Ung thư đại tràng có 4 giai đoạn chính, được phân loại dựa trên cấu trúc của đại tràng và cách tế bào lây lan từ đại tràng tới các bộ phận khác của cơ thể.
Giai đoạn 1
Đây là giai đoạn sớm nhất của ung thư đại tràng, khi đó ung thư vẫn chỉ giới hạn trong đại tràng. Trong giai đoạn này, các tế bào ung thư phát triển trong các lớp của đại tràng, được gọi là niêm mạc và cận niêm mạc.
Giai đoạn 2
Trong giai đoạn này, các tế bào ung thư bắt đầu lan ra ngoài đại tràng và di căn tới các khu vực khác trong đại tràng. Giai đoạn này được phân loại thành giai đoạn nhỏ 2A, 2B và 2C, dựa trên việc tế bào ung thư lây lan ra bao xa. Trong giai đoạn 2A, các tế bào thường nằm ở lớp ngoài cùng của đại tràng, trong giai đoạn 2B, tế bào ung thư vượt qua lớp ngoài cùng của đại tràng tới niêm mạc bao quanh cơ quan ổ bụng. Trong giai đoạn 2C, tế bào ung thư có thể di chuyển tới sát những cơ quan hoặc cấu trúc này.
Giai đoạn 3
Trong giai đoạn này, các tế bào ung thư bắt đầu lan đến các hạch bạch huyết lân cận. Giai đoạn này được chia thành 3A, 3B và 3C dựa trên số lượng hạch bạch huyết bị ảnh hưởng bởi ung thư. Giai đoạn 3A là giai đoạn hạch bạch huyết gần với đại tràng bị ảnh hưởng. Nếu có 2-3 hạch bạch huyết bị ảnh hưởng là giai đoạn 3B và nếu có trên 4 hoặc các hạch bạch huyết ở xa bị ảnh hưởng thì được xếp vào giai đoạn 3C.
Giai đoạn 4
Đây là giai đoạn cuối cùng của ung thư đại tràng khi các tế bào ung thư di căn tới các cơ quan khác của cơ thể. Khi các cơ quan ở gần như gan hoặc phổi bị ảnh hưởng, đây được gọi là giai đoạn 4A và nếu các tế bào ung thư di căn tới một hoặc nhiều cơ quan ở xa thì ung thư đã chuyển sang giai đoạn 4B.
Phương pháp điều trị được quyết định dựa trên giai đoạn của ung thư đại tràng. Thông thường ung thư từ giai đoạn 1-3 có thể được điều trị bằng phẫu thuật, khi đó khối u được phẫu thuật cắt bỏ [bao gồm các mô và tế bào ở gần phụ thuộc vào giai đoạn ung thư]. Tuy nhiên, nếu ung thư tiến triển sang giai đoạn 3 [3B hoặc 3C] thì bạn có thể cần hóa trị kèm theo phẫu thuật để ngăn ngừa các tế bào ung thư tấn công các cơ quan khác của cơ thể. Giai đoạn 4 của ung thư đại tràng, hóa trị hoặc liệu pháp đích là phương pháp hiệu quả để điều trị ung thư.
Tỷ lệ sống thêm?
Cũng giống như việc điều trị, khả năng sống thêm của những người bị ung thư đại tràng phụ thuộc vào giai đoạn của ung thư đại tràng, loại ung thư, tuổi tác và sức khỏe của bệnh nhân. Việc phân loại ung thư không chỉ là xác định mức độ khỏe mạnh của tế bào dưới kính hiển vi. Mức độ ung thư càng nặng, các tế bào càng bất thường, tiên lượng sống càng giảm. Ung thư giai đoạn đầu thường phát triển chậm hơn và có tiên lượng tốt hơn. Nói chung, cơ hội sống thêm 5 năm là 50% cho mỗi bệnh nhân. Tuy nhiên, phụ thuộc vào giai đoạn, có sự chênh lệch. Đối với người bị ung thư giai đoạn 1, tỷ lệ sống thêm 5 năm là 90%, giai đoạn 2 là 80-83%, giai đoạn 3 là 60% và giai đoạn 4% là 11%. Do vậy, tỷ lệ sống thêm giảm từ ung thư giai đoạn 1 tới giai đoạn 4.
Chia sẻ
Người bệnh ung thư đại tràng vào giai đoạn cuối thường có tâm lý vô cùng tuyệt vọng, lo lắng. Ung thư đại tràng di căn sống được bao lâu và những phương án điều trị khi bệnh đã vào giai đoạn cuối là gì? - những thông tin này sẽ được Ths.Bs Quách Thanh Dung, bác sĩ nội ung bướu bệnh viện ĐKQT Vinmec Times City chia sẻ trong bài viết sau đây.
