Khi những vaper hỏi một điếu thuốc lá chứa bao nhiêu nicotine thì điều đó rất thường xuyên xảy ra, bởi vì họ đang cố để tính xem họ cần bao nhiêu nicotine cho tinh dầu vape của họ. Việc làm đó là để mô phỏng như việc hút thuốc lá bình thường và có trải nghiệm giống hệt từ vape thay vì hút thuốc lá.
Nhưng việc biết được trong thuốc lá có nồng độ nicotine là bao nhiêu để chuyển sang vape là không cần thiết. Đó là bởi vì phương pháp mang lại trải nghiệm cho người dùng của hai loại này khác nhau rất nhiều và thậm chí cùng một lượng nicotine tương đương với nhau cũng sẽ không mang lại hiệu quả giống nhau khi trải nghiệm sự thẩm thấu nicotine mà vape mang lại so với trong một điếu thuốc lá.
Nicotine là một chủ đề phức tạp. Nhưng đa số các vaper đều là người đã từng hút thuốc, vì những người này đang tìm kiếm cho mình một phương pháp ít độc hại hơn so với thuốc lá và mình muốn khám phá hết tất cả các khía cạnh của việc sử dụng nicotine cho các bạn dễ hình dung hơn.
Một điếu thuốc lá có chứa nồng độ nicotine là bao nhiêu?
Có vẻ như đây là một câu hỏi đơn giản đúng không? Vâng nó chỉ đơn giản đối với người đặt ra câu hỏi này thôi…
Theo thử nghiệm được thực hiện tại Phòng thí nghiệm Nội tiết Hành vi [Behavioral Endocrinology Laboratory] tại Đại học Penn State, có từ 0.65 đến 1 gam thuốc lá, bao gồm khoảng 7.5 đến 13.4 miligam nicotin. Thuốc lá Newport có nhiều nicotine nhất trong số các nhãn hiệu của Mỹ được thử nghiệm, ở mức 13.4 mg mỗi điếu. Điều này có nghĩa nếu như gói thuốc của bạn là 20 điếu thì sau khi hút xong 20 điếu đó lượng nicotine mà bạn nhận được sẽ khoảng 268mg.
Nhưng câu hỏi ở đây không nên là nồng độ nicotine trong thuốc lá là bao nhiêu cho 1 điếu, thay vào đó vấn đề nên bàn tán ở đây là nồng độ nicotine mà người hút thuốc lá phải hấp thụ vào cơ thể là bao nhiêu mg? Đây là hai trường hợp khác biệt nhé.
Theo nhà Giáo sư người Áo Bernd Mayer thuộc khoa Dược Lý và Độc Chất tại Đại Học Karl-Franzens Graz, “Hút một điếu thuốc lá sẽ dẫn đến việc hấp thụ 2mg nicotine và làm nồng độ trung bình trong huyết tương động mạch tăng lên khoảng 0.03mg/L” Mayer là một nhà chuyên gia nổi tiếng về nicotine, nhưng các nhà nghiên cứu khác có câu trả lời khác so với ông. Giáo sư Arthur Brody của Đại Học UCLA Mỹ cho biết thuốc lá dòng “Light” sẽ có nồng độ nicotine từ 0.6 – 1.0 mg và trung bình 1 điếu thuốc lá mà người dùng hấp thụ sẽ giao động ở khoảng 1.2 – 1.4 mg.
Vì vậy nồng độ nicotine mà người phải hấp thụ sẽ ít hơn rất nhiều so với thực tế. Sự khác biệt có vẻ lớn, nhưng thực sự điều đó không phải là vấn đề. Đó là do những người hút thuốc lá và ngay cả vaper, phần lớn họ sẽ kiểm soát việc hấp thụ nicotine của họ và vì các yếu tố khác chiếm phần lớn trong việc nicotine được đem lại cho người dùng trải nghiệm một cách mạnh mẽ của thuốc lá.
Nhưng nicotine vẫn là nicotine đúng không?
Khi chúng ta sử dụng nicotine, ta có thể kiểm soát việc mình hấp thụ nicotine bằng những cách: hút nhiều hoặc ít, nhanh hoặc chậm, nặng hoặc nhẹ. Việc đó được gọi là “tự chuẩn độ”, và đó sẽ là điều tất cả người dùng nicotine đều phải làm.
