Arch linux chạy nhẹ

Mình mới mò qua nghiên cứu thử Arch Linux sau nhiều năm chỉ biết đến Ubuntu và CentOS. Cứ tưởng có kinh nghiệm sử dụng Linux nên cài đặt Arch không có gì khó, ai ngờ khó không tưởng.

Arch Linux cung cấp nguyên 1 trang hướng dẫn cài đặt cực kỳ chi tiết ở đây: Installation Guide. Nhưng chi tiết quá đến mức rối não, càng xem càng không biết làm cài đặt sao mới đúng.

Bài viết này mình chia sẻ lại toàn bộ các bước cài đặt Arch Linux lên máy ảo Hyper-V. Để dành sau này cần dùng còn có tài liệu để tham khảo lại.

Hướng dẫn này mình sử dụng máy ảo Hyper-V, nhưng bạn hoàn toàn có thể áp dụng các bước dưới đây để cài đặt Arch Linux lên máy ảo VirtualBox, ESXi, Promox hay cài trực tiếp lên Desktop / Laptop.

Cảnh cáo: Nếu bạn mới tìm hiểu Linux, tốt nhất nên chuyển qua dùng Ubuntu hoặc Mint cho nhẹ đầu. Đụng vô anh Arch Linux này sẽ cực kỳ thử thách cho những người chưa quen comand-line.

• 1. Tạo máy ảo mới
• 2. Tải Arch Linux ISO
• 2. Sửa lỗi không thể boot từ file ISO
• 3. Thiết lập hệ thống trước khi cài đặt
  • Kiểm tra kết nối mạng
  • Thiết lập SSH, Root Password
  • Kết nối SSH vào máy ảo
  • Thiết lập layout bàn phím
  • Cập nhật thời gian cho hệ thống
  • Thiết lập mirrorlist
  • Phân vùng ổ cứng
  • Format phân vùng
• 4. Cài đặt hệ thống
  • Cài đặt base system
  • Tạo fstab file
  • Chroot
  • Cài đặt thêm các package cần thiết
  • Cài đặt boot loader
  • Cấu hình boot loader
  • Tạo swap
  • Cấu hình múi giờ
  • Cấu hình ngôn ngữ
  • Thay đổi hostname
  • Thay đổi mật khẩu root
  • Tạo tài khoản mới
  • Kích hoạt network services
  • Kích hoạt SSH Service
  • Khởi động lại hệ thống
• 5. Cài đặt giao diện GUI
  • Cài đặt GNOME
  • Cài đặt video driver
  • Điều chỉnh độ phân giải
  • Tận hưởng thành quả

Việc tạo máy ảo mới trên Hyper-V mình đã chia sẻ trong bài viết trước. Bạn có thể tham khảo bên dưới.

Chú ý: Nhớ chọn máy ảo Generation 2 và kết nối vào External Switch hoặc Default Switch để có thể kết nối Internet trong khi cài đặt.

2. Tải Arch Linux ISO

Bạn cần tải file iso cài đặt Arch Linux từ trang Download. Hoặc truy cập thằng vào Mirror nằm trên server Việt Nam của Bizflycloud để tải cho nhanh: http://mirror.bizflycloud.vn/archlinux/iso/latest/

2. Sửa lỗi không thể boot từ file ISO

Phiên bản ISO Arch Linux 202108 (archlinux-2021.08.01-x86_64.iso) gặp lỗi khi cài đặt trên Hyper-V như sau:

ERROR: '/dev/disk/by-label/ARCH_202108' device did not show up after 30 seconds...

Lý do vì Hyper-V tự động nhả ổ đĩa sau khi khởi động, khiến tiến trình cài đặt gặp lỗi (FS#71934 : archlinux-2021.08.01-x86_64.iso fails to boot on hyper-v) Để sửa lỗi này, mình bấm vào mục Media -> DVD Drive -> Insert Disk để chọn lại file ISO cài đặt.

Sau đó quay lại console gõ lệnh

udevadm trigger
exit

Quá trình cài đặt sẽ chạy tiếp tục

Hiện tại file iso bản mới archlinux-2021.09.01-x86_64.iso khắc phục lỗi này. Mình chia sẻ lại lỗi ở đây, biết đâu trong tương lai có bản nào bị lỗi tiếp còn nhớ cách sửa.

3. Thiết lập hệ thống trước khi cài đặt

Kiểm tra kết nối mạng

Arch Linux cần phải kết nối Internet để tải các package trong quá trình cài đặt. Kiểm tra máy ảo có kết nối Internet chưa bằng lệnh ping

ping gooogle.com

Nếu thấy nhận được tín hiệu phản hồi nghĩa là máy ảo đang kết nối Internet OK.