1. Tìm hiểu giai đoạn ung thư đại tràng di căn
Ung thư đại tràng có thể khởi phát từ bất kỳ vị trí nào trên đại tràng, từ lớp trong cùng của thành ruột, rồi xâm lấn ra phía ngoài qua các lớp của thành ruột, gây phá vỡ thành ruột, sau đó lan đến các mô xung quanh khối u. Sau đó tế bào ung thư bắt đầu lây lan sang các cơ quan khác của cơ thể [hay còn gọi là di căn xa]. Ung thư đại tràng thường di căn tới các cơ quan, bộ phận như gan, phổi, xương, não, đặc biệt là gan.
2. Ung thư đại tràng di căn sống được bao lâu?
Ung thư đại tràng phát hiện ở giai đoạn muộn đã có di căn sang các cơ quan ngoài gan, khi đó việc áp dụng các phương pháp điều trị chỉ có tác dụng hạn chế, kìm hãm sự phát triển thêm của tế bào ung thư, chứ không còn khả năng điều trị triệt căn. Cách chữa trị chủ yếu ở giai đoạn này là hóa trị nhằm tiêu diệt và kìm hãm sự phát triển của các tế bào ung thư, kéo dài thời gian sống. Phẫu thuật cũng được cân nhắc tùy thuộc vào vị trí khối u, mức độ xâm lấn của ung thư ra các cơ quan xung quanh cũng như thể trạng, tinh thần và các bệnh lý phối hợp của bệnh nhân. Phẫu thuật ở giai đoạn di căn là một điều vô cùng khó khăn, phần lớn các trường hợp phẫu thuật chỉ là tạm thời nhằm giải quyết các biến chứng của bệnh.
Khi ung thư đại tràng chưa di căn, được phẫu thuật và điều trị hóa chất bổ trợ thì tiên lượng bệnh rất cao. Nhưng khi đã di căn vào nội tạng [như gan, phổi...] thì không quá 20% bệnh nhân có thể sống được trên 5 năm.
Ngoài ra thời gian sống của bệnh nhân còn phụ thuộc vào nhiều yếu tố:
- Thể trạng của bệnh nhân
- Các bệnh lý đi kèm như phổi, cao huyết áp, tim mạch,...
- Chế độ dinh dưỡng
- Tâm lý và hợp tác điều trị của người bệnh
Chúng ta có thể dựa vào một số yếu tố sau để giải đáp thắc mắc về vấn đề ung thư đại tràng di căn sống được bao lâu.
- Dựa vào độ tuổi mắc bệnh: Những người lớn tuổi thường dễ gặp ung thư đại tràng giai đoạn cuối hơn khi phát hiện. Tuy nhiên, cũng có những người trẻ tuổi vẫn mắc phải ung thư. Với người trẻ, khả năng phát triển khối u, tốc độ di căn được nhận xét là nhanh hơn so với người già. Mặt khác, người trẻ tuổi nếu được điều trị hợp lý và có tâm lý tích cực thì tình trạng bệnh khả quan hơn. Thời gian sống có thể kéo dài hơn.
- Dựa vào tình trạng bệnh: mức độ xâm lấn đến các cơ quan khác càng nhiều, điều trị càng khó khăn và tiên lượng càng xấu
- Dựa vào mức độ biệt hóa của tế bào; tế bào biệt hóa kém thì tiên lượng xấu hơn tế bào biệt hóa cao.
Các giai đoạn phát triển của ung thư đại tràng
3. Điều trị ung thư đại tràng di căn có hiệu quả không?
Như đã đề cập ở trên, việc điều trị ung thư đại tràng di căn nếu hiệu quả thì bệnh nhân có thể sống trên 5 năm. Trường hợp này chỉ chiếm 10 đến 20%. Tức là cứ 100 người điều trị ung thư đại tràng thì chỉ có khoảng 10 đến 20 người có thể sống sau 5 năm.
Hiện nay với sự tiến bộ của y học, có nhiều phương pháp điều trị ung thư đại tràng di căn như:
- Phẫu thuật: Trường hợp ung thư di căn tới một cơ quan duy nhất thì các bác sĩ thường chỉ định phẫu thuật cắt bỏ khối u. Trường hợp khối u đã lan rộng gây biến chứng như chảy máu, tắc ruột thì phẫu thuật chỉ là tạm thời.