Đây sẽ là những biểu hiện khi bạn hấp thụ quá nhiều nicotine:
- Chóng mặt
- Nhức đầu
- Buồn nôn
- Đổ mồ hôi lạnh
- Mất ngủ
- Nhói ngực
- Lo lắng, bồn chồn
- Ù tai
Nhưng bởi vì cơ thể của chúng ta biết được khi nào chúng ta nhận đủ lượng nicotine, chúng ta sẽ không cho tiếp nhận thêm nicotine nữa hoặc sẽ cho nicotine được hấp thụ vào cơ thể chậm lại. Đối với những người đã từng sử dụng nicotine lâu, thì việc đó gần như là “tiềm thức” của họ. Sự “tự chuẩn độ” trong não của chúng ta sẽ nói cho chúng ta biết khi nào cơ thể của ta cần nhiều hoặc ít nicotine. Các điều cảnh báo được làm ra để tránh sự quá tải về nicotine cho người dùng. Không ai quá liều với thuốc lá và vape. Chỉ khi bạn cứ tiếp tục hút thuốc lá hoặc vape cho đến khi ói và chịu trận với cơn nhức đầu như búa bổ!
Vì vậy người dùng sẽ tự giữ cho bản thân mình không bị như vậy với sự tự chuẩn độ của bản thân. Việc hấp thụ nicotine từ thuốc lá sẽ hơi khác biệt so với vape và phức tạp hơn. Giữa những thành phần trong thuốc lá và công ty thuốc lá, thuốc lá truyền thống được tạo ra để đưa cho người dùng một lượng nicotine lên não cực kì nhanh.
Bên cạnh nicotine, trong thuốc lá sẽ còn rất nhiều hợp chất hóa học để giúp việc đưa lượng lớn nicotine lên não nhanh hơn khi hút thuốc lá. Chất ức chế monoamine oxidase [MAOI’s] kết hợp với nicotine để tạo ra hiệu ứng củng cố trong não khiến người dùng muốn nhiều nicotine hơn thường xuyên hơn.
Và từ rất lâu rồi, các công ty thuốc lá đã phát hiện ra một điều làm người dùng sẽ nghiện nicotine hơn khi thêm amoniac vào thuốc lá, việc làm này đã tạo ra một dạng nicotine mới hấp dẫn hơn và dễ dàng gây nghiện hơn cho người dùng. Với cách làm này, các tính chất hóa học ở bên trong thuốc lá sẽ càng phức tạp hơn và được thay đổi luôn các tính chất hóa học ban đầu của nicotine mà người dùng hấp thụ. Amoniac sẽ làm tăng lượng nicotine nhiều hơn nữa khi nó xâm nhập vào não chúng ta.
Đó chính là những lí do vì sao không thể so sánh nồng độ nicotine của thuốc lá bình thường và nicotine trong tinh dầu vape một cách đơn giản được. Khi sử dụng vape sẽ không có amoniac hoặc monoamine oxidase [MAOI’s]. Và đây cũng là lí do mà nhiều nhà khoa học trên thế giới nói rằng các sản phẩm máy vape pod system sẽ là các công cụ thay thế nicotine không gây nghiện… như thuốc lá.
Lưu ý: Nicotine không phải là chất hóa học gây ung thư.
1. Thuốc lá điếu thông thường
Các loại thuốc lá điếu thông thường, còn được gọi là thuốc lá điếu đốt cháy, có chứa lá thuốc lá, các chất hóa học phụ gia, một đầu lọc, và một mẩu giấy gói lại. Người hút thuốc có thể hít vào tới hơn 7000 chất hóa học trong khói thuốc. Những người xung quanh cũng hít vào lượng chất tương tự, được gọi là hút thuốc lá bị động. Hút thuốc lá điếu là nguyên nhân của hầu hết các bệnh lý và tử vong liên quan tới thuốc lá ở Hoa Kỳ .
2. Thuốc lá nhẹ [light], tự cuốn, tự nhiên hay thuốc lá thảo mộc
Một số người tin rằng thuốc lá “nhẹ” [light] và “ít hắc ín” [low-tar] ít gây hại cho sức khỏe hơn. Tuy nhiên, các nghiên cứu chỉ ra rằng nguy cơ gây ra các tác hại nghiêm trọng đối với sức khỏe của thuốc lá nhẹ hay thuốc lá ít hắc ín không thấp hơn thuốc lá điếu thông thường. Trên thực tế, những người hút thuốc lá tự cuốn trong thời gian dài sẽ có nguy cơ cao mắc các loại ung thư thanh quản, thực quản, ung thư miệng, hầu họng cao hơn so với thuốc lá do máy cuốn.Chính vì vậy, FDA đã cấm sử dụng các thuật ngữ “nhẹ”, “ít” hay “thấp” trong kinh doanh thuốc lá, trừ các trường hợp FDA cho phép cụ thể - tuy nhiên cho tới nay chưa có trường hợp nào được cho phép.