Tiếp theo kiểm tra địa chỉ IP hiện tại của máy ảo. Bạn cần ghi nhớ lại IP này để kết nối SSH vào máy ảo ở bước sau

ip a

IP của máy ảo: 192.168.0.166

Thiết lập SSH, Root Password

Việc thao tác trực tiếp trên giao diện của Hyper-V không tiện lợi cho việc cài đặt vì nó không cho phép copy / paste dòng lệnh. Do đó, bạn nên thiết lập SSH Server để dùng Terminal / Putty kết nối vào sẽ dễ sử dụng hơn.

Thiết lập mật khẩu cho tài khoản root

passwd

Kích hoạt SSH Service

systemctl start sshd

Kết nối SSH vào máy ảo

Sử dụng Putty (Windows) hoặc Terminal (MacOS / Linux) để kết nối SSH vào máy ảo theo địa chỉ IP với tài khoản root và password đã thiết lập.

ssh [email protected]

login as:root
Keyboard-interactive authentication prompts from server:
| Password:
End of keyboard-interactive prompts from server
To install Arch Linux follow the installation guide:
https://wiki.archlinux.org/title/Installation_guide

For Wi-Fi, authenticate to the wireless network using the iwctl utility.
For mobile broadband (WWAN) modems, connect with the mmcli utility.
Ethernet, WLAN and WWAN interfaces using DHCP should work automatically.

After connecting to the internet, the installation guide can be accessed
via the convenience script Installation_guide.

Last login: Thu Sep  2 08:56:22 2021
[email protected] ~ #

Thiết lập layout bàn phím

Mặc định Arch Linux đã kích hoạt layout bàn phím US – là loại đang sử dụng phổ biến ở Việt Nam. Nên bước này không cần làm gì thêm. Nếu bạn dùng layout bàn phím kiểu khác thì tham khảo hướng dẫn ở đây: https://wiki.archlinux.org/title/Installation_guide#Set_the_keyboard_layout

Cập nhật thời gian cho hệ thống

timedatectl set-ntp true

Kiểm tra lại bằng lệnh

timedatectl status

[email protected] ~ # timedatectl status
               Local time: Thu 2021-09-02 09:11:39 UTC
           Universal time: Thu 2021-09-02 09:11:39 UTC
                 RTC time: Thu 2021-09-02 09:11:39
                Time zone: UTC (UTC, +0000)
System clock synchronized: yes
              NTP service: active
          RTC in local TZ: no

Thiết lập mirrorlist

Mirror List là danh sách repo mà Arch Linux sử dụng để tải các package cài đặt. Để tối ưu tốc độ tải, mình sử dụng các mirror từ Việt Nam và Hongkong.

##
## Arch Linux repository mirrorlist
## Generated on 2021-09-02
##

## Vietnam
Server = 

## Hong Kong
Server = 
Server = 
Server = 
Server = 
Server = 
Server = 
Server = 
Server = 

Bạn có thể truy cập vào https://archlinux.org/mirrorlist/ để tạo danh sách mirror.

Lưu lại mirrorlist mặc định

mv /etc/pacman.d/mirrorlist /etc/pacman.d/mirrorlist.bk

Tạo lại danh sách mới /etc/pacman.d/mirrorlist

sudo nano /etc/pacman.d/mirrorlist

Thêm vào mirrorlist ở trên, lưu lại và thoát ra (Ctrl+O, Ctrl + X)

##
## Arch Linux repository mirrorlist
## Generated on 2021-09-02
##

## Vietnam
Server = 

## Hong Kong
Server = 
Server = 
Server = 
Server = 
Server = 
Server = 
Server = 
Server = 

Phân vùng ổ cứng

Kiểm tra ổ đĩa bằng lệnh lsblk

[email protected] ~ # lsblk
NAME  MAJ:MIN RM   SIZE RO TYPE MOUNTPOINTS
loop0   7:0    0 662.7M  1 loop /run/archiso/airootfs
sda     8:0    0    30G  0 disk 
sr0    11:0    1 832.3M  0 rom  /run/archiso/bootmnt

Sử dụng gdisk để thiết lập phân vùng cho ổ đĩa /dev/sda

gdisk /dev/sda

[email protected] ~ # gdisk /dev/sda
GPT fdisk (gdisk) version 1.0.8

Partition table scan:
  MBR: not present
  BSD: not present
  APM: not present
  GPT: not present

Creating new GPT entries in memory.

