Đồng tiền dự trữ quốc tế là gì năm 2024

Trong lĩnh vực tài chính quốc tế, dự trữ ngoại hối nổi lên như một vật liệu động cơ quan trọng đằng sau sự ổn định của nền kinh tế quốc gia. Được hình thành bởi các khoản tiền tệ nước ngoài, dự trữ ngoại hối không chỉ là biểu tượng của sức mạnh tài chính mà còn có vai trò quyết định trong việc duy trì mức giá ổn định, cân đối thanh toán quốc tế và tạo đà cho tăng trưởng bền vững. Vậy dự trữ ngoại hối là gì? Hãy cùng tìm hiểu qua bài viết dưới đây.

1. Ngoại hối là gì?

Ngoại hối là thuật ngữ dùng để chỉ các phương tiện có giá trị như ngoại tệ được sử dụng để thanh toán giữa các quốc gia. Ngoại hối bao gồm:

• Ngoại tệ (Foreign Currency): Là đồng tiền nước ngoài hoặc đồng tiền chung của một nhóm quốc gia.
• Chứng từ ngoại hối (Foreign Exchange Documents): Là các giấy tờ có giá trị như séc, hối phiếu, thư tín dụng, chứng từ thanh toán quốc tế, … được viết bằng ngoại tệ hoặc có thể đổi được thành ngoại tệ.
• Quyền rút vốn đặc biệt (Special Drawing Rights – SDR): Là đơn vị tính giá trị của Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF), được sử dụng để thanh toán các khoản nợ với IMF hoặc các thành viên của IMF.
• Quyền rút vàng (Gold Drawing Rights – GDR): Là đơn vị tính giá trị của IMF, được sử dụng để thanh toán các khoản nợ với IMF hoặc các thành viên của IMF bằng vàng.
• Vàng (Gold): Là kim loại quý có giá trị cao, được sử dụng làm phương tiện thanh toán quốc tế hoặc làm dự trữ quốc gia.

Ngoại hối là gì?

2. Dự trữ ngoại hối là gì?

Dự trữ ngoại hối là lượng ngoại tệ mà ngân hàng trung ương hoặc cơ quan hữu trách về tiền tệ của một quốc gia hay lãnh thổ nắm giữ.

Dự trữ ngoại hối có ảnh hưởng đến kinh tế quốc gia theo nhiều khía cạnh.

• Dự trữ ngoại hối cao có thể giúp nền kinh tế chống đỡ lại các cú sốc từ bên ngoài, ổn định tỷ giá, duy trì thanh toán quốc tế và củng cố lòng tin của nhà đầu tư.
• Tuy nhiên, dự trữ ngoại hối quá cao cũng có thể gây ra những vấn đề như lạm phát, mất cân bằng thương mại, chi phí lưu trữ và quản lý.
• Theo một nghiên cứu thực nghiệm, dự trữ ngoại hối có tác động tích cực đến ổn định kinh tế vĩ mô ở Việt Nam, nhưng mức độ tác động khác nhau tùy thuộc vào các biến số như GDP, CPI, tỷ giá và lãi suất.

Dự trữ ngoại hối là gì?

XEM THÊM: Vì sao thị trường chứng khoán lao dốc? Nhà đầu tư nên làm gì?

3. Mục đích của Nhà nước khi dự trữ ngoại hối là gì?

Dự trữ ngoại hối là tài sản bằng ngoại tệ của Nhà nước, được sử dụng để thực hiện các mục đích kinh tế và chính sách. Một trong những mục đích quan trọng của dự trữ ngoại hối là