Một số loại thuốc lá điếu trên thị trường được bán ra với mác “hoàn toàn tự nhiên” [“all natural”]. Các loại thuốc lá này được quảng cáo không chứa các chất hóa học hoặc chất phụ gia và được cuốn cùng đầu lọc có thành phần 100% cotton. Không có bằng chứng chứng minh loại thuốc lá này an toàn và lành mạnh hơn các loại thuốc lá khác, cũng không có lý do hợp lý nào để tin như vậy. Khói từ tất cả các loại thuốc lá, dù là tự nhiên hay không, đều chứa nhiều chất hóa học có thể gây ung thư và các loại độc tố được tạo ra từ quá trình đốt thuốc lá như hắc ín và carbon monoxid. Ngay cả thuốc lá thảo mộc không chứa lá thuốc lá cũng tạo ra hắc ín, hạt bồ hóng và carbon monoxid và do đó cũng nguy hại cho sức khỏe.
3. Thuốc lá bạc hà
Thuốc lá bạc hà không an toàn hơn các loại thuốc lá không có vị. Trên thực tế, chúng có thể còn nguy hiểm hơn. Thuốc lá bạc hà thường “dễ” hút hơn – lượng menthol được thêm vào giúp tạo ra cảm giác the mát trong cổ họng khi hút thuốc. Nó làm giảm phản ứng ho và che giấu cảm giác khô cổ mà người hút thuốc hay gặp phải. Người hút thuốc lá bạc hà có thể hít sâu hơn và giữ khói thuốc lâu hơn. Điều này giải thích tại sao những người hút thuốc lá bạc hà và mắc ung thư phổi thường có khối u tại một số vị trí nhất định ở phổi. Đây cũng có thể là một trong các nguyên nhân khiến những người hút thuốc lá bạc hà khó bỏ thuốc hơn so với thuốc lá thường.
4. Xì gà và xì gà mini
Nhiều người xem việc hút xì gà là sành điệu và ít nguy hại hơn hút thuốc lá. Tuy nhiên, một điếu xì gà lớn có thể chứa lượng thuốc lá ngang với một bao thuốc lá thông thường.
Phần lớn xì gà được làm từ lá thuốc lá già, được phơi khô hoặc làm khô và lên men theo một quy trình gồm nhiều bước. Quá trình lên men này gồm các phản ứng hóa học và vi sinh khiến lá thuốc lá biến đổi. Điều này khiến xì gà có mùi và vị khác với thuốc lá. Xì gà có nhiều loại kích cỡ:
- Loại nhỏ nhất, được biết đến với tên xì gà điếu nhỏ, có kích thước bằng một điếu thuốc lá thông thường. Có nhiều vị khác nhau như bạc hà, sô cô la hoặc trái cây, và nhiều loại có đầu lọc.
- Loại hơi lớn hơn một chút gọi là xì gà mini [cigarillos, blunts hay cheroots]. Loại này chứa nhiều lá thuốc lá hơn xì gà điếu nhỏ và cũng có nhiều vị khác nhau.
- Xì gà lớn có chứa tới hơn 14g lá thuốc lá - ngang với 1 bao thuốc lá điếu truyền thống. Một người cần 1 đến 2 giờ để có thể hút hết một điếu xì gà lớn thông thường.
Hầu hết những người hút thuốc lá thường hít khói vào nhưng những người hút xì gà lớn không làm vậy. Điều này có thể do khói xì gà có thể gây kích ứng mũi, họng và đường thở. Các công ty sản xuất xì gà đang theo đuổi xu thế mới - thay đổi quy trình lên men nhằm giúp khói xì gà dễ chịu hơn khi hít vào. Đầu lọc trong xì gà điếu nhỏ cũng có thể giúp người hút có thể hít khói dễ dàng hơn.
Xì gà chứa rất nhiều nicotin
Một điếu xì gà lớn có chứa lượng nicotin ngang với một bao thuốc lá. Một điếu thuốc lá chứa trung bình 8 mg nicotin nhưng người hút chỉ hấp thụ 1-2 mg nicotin. Rất nhiều thương hiệu xì gà lớn nổi tiếng có chứa 100-200 mg trong 1 điếu, hoặc thậm chí có hãng lên tới 444 mg nicotin. Dù ở kích cỡ nào, xì gà vẫn là thuốc lá và khói xì gà có chứa các chất gây ung thư giống như khói thuốc lá. Tất cả các loại xì gà đều gây hại cho sức khỏe.
Người hút xì gà có nguy cơ chết do các loại ung thư miệng, hầu họng, thanh quản và thực quản cao gấp 4-10 lần so với người không hút. Ở những người có thói quen hít khói, hút xì gà dường như có liên quan nhất định đến tử vong do ung thư tụy và bàng quang. Cũng giống như thuốc lá, xì gà cũng nhả khói và gây ra hệ quả hút thuốc bị động với những người xung quanh, điều này cũng rất nguy hiểm.
