong phân bài làm tất cả các NST phân li không đều về 1 tế bào con
Đặc điểm cơ thể
thường gây hại, gây dị dạng cho cơ thể
thường có lợi, sinh trưởng phát triển nhanh
Giống nhau
đều làm thay đổi số lượng NST trong bộ lưỡng bội của loài
NST tồn tại thành từng cặp, mỗi cặp gồm 2 NST đơn có 2 nguồn gốc khác nhau, một từ bố & một từ mẹ tạo ra thể lưỡng bội!
Thể dị bội là gì?
Thể dị bội được sinh ra khi một cặp NST tương đồng 0 phân li trong giảm phân ở bố hoặc mẹ → 2 chiếc trong cặp NST tương đồng cùng đi về 1 cực → tạo giao tử bất thường n + 1 & n – 1 → qua thụ tinh 2 giao tử đó kết hợp với giao tử bình thường [n] → hợp tử 2n + 1 & Hợp tử 2n – 1
Thể đa bội là gì?
Đa bội là thuật ngữ dùng để chỉ tế bào hoặc mô hay cơ thể sinh vật có số bộ NST là bội số lớn hơn 2 [nhiều hơn 2n] của bộ đơn bội
Sự tăng gấp bội số lượng NST, ADN trong tế bào đã dần đến tăng cường độ trao đổi chất, làm tăng kích thước tế bào, cơ quan & tăng sức chống chịu của thể đa bội đối với các điều kiện không thuận lợi của môi trường.