- Di truyền liên kết là hiện tượng một nhóm tính trạng được di truyền cùng nhau, được quy định bởi các gen trên một NST cùng phân li trong quá trình phân bào.
- Nếu ở quy luật phân li độc lập của Menđen các cặp gen làm xuất hiện nhiều biến dị tổ hợp thì liên kết gen cho tổ hợp kiểu hình ít, không tạo ra hoặc hạn chế sự xuất hiện biến dị tổ hợp, đảm bảo di truyền bền vững của từng nhóm tính trạng được quy định bởi các gen trên một NST.
- Cho tổ hợp kiểu hình ít, không tạo ra hoặc hạn chế sự xuất hiện biến dị tổ hợp, đảm bảo di truyền bền vững của từng nhóm tính trạng được quy định bởi các gen trên một NST.
CÂU HỎI HOT CÙNG CHỦ ĐỀ
So sánh kết quả lai phân tích F1 trong 2 trường hợp di truyền độc lập và di truyền liên kết của 2 cặp tính trạng. Nêu ý nghĩa của di truyền liên kết trong chọn giống.
Xem đáp án » 18/03/2020 8,633
Hãy giải thích thí nghiệm của Moocgan về sự di truyền liên kết dựa trên cơ sở tế bào học.
Xem đáp án » 18/03/2020 949
Cho hai thứ đậu thuần chủng hạt trơn không có tua cuốn và hạt nhăn có tua cuốn giao phấn với nhau được F1 toàn hạt trơn, có tua cuốn. Cho F1 tiếp tục giao phấn với nhau được F2 có tỉ lệ : 1 hạt trơn, không có tua cuốn ; 2 hạt trơn có tua cuốn; 1 hạt nhăn, có tua cuốn. Kết quả phép lai được giải thích như thế nào?
a] Từng cặp tính trạng đều phân li theo tỉ lệ 3 : 1.
b] Hai cặp tính trạng di truyền độc lập với nhau.
c] Hai cặp tính trạng di truyền liên kết.
d] Sự tổ hợp lại các tính trạng ở P.
Xem đáp án » 18/03/2020 831
Quan sát hình 13 và trả lời các câu hỏi sau:
- Tại sao phép lai giữa ruồi đực F1 với ruồi cái thân đen, cánh cụt là phép lai phân tích?
- Moocgan tiến hành phép lai phân tích nhằm mục đích gì?
- Giải thích vì sao dựa vào tỉ lệ kiểu hình 1:1. Moocgan lại cho rằng các gen qui định màu sắc thân và dạng cánh cùng nằm trên một NST [liên kết gen].
- Hiện tượng di truyền liên kết là gì?
Xem đáp án » 18/03/2020 373
Câu hỏi : Sự di truyền liên kết không hoàn toàn đã
A. Hình thành các tính trạng chưa có ở bố mẹ
B. Tạo ra nhiều biến dị tổ hợp.
C. Khôi phục lại kiểu hình giống bố mẹ.
D. Hạn chế sự xuất hiện biến dị tổ hợp.
Lời giải
Đáp án đúng: B
Di truyền một phần kiến thức vô cùng quan trọng và liên quan trực tiếp đến cuộc sống của chúng ta. Hãy cùng tìm hiểu về Di truyền liên kết không hoàn toàn [hoán vị gen] qua các kiến thức sau đây nhé:
Năm 1910 Moocgan đã chọn cái gì làm thí nghiệm về di truyền? Cụ thể, ông lựa chọn ruồi giấm làm đối tượng thí nghiệm của mình. Bởi theo ông, ruồi giấm là loài có nhiều ưu điểm để nghiên cứu như dễ nuôi trong ống nghiệm, sinh sản nhiều và có vòng đời ngắn. Đặc biệt, đây là loài có nhiều biến dị để quan sát và số lượng nhiễm sắc thể [NST] ít.
Định nghĩa: Di truyền liên kết không hoàn toàn [hoán vị gen]
là hiện tượng thay đổi vị trí 2 alen tương ứng do sự trao đổi đoạn của 2 cromatit trong cặp NST tương đồng xảy ra trong quá trình tiếp hợp ở kì đầu 1 giảm phân.
Thí nghiệm:
- Cho lai phân tích ruồi cái F1.
- Kết quả: Fa phân tính 4 kiểu hình tỉ lệ khác 1:1:1:1 -> ruồi cái F1 cho 4 loại giao tử tỉ lệ không bằng nhau.
Giải thích kết quả:
- giảm phân tạo giao tử cái xảy ra hoán vị giữa 2 alen B, b [hoặc V, v] làm xuất hiện thêm 2 giao tử hoán vị Bv và bV -> thụ tinh xuất hiện 2 kiểu tổ hợp mới -> xuất hiện 2 kiểu hình mới [biến dị tổ hợp].
- hoán vị không đồng đều do tiếp hợp mà không trao đổi đoạn -> cho 4 loại giao tử không bằng nhau
+ 2 loại giao tử liên kết bằng nhau chiếm tỉ lệ cao.
+ 2 loại giao tử hoán vị bằng nhau chiếm tỉ lệ thấp.
Cơ sở tế bào học:
- do sự trao đổi đoạn giữa 2 cromatit trong cặp NST tương đồng xảy ra trong quá trình tiếp hợp ở kì đầu 1 giảm phân.