• Thanh toán quốc tế, bao gồm trả nợ ngoại tệ, nhập khẩu hàng hóa và dịch vụ, hỗ trợ các doanh nghiệp xuất nhập khẩu. Việc có dự trữ ngoại hối đủ để thanh toán quốc tế giúp duy trì sự cân bằng trong cán cân thanh toán, tăng cường khả năng thanh khoản và giảm rủi ro về thiếu hụt vốn.
• Một mục đích khác của dự trữ ngoại hối là ổn định tỷ giá, bảo vệ đồng tiền quốc gia khỏi các biến động và áp lực từ thị trường tài chính quốc tế. Nhà nước có thể can thiệp vào thị trường ngoại hối bằng cách mua hoặc bán ngoại tệ dự trữ để điều tiết tỷ giá, giảm dao động quá mức, duy trì sự ổn định cho đồng tiền và nền kinh tế.
• Việc có dự trữ ngoại hối cao cũng củng cố lòng tin của nhà đầu tư trong và ngoài nước, khuyến khích dòng vốn chảy vào quốc gia, thúc đẩy tăng trưởng kinh tế.
• Ngoài ra, dự trữ ngoại hối là đầu tư sinh lời từ các tài sản ngoại tệ, giảm chi phí lưu trữ và quản lý. Nhà nước có thể sử dụng một phần dự trữ ngoại hối để mua các loại tài sản an toàn và sinh lời cao như trái phiếu chính phủ, cổ phiếu, vàng… Điều này giúp gia tăng thu nhập từ dự trữ ngoại hối, bù đắp cho chi phí lãi suất và chi phí quản lý. Từ đó, Nhà nước có thể sử dụng thu nhập từ dự trữ ngoại hối để phục vụ các mục tiêu kinh tế xã hội khác.

Mục đích của Nhà nước khi dự trữ ngoại hối là gì?

ĐỌC THÊM: Chiến lược đầu tư hợp lý trong môi trường lãi suất thấp

4. Nguồn hình thành dự trữ ngoại hối

Theo quy định tại Điều 5 Nghị định 50/2014/NĐ-CP, nguồn hình thành dự trữ ngoại hối nhà nước bao gồm:

• Ngoại hối mua từ ngân sách nhà nước và thị trường ngoại hối: Đây là khoản ngoại hối mà Nhà nước đã mua từ ngân sách nhà nước hoặc từ thị trường ngoại hối, bằng cách bán đồng tiền quốc gia để mua ngoại tệ.
• Ngoại hối từ các khoản vay ngân hàng và tổ chức tài chính quốc tế: Đây là khoản ngoại hối mà Nhà nước đã vay từ các ngân hàng và tổ chức tài chính quốc tế, như Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF), Ngân hàng Thế giới (WB), Ngân hàng Phát triển Châu Á (ADB) v.v….
• Ngoại hối từ tiền gửi ngoại tệ của Kho bạc Nhà nước và các tổ chức tín dụng: Đây là khoản ngoại hối mà Nhà nước đã gửi ở các ngân hàng và tổ chức tín dụng trong và ngoài nước, để lưu trữ hoặc đầu tư sinh lời.
• Ngoại hối từ việc bán vàng: Đây là khoản ngoại hối mà Nhà nước đã thu được từ việc bán vàng, một loại tài sản có giá trị cao và ổn định.
• Ngoại hối từ các nguồn khác: Đây là khoản ngoại hối mà Nhà nước đã thu được từ các nguồn khác, như quyền rút tiền của IMF, quyền rút vốn của WB, quỹ dự phòng ASEAN+3 v.v….

Nguồn hình thành dự trữ ngoại hối

ĐỌC THÊM: Việt Nam – Điểm đến hấp dẫn cho nhà đầu tư trong chu kỳ kinh tế

5. Kết luận

Như vậy, qua bài viết trên bạn đọc đã nắm được khái niệm dự trữ ngoại hối là gì? Trong môi trường kinh tế biến đổi liên tục, dự trữ ngoại hối không chỉ là một dấu hiệu của tính phát triển kinh tế mà còn thể hiện sự khôn ngoan trong việc dự phòng rủi ro và ứng phó với biến đổi thị trường. Với vai trò quan trọng của mình, dự trữ ngoại hối tiếp tục giữ vị trí không thể thiếu trong việc xây dựng và duy trì sự ổn định tài chính toàn cầu.