Băng huyết là một trong những tai biến sản khoa thường gặp. Hiện nay, băng huyết sau sinh vẫn là một trong những tai biến sản khoa gây tử vong mẹ hàng đầu trên thế giới và Việt Nam. Vậy, băng huyết là gì?
30/11/2018 | Sinh mổ có bị băng huyết không
13/12/2018 | Băng huyết có nguy hiểm không
04/12/2018 | Phụ nữ bị băng huyết nên ăn gì
1. Băng huyết là gì?
Băng huyết sau sinh là hiện tượng bộ phận sinh dục nữ chảy máu dữ dội trong vòng 24 giờ sau sinh, gây nên tình trạng mất máu quá nhiều. Băng huyết sau sinh là tai biến sản khoa thường gặp và là một trong những nguyên nhân gây tử vong mẹ hàng đầu.
2. Nguyên nhân băng huyết sau sinh
Có nhiều nguyên nhân tác động gây nên hiện tượng băng huyết sau sinh, có thể kể đến các nguyên nhân như sau:
– Do đờ tử cung.
– Sót nhau, nhau cài răng lược, do chấn thương sinh dục.
– Người mẹ bị rối loạn đông máu.
– Mẹ mang thai ở tuổi sau 35 tuổi, con trên 4 kg, u xơ tử cung, sinh mổ, có tiền sử băng huyết sau sinh cao hơn.
Băng huyết là một trong những tai biến sản khoa thường gặp.
3. Dấu hiệu nhận biết băng huyết
– Sản phụ bị chảy máu từ đường sinh dục trong vòng 24 giờ đầu sau sinh.
-Lượng máu chảy ra ngoài có thể nhiều hoặc ít, máu đỏ tươi hoặc đỏ bầm, máu cục hoặc máu loãng.
-Máu chảy ứ trong buồng tử cung làm tử cung tăng thể tích. Đáy tử cung lên cao dần, tử cung to ra theo bề ngang, mềm nhão. Không thấy khối cầu an toàn trên xương vệ.
– Tùy thuộc lượng máu mất, người bệnh có thể tụt huyết áp, mặt xanh tái, vã mồ hôi, chóng mặt, tim đập nhanh…
4. Biến chứng của băng huyết sau sinh
Tùy thuộc vào mức độ mất máu và việc hồi sức, cầm máu có tích cực hay không, băng huyết sau sinh có thể gây ra nhiều biến chứng nặng – nhẹ khác nhau:
– Choáng do giảm thể tích tuần hoàn, đưa đến suy thận, suy đa cơ quan và tử vong.
– Là yếu tố thuận lợi của nhiễm trùng hậu sản.
– Biến chứng lâu dài thiếu máu, viêm tắc tĩnh mạch, hội chứng Sheehan [do hoại tử tuyến yên dẫn đến suy nhược, gầy ốm, rụng lông tóc, mất sữa, vô kinh], không thể có thêm con trong trường hợp phải cắt tử cung.
Băng huyết rất nguy hiểm.
5. Dự phòng băng huyết sau sinh
Để giảm được tần suất và tỉ lệ tử vong do băng huyết sau sinh, cần dự phòng băng huyết trước khi nó xảy ra. Một số nguyên tắc dự phòng gồm:
– Phòng ngừa nhiễm trùng ối.
– Tránh chuyển dạ kéo dài, sử dụng cẩn thận các loại thuốc tê, mê, giảm đau trong chuyển dạ.
– Điều chỉnh các rối loạn đông máu nếu có, xử trí ngay các trường hợp có cơn gò cường tính, cơn gò yếu…
– Kiểm tra nhau kỹ lưỡng, soát lòng tử cung ngay khi nghi ngờ có sót nhau.
– Kiểm tra đường sinh dục nếu có thực hiện thủ thuật giúp sinh, kiểm tra tử cung nếu có vết mổ cũ.
Chăm sóc tốt để có 1 thai kỳ khỏe mạnh giúp phòng ngừa băng huyết hiệu quả.