Dựa trên quy luật di truyền của Moocgan, có thể thấy, trong quá trình giảm phân để tạo ra giao tử cái, một số tế bào đã có sự liên kết và trao đổi chéo từng đoạn để tạo ra 4 loại giao tử. Trong đó, 2 loại giao tử liên kết sẽ luôn bằng nhau, và 2 loại giao tử hoán vị luôn bằng nhau.
Khác với di truyền liên kết hoàn toàn, ở di truyền liên kết không hoàn toàn xảy ra hiện tượng gọi là hoán vị gen và các gen trên cùng một NST có xu hướng liên kết với nhau.
Vậy khi nào thì các gen di truyền liên kết? Đối với di truyền liên kết hoàn toàn, các gen nằm vị trí gần nhau sẽ quy định các cặp tính trạng cùng nằm trên 1 NST có sự tương đồng. Ngược lại, khi các gen ở vị trí xa nhau sẽ tạo thành di truyền liên kết không hoàn toàn.
Tần số hoán vị gen:
- Khái niệm: tỉ lệ giao tử mang gen hoán vị = [tổng số cá thể có hoán vị]/[tổng số cá thể thu được trong phép lai phân tích] < 50%
- Phụ thuộc 4 yếu tố:
+ giới tính: đa số hoán vị xảy ra trong cả giảm phân tạo giao tử đực và cái
* 1 số loài hoán vj chỉ xảy ra khi giảm phân tạo giao tử đực [tằm]
* 1 số loài hoán vị chỉ xảy ra khi giảm phân tạo giao tử cái [ruồi giấm]
+ khoảng cách giữa các gen trên 1 NST: càng xa tần số hoán vị càng cao.
+ khoảng cách giữa gen và tâm động: càng xa tần số hoán vị càng cao.
+ môi trường
Ý nghĩa:
Thí nghiệm của Moocgan đã chứng minh được quy luật và tỉ lệ của hoán vị gen. Vậy, hoán vị gen hay di truyền liên kết không hoàn toàn nói riêng và di truyền học Moocgan nói chung có ý nghĩa gì?
- Tăng sự xuất hiện của các biến dị tổ hợp, góp phần làm cho giới sinh vật đa dạng và phong phú hơn.
- Trở thành nguyên liệu thứ cấp cho quá trình chọn giống và tiến hóa của các loài sinh vật.
- Nhờ hoán vị gen mà những loại gen quý trên các NST có thể tổ hợp với nhau thành các liên kết mới. Qua đó tạo sự phát triển tốt cho sự tiến hóa về sau.
- Thông qua việc xác định được tần số gen, các nhà khoa học có thể lập bản đồ di truyền.
Thế nào là di truyền liên kết ? Hiện tượng này đã bổ sung cho quy luật phân li độc lập của Menđen như thế nào ?
Thế nào là di truyền liên kết? Hiện tượng này đã bổ sung cho quy luật phân li độc lập của Menđen như thế nào?
- Di truyền liên kết là trường hợp một nhóm tính trạng, được quy định bởi các gen trên 1 NST, cùng phân li trong quá trình phân bào và cùng được tổ hợp qua quá trình thụ tinh.
- Hiện tượng này bổ sung cho định luật phân li độc lập của Menđen giúp giải thích sự hạn chế xuất hiện biến dị tổ hợp hay không tạo ra biến dị tổ hợp của các phép lai nhiều tính trạng nhờ đó người ta luôn có thể chọn những tính trạng tốt luôn được di truyền kèm với nhau.
Những câu hỏi liên quan
[1] Phân li;
[3] Phân li độc lập;
[5] Hoán vị gen;
Trong các phát biếu sau về hiện tượng liên kết gen, có bao nhiêu phát biểu đúng?
[1] Hiện tượng liên kết gen phổ biến hơn so với hoán vị gen.
[2] Liên kết gen chỉ xảy ra ở cả thể cái, không xảy ra ở cá thể đực.
[3] Tính trạng di truyền liên kết gen hoàn toàn cho kết quả khác nhau trong phép lai thuận nghịch.
[4] Số nhóm gen liên kết tối đa bằng số nhiễm sắc thể trong bộ đơn bội của loài.
[5] Liên kết gen hạn chế biển dị tổ hợp.
[6] Hoán vị gen đảm bảo sự di truyền bền vững của từng nhóm tính trạng được quy định bởi các gen trên một NST.
[7] Hoán vị gen làm tăng số biến dị tổ hợp, tạo ra nhóm gen liên kết quý, là cơ sở để lập bản đồ di truyền.
A. 2
B. 3
C. 4
D. 5
1. Men đen đã tiến hành phép lai kiểm chứng ở F3 để kiểm chứng giả thuyết đưa ra
3.Sự phân ly độc lập của các cặp NST dẫn đến sự phân ly độc lập của các cặp alen
5. Trao đổi chéo là một cơ chế tạo biến dị tổ hợp, tạo nên nguồn biến dị không di truyền cho tiến hóa
So sánh kết quả lai phân tích F1 trong 2 trường hợp di truyền độc lập và di truyền liên kết của 2 cặp tính trạng. Nêu ý nghĩa của di truyền liên kết trong chọn giống.