- Xạ trị: Thường không sử dụng trong ung thư đại tràng, chủ yếu dùng để giảm đau trong các trường hợp có di căn xương.
- Hóa trị: Dùng các chất gây độc tế bào để tiêu diệt khối u. Trường hợp khối u đã di căn sang 1 cơ quan khác như gan chẳng hạn, hóa trị có tác dụng thu nhỏ khối u để các bác sĩ tiến hành phẫu thuật cắt bỏ. Tuy nhiên, mức độ thành công còn phụ thuộc vào thể ung thư, thể trạng người bệnh, khả năng đáp ứng với hóa chất..
- Điều trị bằng các thuốc kháng thể đơn dòng: bevacizumab, cetuximab [trong trường hợp không có đột biến gen RAS, BRAF].
- Điều trị bằng các thuốc phân tử nhỏ: Regorafenib
- Điều trị bằng liệu pháp miễn dịch: Pembrolizumab [trong trường hợp có bộc lộ MSI cao]...
Nhìn chung, nếu ung thư đại tràng di căn đến chỉ một cơ quan đơn độc thì việc điều trị cũng khả quan hơn. Thời gian sống của bệnh nhân cũng dài hơn
Trường hợp ung thư di căn đến nhiều cơ quan khác trong cơ thể thì tiên lượng xấu, tỉ lệ sống sau 5 năm rất thấp - dưới 11%. Chính vì vậy, việc phát hiện bệnh sớm rất quan trọng. Do đó khi có bất kỳ dấu hiệu nào của ung thư đại tràng, bạn cần đến bệnh viện uy tín để kiểm tra vàsàng lọc ung thư. Tâm lý cũng đóng vai trò rất quan trọng trong quá trình điều trị bệnh ung thư đại tràng. Những bệnh nhân bị ung thư đại tràng di căn rất cần giữ cho mình tâm lý nhẹ nhàng, lạc quan.
“Ung thư đại tràng sống được bao lâu” là thắc mắc chung của nhiều người mắc phải căn bệnh nguy hiểm này. Trong bài viết sau, Hello Bacsi mời bạn cùng tìm hiểu tỷ lệ sống và các yếu tố ảnh hưởng đến tiên lượng của người bệnh ung thư đại tràng.
Ung thư đại tràng [ung thư ruột già] là một loại ung thư phổ biến và có tỷ lệ tử vong cao ở Việt Nam cũng như trên thế giới. Tuy nhiên, đây cũng là loại ung thư có tiên lượng tốt. Nếu được phát hiện sớm và điều trị kịp thời, người bệnh vẫn có thể sống tiếp thêm nhiều năm.
Ung thư đại tràng sống được bao lâu? Tỷ lệ sống sót sau 5 năm
Theo dữ liệu từ chương trình SEER* [2008 – 2014] của Viện Ung thư Quốc gia Hoa Kỳ, tỷ lệ sống sót sau 5 năm của những người bị ung thư đại tràng là 64,5%. Dữ liệu này cũng được phân nhóm theo từng giai đoạn** cụ thể. Tỷ lệ sống sót trong 5 năm của mỗi nhóm như sau:
- Ung thư đại tràng tại chỗ: 90%
- Ung thư đại tràng đã lan ra khu vực lân cận: 71%
- Ung thư đại tràng di căn xa: 14%
Theo số liệu WHO 2018, ung thư đại trực tràng là loại ung thư phổ biến, đứng thứ 5 tại Việt Nam. Mỗi năm nước ta ghi nhận gần 15.000 ca mắc mới và khoảng hơn 7.000 ca tử vong. Dự báo đến 2025, tỷ lệ ung thư đại trực tràng sẽ tăng lên hàng thứ 2 ở nam giới và thứ 4 ở nữ giới.
Vậy, ung thư đại tràng giai đoạn cuối sống được bao lâu? Tin tốt là triển vọng điều trị bệnh ung thư đại tràng đã được cải thiện trong những năm qua. Những kỹ thuật điều trị mới ra đời góp phần không nhỏ trong việc kéo dài tuổi thọ và nâng cao chất lượng cuộc sống cho người bệnh.
Ý nghĩa của tỷ lệ sống sót
Tỷ lệ sống sót của ung thư đại tràng cho biết tỷ lệ phần trăm những người bị ung thư vẫn còn sống sau một số năm nhất định.
Ví dụ: Nếu tỷ lệ sống sót sau 5 năm của ung thư đại tràng tại chỗ là 90%. Điều đó có nghĩa là 90% những người được chẩn đoán mắc bệnh ung thư đại tràng tại chỗ vẫn còn sống sau 5 năm, kể từ lần chẩn đoán đầu tiên nếu được điều trị tích cực.