– Cung cấp sắt và acid folic trong suốt thai kỳ để phòng ngừa thiếu máu. Điều này sẽ giúp cho băng huyết sau sinh nếu có xảy ra sẽ ít gây ra các biến chứng nặng hơn.
– Nhằm phòng ngừa các biến chứng nặng, nên theo dõi sát sản phụ ít nhất 6 giờ sau sinh để kịp thời phát hiện khi băng huyết sau sinh xảy ra, kịp thời tìm nguyên nhân và xử trí sớm.
…
Để biết thêm thông tin cũng như để được tư vấn trực tiếp về băng huyết là gì, bạn đọc vui lòng liên hệ với Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Thu Cúc theo số điện thoại 0936 388 288 hoặc 1900 55 88 92 để được giải đáp.
> Xem thêm:
Những ngày vừa qua, vụ việc một sản phụ 24 tuổi không may tử vong sau khi sinh con tại Bệnh viện Việt Pháp đã khiến dư luận đặc biệt quan tâm. Như VietTimes đã đưa tin, phía Bệnh viện Việt Pháp cho rằng nguyên nhân chính khiến sản phụ tử vong là do mất máu quá nhiều, suy đa phủ tạng. Tuy nhiên, ý kiến của Bệnh viện có đúng hay không, cần chờ kết luận chính thức về vụ việc của ngành y tế.
Trao đổi với PV VietTimes, PGS.TS. Phạm Bá Nha - Trưởng khoa Phụ Sản, Bệnh viện Bạch Mai, một trong các chuyên gia sản phụ khoa - cho biết: Đến thời điểm hiện tại vẫn chưa biết được nguyên nhân đích xác khiến sản phụ này tử vong là gì, vì chưa có kết luận chính thức từ phía các cơ quan chức năng.
Tuy nhiên, nói về vấn đề băng huyết sau sinh, PGS.TS. Phạm Bá Nha cho biết: Máu làm nhiệm vụ nuôi sống cơ thể. Mất máu sẽ để lại rất nhiều di chứng như suy các cơ quan trong cơ thể, suy tim, suy não,…. Nếu không cấp cứu kịp thời, bệnh nhân sẽ tử vong hoặc sống thực vật.
“Băng huyết sau sinh là nguyên nhân hàng đầu gây tử vong ở sản phụ. Khi cơ thể mất máu quá nhiều có thể dẫn đến ngừng tim, suy đa tạng, chết não,… Để điều trị những trường hợp sản phụ bị chảy máu sau sinh, cần có bác sĩ chuyên khoa theo dõi sản phụ liên tục, phát hiện sớm biến chứng, đồng thời, tìm ra nguyên nhân để xử trí.” - PGS.TS. Phạm Bá Nha nói.
Theo Tổ chức Y tế Thế giới [WHO], mỗi năm hơn 14 triệu phụ nữ trên toàn thế giới bị hiện tượng băng huyết sau sinh thường/mổ.
Tại Việt Nam, tỷ lệ sản phụ bị băng huyết sau sinh chiếm 3-8%. Riêng tại Bệnh viện Bạch Mai, tỷ lệ này chiếm khoảng 1% trên tổng số hơn 7.000 ca đỡ đẻ mỗi năm.
Thống kê cho thấy, mỗi năm trên thế giới có khoảng 515.000 phụ nữ tử vong trong quá trình mang thai và sinh nở. Riêng số người bị băng huyết sau sinh thì lên tới hơn 100.000 người.
Theo các bác sĩ, băng huyết sau sinh là hiện tượng đường sinh dục của người mẹ chảy máu liên tục trong vòng 24 giờ sau sinh, số lượng máu là hơn 500ml hoặc hơn 1% lượng máu cơ thể.