Command (? for help):

Nếu ổ cứng có sẵn dữ liệu và bạn muốn xoá sạch sẽ để cài mới hoàn toàn, sử dụng command o

Command (? for help): o
This option deletes all partitions and creates a new protective MBR.
Proceed? (Y/N): Y

Tạo phân vùng EFI bằng command n, dung lượng 512MB

Command (? for help): n
Partition number (1-128, default 1): 1
First sector (34-62914526, default = 2048) or {+-}size{KMGTP}: 
Last sector (2048-62914526, default = 62914526) or {+-}size{KMGTP}: +512M
Current type is 8300 (Linux filesystem)
Hex code or GUID (L to show codes, Enter = 8300): EF00
Changed type of partition to 'EFI system partition'

Tạo tiếp phân vùng root sử dụng toàn bộ dung lượng còn lại của ổ cứng

Command (? for help): n
Partition number (2-128, default 2): n
First sector (34-62914526, default = 1050624) or {+-}size{KMGTP}: 
Last sector (1050624-62914526, default = 62914526) or {+-}size{KMGTP}: 
Current type is 8300 (Linux filesystem)
Hex code or GUID (L to show codes, Enter = 8300): 
Changed type of partition to 'Linux filesystem'

Mình không tạo phân vùng swap như hướng dẫn của Arch Linux Wiki. Swap có thể tạo bằng file trên phân vùng root, không cần phải dùng phân vùng riêng.

Kiểm tra lại thông tin trước khi xác nhận thiết lập phân vùng bằng lệnh p

Command (? for help): p
Disk /dev/sda: 62914560 sectors, 30.0 GiB
Model: Virtual Disk    
Sector size (logical/physical): 512/4096 bytes
Disk identifier (GUID): 18CFC37F-8E65-4FFE-B997-8C48BBE241E5
Partition table holds up to 128 entries
Main partition table begins at sector 2 and ends at sector 33
First usable sector is 34, last usable sector is 62914526
Partitions will be aligned on 2048-sector boundaries
Total free space is 2014 sectors (1007.0 KiB)

Number  Start (sector)    End (sector)  Size       Code  Name
   1            2048         1050623   512.0 MiB   EF00  EFI system partition
   2         1050624        62914526   29.5 GiB    8300  Linux filesystem

Lưu lại thiết lập phân vùng lên ổ cứng bằng lệnh w

Command (? for help): w

Final checks complete. About to write GPT data. THIS WILL OVERWRITE EXISTING
PARTITIONS!!

Do you want to proceed? (Y/N): Y
OK; writing new GUID partition table (GPT) to /dev/sda.
The operation has completed successfully.

Format phân vùng

Kiểm tra lại hệ thống phân vùng bằng lệnh lsblk

[email protected] ~ # lsblk
NAME   MAJ:MIN RM   SIZE RO TYPE MOUNTPOINTS
loop0    7:0    0 662.7M  1 loop /run/archiso/airootfs
sda      8:0    0    30G  0 disk 
├─sda1   8:1    0   512M  0 part 
└─sda2   8:2    0  29.5G  0 part 
sr0     11:0    1 832.3M  0 rom  /run/archiso/bootmnt

Format phân vùng EFI

mkfs.fat -F32 /dev/sda1

Format phân vùng root

mkfs.ext4 /dev/sda2

Mount phân vùng vào hệ thống

mount /dev/sda2 /mnt
mkdir /mnt/boot
mount /dev/sda1 /mnt/boot

4. Cài đặt hệ thống

Cài đặt base system

Sử dụng pacstrap để cài đặt base system

pacstrap /mnt base linux linux-firmware base-devel

Tạo fstab file

genfstab -U /mnt >> /mnt/etc/fstab

Chroot

Truy cập vào hệ thống qua tài khoản root

arch-chroot /mnt

Cài đặt thêm các package cần thiết

pacman -S openssh nano intel-ucode networkmanager

Nếu máy sử dụng CPU AMD, bạn nhớ đổi intel-ucode thành amd-ucode

Cài đặt boot loader

bootctl install

Kết quả

[[email protected] /]# bootctl install
Created "/boot/EFI".
Created "/boot/EFI/systemd".
Created "/boot/EFI/BOOT".
Created "/boot/loader".
Created "/boot/loader/entries".
Created "/boot/EFI/Linux".
Copied "/usr/lib/systemd/boot/efi/systemd-bootx64.efi" to "/boot/EFI/systemd/systemd-bootx64.efi".
Copied "/usr/lib/systemd/boot/efi/systemd-bootx64.efi" to "/boot/EFI/BOOT/BOOTX64.EFI".
Created "/boot/d28ebfbb52b245528e50eff03fdd37e7".
Random seed file /boot/loader/random-seed successfully written (512 bytes).
Not installing system token, since we are running in a virtualized environment.
Created EFI boot entry "Linux Boot Manager".