5. Thuốc lá điện tử [các thiết bị vape/vaping]
Sử dụng thuốc lá điện tử thường được gọi là vaping hoặc JUULing. JULL là một thương hiệu rất phổ biến chuyên sản xuất thuốc lá điện tử. Chất lỏng trong các thiết bị này được đốt nóng và tạo thành dạng khí dung chứa các hạt nhỏ [gọi là “hơi”] – mà người dùng sẽ hít vào. Mặc dù thuật ngữ “hơi” có thể khiến người ta nghĩ là vô hại, trên thực tế “ hơi” này không phải hơi nước. Thay vào đó, hơi này là hạt khí dung có chứa propylen glycol và các chất điều vị - các thành phần này có thể gây hại. Các hạt khí dung của thuốc lá điện tử cũng có thể chứa nicotin và các chất gây nghiện khác và có thể gây ra các bệnh lý liên quan đến phổi, tim và ung thư.
Cần đặc biệt lưu ý rằng tất cả thuốc lá điện tử của JULL và hầu hết các loại thuốc lá điện tử khác đều chứa nicotin – một chất gây nghiện có trong thuốc lá điếu thông thường, xì gà, thuốc lào Ả Rập và các sản phẩm thuốc lá khác.
Do thuốc lá điện tử chỉ mới được sử dụng gần đây, hiện nay có rất ít dữ liệu về các tác hại của việc sử dụng thuốc lá điện tử trong thời gian dài. Các nghiên cứu trên động vật thí nghiệm có ghi nhận tổn thương phổi và một số bất thường về nhiễm sắc thể - một dấu hiệu cảnh báo nguy cơ ung thư.
Đã có các báo cáo về các bệnh phổi nặng ở những người hút thuốc lá điện tử. Đa số [nhưng không phải tất cả] các trường hợp này đều có liên quan đến hút thuốc lá điện tử có chứa vitamin E dạng dầu acetat từ các sản phẩm cần sa trôi nổi trên thị trường.
6. Thuốc lào Ả rập [điếu nước, hookah]
Thuốc lào Ả rập hay còn được gọi là điếu ống, có nguồn gốc từ châu Á và Trung Đông. Lá thuốc lá được trộn sẵn với một số hương vị như mật ong, bạc hà, cam thảo, mật mía hay vị trái cây được đốt trên một ống nước, khói được hít vào thông qua một vòi dài. Thông thường, người ta dùng than đá để đốt nóng hỗn hợp thuốc lá hay còn được gọi là shisha. [Bản thân than đá cũng tạo ra carbon monoxid và các độc tố khác]
Các dạng thuốc lào Ả Rập mới bao gồm đá hơi đã được nhúng trong chất lỏng, và bút hookah dùng pin. Cả 2 dạng này đều tạo ra hơi để có thể hít vào. Bút hookah hoạt động giống như thuốc lá điện tử. Một số nơi quảng cáo rằng các dạng mới này thuần khiết và an toàn hơn so với thuốc lào Ả rập thông thường, tuy nhiên khẳng định này chưa được chứng minh.
Thuốc lào Ả rập hiện được quảng cáo là một lựa chọn thay thế an toàn so với thuốc lá điếu. Tuyên bố này là sai sự thật. Nước không thể lọc bỏ các chất độc. Trên thực tế, khói của thuốc lào Ả rập đã được chứng minh có chứa các độc tố như carbon monoxid, nicotin, hắc ín và các kim loại nặng ở nồng độ cao, thậm chí còn cao hơn khói thuốc lá điếu thông thường.
Một số loại ung thư, bao gồm ung thư phổi, có liên quan đến hút thuốc lào Ả Rập. Hút thuốc lào cũng ảnh hưởng đến tim, gây bệnh mạch vành, nhịp nhanh và tăng huyết áp. Các bệnh lý như tổn thương phổi, ngộ độc carbon monoxid, viêm phế quản mạn tính, khí phế thũng, các vấn đề răng miệng và loãng xương cũng có liên quan đến sử dụng thuốc lào. Ngoài ra, việc hút chung điếu cũng có thể tạo cơ hội cho các bệnh truyền nhiễm. Thuốc lào Ả Rập cũng đặt những người xung quanh vào nguy cơ hút thuốc bị động do hít phải khói thuốc và khói từ than đá – một công cụ được sử dụng để đốt nóng thuốc.
Dịch từ www.cancer.org - Hiệp hội Ung thư Hoa kỳ
Đường dẫn //www.cancer.org/cancer/cancer-causes/tobacco-and-cancer/is-any-type-of-smoking-safe.html
Biên dịch: DS. Đặng Hoài Thu, khoa Dược, Bệnh viện Ung Bướu Hà Nội
Hiệu đính: ThS.BS. Nguyễn Thanh Hằng, phòng HTQT-NCKH