Tất cả phụ nữ mang thai ngoài 20 tuần đều có nguy cơ chảy máu sau sinh. Mặc dù tỷ lệ tử vong mẹ đã giảm đáng kể ở các nước phát triển, nhưng băng huyết vẫn là nguyên nhân gây tử vong mẹ hàng đầu ở những khu vực khác [các nước đang phát triển hoặc chậm phát triển].
PGS.TS. Phạm Bá Nha cho biết thêm về những nguyên nhân khiến sản phụ bị băng huyết sau sinh:
Đờ tử cung là nguyên nhân thường gặp khiến sản phụ bị băng huyết sau sinh. Các nguyên nhân khiến sản phụ bị đờ tử cung gồm: Chất lượng tử cung kém - Tử cung của sản phụ sinh nhiều lần, người bị u xơ tử cung hay tử cung bị dị dạng; tử cung quá căng - tình trạng này do sản phụ sinh đôi hoặc sinh ba hay do thai lớn và nước ối quá nhiều; sản phụ bị nhiễm trùng ối, chuyển dạ lâu hay thai phụ bị thiếu máu và suy nhược; sản phụ bị mắc chứng rối loạn đông máu, mang thai khi tuổi thai quá lớn [thường là sau 35 tuổi ], có tiền sử băng huyết sau sinh hoặc bị u xơ tử cung.
Sự bất thường của bánh nhau: Những trường hợp thai phụ có nhau bám thấp, nhau cài răng lược, nhau tiền đạo thường sẽ có khuynh hướng gây chảy máu nhiều sau sinh. Nếu diện tích bánh nhau lớn, khi bong ra sẽ gây chảy máu nhiều cũng có thể gây băng huyết sau sinh.
Tử cung, âm đạo bị vỡ hoặc rách cũng có thể là nguyên nhân gây băng huyết sau sinh kể cả đẻ thường. Đây là biến chứng do khó đẻ và cần phải có sự can thiệp của thủ thuật. Một số trường hợp khác như đẻ rơi, đẻ quá nhanh cũng gây tổn thương lớn đến đường sinh dục
Bên cạnh đó, sản phụ cũng có thể bị rối loạn đông máu khi nhau bong non, thai lưu, nhiễm trùng,…Tùy thuộc vào mức độ mất máu và việc phục hồi sức khỏe mà băng huyết sau sinh có thể gây ra những biến chứng nặng hay nhẹ khác nhau.
Nếu sản phụ ra máu một cách bất thường và nhiều trong vòng 24 giờ đầu sau khi sinh; áu chảy có màu đỏ tươi, rỉ ra liên tục; da xanh xao, niêm mạc nhợt, chân tay lạnh, vẻ mặt hốt hoảng và huyết áp tụt. Nhịp tim đập nhanh một cách bất thường hoặc trở nên không đều; tử cung mềm nhão, không có sự co hồi tốt thì có thể sản phụ dã bị băng huyết sau sinh.
Theo chuyên gia về sản phụ khoa PGS.TS. Lưu Thị Hồng, nguyên tắc chung để phòng tránh băng huyết sau đẻ cũng như các biến chứng thai kỳ là cần theo dõi thai kỳ tốt, nhằm sớm phát hiện các yếu tố nguy cơ và có hướng xử trí kịp thời. Vì thế, thai phụ cần chọn cơ sở uy tín có trang thiết bị hiện đại, quy trình chăm sóc thai sản an toàn… để theo dõi thai kỳ và sinh con.
Theo các chuyên gia, hiện không có biện pháp xử trí nào hoàn toàn tối ưu trong điều trị băng huyết sau sinh nặng. Vì vậy, dự phòng băng huyết sau sinh là lựa chọn tốt nhất để bảo vệ sức khỏe cho sản phụ. Các biện pháp dự phòng gồm: Quản lý tốt thai kỳ, phát hiện thai kỳ có nguy cơ cao, đỡ sinh đúng kỹ thuật, không để chuyển dạ kéo dài, theo dõi hậu sản trong vòng 6 giờ đầu tiên, đặc biệt là trong 2 giờ sau sinh.
Nguồn: //viettimes.vn