Cấu hình boot loader

nano /boot/loader/loader.conf

default arch
timeout 3
editor 0

Cập nhật bootloader

bootctl update

Tạo swap

Tạo file swap có kích thước tương đương với dung lượng RAM của máy.

fallocate -l 2GiB /swapfile
chmod 600 /swapfile
mkswap /swapfile

Kích hoạt swap

swapon /swapfile

Chỉnh sửa file fstab để bổ sung thông tin swap

nano /etc/fstab

Thêm dòng này vào dưới cùng

/swapfile none swap defaults 0 0

Cấu hình múi giờ

Chỉnh hệ thống về múi giờ Việt Nam

ln -sf /usr/share/zoneinfo/Asia/Ho_Chi_Minh /etc/localtime
hwclock — systohc

Cấu hình ngôn ngữ

Chỉnh ngôn ngữ hệ thống thành en_US.UTF-8 UTF-8

echo 'en_US.UTF-8 UTF-8' > /etc/locale.gen
locale-gen

Chỉnh thông số LANG trong file /etc/locale.conf

echo 'LANG=en_US.UTF-8' > /etc/locale.conf

Thay đổi hostname

Sử dụng lệnh sau để đặt tên máy (hostname) thành ‘thuanbui-arch’

echo 'thuanbui-arch' > /etc/hostname

Thay đổi mật khẩu root

passwd

Tạo tài khoản mới

Mình tạo tài khoản thuanbui mới dùng để quản lý hệ thống

useradd -m -G wheel -s /bin/bash -c "Thuan Bui" thuanbui

Đặt mật khẩu cho tài khoản mới

passwd thuanbui

Thiết lập quyền sudo cho tài khoản mới

EDITOR=nano visudo

Bỏ comment # ở phía trước đoạn %wheel ALL=(ALL) ALL để đưa quyền sudo cho thành viên thuộc group group

Kích hoạt network services

systemctl enable NetworkManager

Kích hoạt SSH Service

systemctl enable sshd

Khởi động lại hệ thống

Thoát ra khỏi môi trường chroot

exit

Khởi động lại máy

reboot

5. Cài đặt giao diện GUI

Nếu không có gì bất thường, máy ảo sẽ khởi động lại rất nhanh vào tty console. Bạn có thể đăng nhập bằng tài khoản đã tạo trước đó.

Chúc mừng bạn đã vượt qua được giai đoạn khó khăn nhất trong công cuộc cài đặt Arch Linux!

Arch Linux đã hoạt động ngon lành ở chế độ cli. Tuy nhiên, nếu muốn sử dụng giao diện GUI như Windows hay MacOS, cần phải cài đặt thêm các package quản lý Desktop Environment như GNOME, KDE, LXDE, i3,…

Cài đặt GNOME

Mình chọn cài đặt GNOME cho đơn giản

sudo pacman -S gnome
sudo systemctl enable --now gdm

Cài đặt video driver

Do mình đang dùng Hyper-V nên cần cài đặt thêm package xf86-video-fbdev để XORG hoạt động trơn tru.

sudo pacman -S xf86-video-fbdev

Điều chỉnh độ phân giải

Độ phân giải của máy ảo sẽ cố định sau khi khởi động. Để điều chỉnh độ phân giải, cần phải thêm thông số video=hyperv_fb:1600x900 vào boot kernel.

sudo nano /boot/loader/entries/arch.conf

title   Arch Linux
linux   /vmlinuz-linux
initrd  /intel-ucode.img
initrd  /initramfs-linux.img
options video=hyperv_fb:1600x900 root=/dev/sda2 rw

Bạn có thể thay đổi 1600x900 thành độ phân giải mong muốn. Độ phân giải cho phép tối đa là 1920x1080

Tận hưởng thành quả

sudo reboot

Tada! GNOME đã hiện ra!

Vậy là xong. Arch Linux đã được cài đặt thành công trên máy ảo Hyper-V để chờ bạn nghiên cứu.

Arch Linux Wiki có thêm một số hướng dẫn tối ưu cho Hyper-V ở đây: Hyper-V – ArchWiki (archlinux.org). Bạn nào quan tâm có thể tham khảo thêm.

Chúc bạn cài đặt êm xuôi!

Nếu bài viết của mình mang đến thông tin, kiến thức hữu ích cho bạn, đừng ngại mời mình ly bia để có thêm động lực chia sẻ nhiều hơn nữa. Cám ơn bạn!

Bài viết liên quan