Tỷ lệ sống sót là một trong những căn cứ để dự đoán tiên lượng của người bệnh. Tuy nhiên, cần lưu ý rằng những con số thống kê này không cho biết chính xác triển vọng hay tuổi thọ của bất cứ trường hợp cụ thể nào. Mỗi người đều có các yếu tố khác nhau ảnh hưởng đến quá trình điều trị và tiến triển bệnh.
Những người hiện đang được chẩn đoán ung thư đại tràng có thể có triển vọng tốt hơn những con số này. Các phương pháp điều trị được cải thiện theo thời gian. Những con số thống kê này dựa trên những người đã được chẩn đoán và điều trị hơn 5 năm trước.
Các yếu tố ảnh hưởng đến tiên lượng ung thư đại tràng
Để biết bệnh ung thư đại tràng sống được bao lâu, chúng ta cần xét tới các yếu tố ảnh hưởng đến tiên lượng bệnh. Có rất nhiều yếu tố ảnh hưởng đến tiên lượng ung thư đại tràng, bao gồm:
Giai đoạn ung thư
Giai đoạn ung thư cho biết mức độ di căn của bệnh. Theo báo cáo của Hiệp hội Ung thư Hoa Kỳ, ung thư tại chỗ, chưa di căn đến các hạch bạch huyết hoặc các cơ quan ở xa thường có tiên lượng tốt hơn so với ung thư đã di căn đến các bộ phận khác của cơ thể.
Bạn có thể quan tâm: Các giai đoạn của ung thư đại tràng và hướng điều trị
Độ mô học [Grade]
Độ mô học đề cập đến mức độ khác biệt giữa tế bào ung thư và tế bào bình thường. Các tế bào ung thư trông càng gần giống tế bào bình thường thì grade càng thấp. Các tế bào trông càng bất thường thì grade càng cao. Ung thư có grade thấp thường có tiên lượng tốt hơn grade cao.
Sự tham gia của hạch bạch huyết
Trong một số trường hợp, tế bào ung thư sẽ di căn đến các hạch bạch huyết. Nói chung, càng nhiều hạch bạch huyết có tế bào ung thư thì khả năng bệnh tái phát càng cao.
Sức khỏe tổng thể của người bệnh
Sức khỏe tổng thể của người bệnh ảnh hưởng đến khả năng chịu đựng và đáp ứng với các phương pháp điều trị. Người bệnh càng khỏe mạnh thì càng đáp ứng tốt việc điều trị. Đồng thời, cơ thể cũng dễ đối phó với các tác dụng phụ có thể xảy ra.
Tắc ruột già
Ung thư đại tràng có thể gây tắc ruột già hoặc hình thành lỗ thủng trên ruột. Cả hai tình trạng này đều có thể ảnh hưởng đến tiên lượng sống của người bệnh.
Sự hiện diện của kháng nguyên carcinoembryonic
Carcinoembryonic antigen [CEA] là một phân tử protein trong máu. Nồng độ CEA trong máu có thể tăng lên khi bị ung thư đại tràng. Sự hiện diện của CEA khi chẩn đoán có thể ảnh hưởng đến mức độ đáp ứng điều trị ung thư của người bệnh.
Như vậy, ngoài tỷ lệ sống còn có nhiều yếu tố và căn cứ khác để xác định tuổi thọ và triển vọng điều trị của người bệnh ung thư đại tràng.
Hy vọng những thông tin vừa rồi đã giúp bạn giải đáp thắc mắc “Bệnh ung thư đại tràng sống được bao lâu?”. Cần ghi nhớ rằng tỷ lệ sống chỉ là những con số thống kê. Chúng không cho biết tuổi thọ chính xác của bất cứ trường hợp ung thư ruột già nào. Cách tốt nhất để bạn biết được tiên lượng của mình là trao đổi với bác sĩ điều trị.
*SEER = Surveillance, Epidemiology, and End Results [Giám sát Dịch tễ và kết quả điều trị]
**Ung thư thường được phân loại theo hệ thống TNM của Ủy ban liên hợp về ung thư Hoa Kỳ [AJCC] [bao gồm giai đoạn 1, giai đoạn 2…]. Tuy nhiên, dữ liệu trong SEER lại được phân nhóm thành các giai đoạn tại chỗ, lây lan trong khu vực và di căn xa.
Các bài viết của Hello Bacsi chỉ có tính chất tham khảo, không thay thế cho việc chẩn đoán hoặc điều trị y khoa.