Ống cổ tay là một khoang rỗng được tạo thành bởi các cấu trúc mạc cơ, dây chằng và xương cổ tay. Thần kinh giữa là dây thần kinh chạy dọc ống cổ tay. Khi các cấu trúc tạo thành ống cổ tay đè ép vào thần kinh giữa sẽ gây nên hội chứng ống cổ tay. Biểu hiện thường gặp nhất của hội chứg ống cổ tay là tê tay, dần dần dẫn đến yếu cơ, teo cơ bàn tay.
Hội chứng ống cổ tay [chèn ép thần kinh giữa] là bệnh gì?
là một bệnh ảnh hưởng đến dây thần kinh giữa của cánh tay. Dây thần kinh này đóng vai trò tiếp thu cảm giác và kiểm soát vận động ở cổ tay và bàn tay. Hội chứng này thường gây ra cảm giác đau, tê ran và ngứa bàn tay, gây trở ngại cho người bệnh trong sinh hoạt hàng ngày.
Một số ngành nghề yêu cầu vận động cổ tay nhiều như làm công việc văn phòng, ghi chép, thu ngân có nguy cơ mắc hội chứng ống cổ tay cao hơn. Ngoài ra, hội chứng này còn thường gặp ở một số người bán thịt cá, lao công hay những người lái xe máy nhiều.
Cảm thấy đau, ngứa ran, tê ở cổ tay, bàn tay, ngón tay cảm thấy đau, ngứa ran, tê và tay thường hay làm rơi đồ vật. Các triệu chứng thường tăng lên khi gập cổ tay, bắt tay hoặc bàn tay bị siết chặt. Một số người cảm thấy khó chịu ở phần trên cánh tay và vai. Các triệu chứng thường trở nên trầm trọng hơn vào ban đêm và có thể làm mất ngủ.
Một trong những nguyên nhân gây ra hội chứng chèn ép thần kinh giữa do ống cổ tay trở nên hẹp vì các cấu trúc xung quanh cổ tay đè ép vào. Các cấu trúc này có thể tiếp tục ép các dây thần kinh giữa, gây đau và các triệu chứng khác.
Ngoài ra, sử dụng bàn tay và cổ tay thường xuyên trong cùng một động tác, chẳng hạn như đánh máy, viết và sử dụng chuột máy tính cũng có thể gây ra hội chứng ống cổ tay. Một số bệnh như rối loạn cơ và xương, suy giáp và bệnh tiểu đường cũng có thể làm tăng nguy cơ của hội chứg ống cổ tay.
Những yếu tố làm tăng nguy cơ bị hội chứng ống cổ tay bao gồm:
- Viêm đa khớp dạng thấp – viêm gân
- Co thắt cơ
- Tê bì tay chân
- Loạn dưỡng thần kinh
- Mất cân bằng dịch trong cơ thể
- Đã từng bị trật khớp hoặc gãy khớp cổ tay trước đây;
- Bệnh mãn tính gây biến chứng lên thần kinh như tiểu đường
- Môi trường làm việc dùng những dụng cụ phải gập cổ tay, hay làm những công việc vận động cổ tay lặp đi lặp lại.
Không có các yếu tố nguy cơ bệnh không có nghĩa là bạn không thể mắc bệnh. Những yếu tố trên chỉ mang tính tham khảo. Bạn nên hỏi ý kiến bác sĩ chuyên khoa để biết thêm chi tiết.
- Thay đổi lối sống: ngừng làm bất cứ điều gì gây ra hội chứg ống cổ tay
- Làm giảm áp lực cho các dây thần kinh giữa. Thuốc, nẹp cổ tay và phẫu thuật là các phương pháp phổ biến thường được sử dụng.
- Phẫu thuật giải ép các dây thần kinh. Làm giảm áp lực lên các dây thần kinh khi. Sau phẫu thuật, triệu chứng biến mất nhanh chóng. Bạn nên cho cổ tay nghỉ ngơi ít nhất 6 tuần để thúc đẩy việc lành bệnh và tránh các triệu chứng mới.
VẬT LÝ TRỊ LIỆU : Là phương pháp điều trị hữu dụng nhất ở giai đoạn đầu của bệnh . Tập các bài tập làm giảm đau nhức kết hợp với siêu âm trị liệu – kích thích thần kinh sẽ đem lại cho bạn kết quả cao và ít tốn chi phí nhất
Sóng siêu âm thường được sử dụng trong điều trị hội chứng ống cổ tay, Viêm gân . Đau cổ- lưng- vai- gáy. Co thắt cơ. – Viêm khớp/ thoái hóa khớp- viêm khớp dạng thấp
– Sự dao động của sóng siêu âm tạo ra những thay đổi áp lực lên các tế bào và mô đích gây nên hiện tượng “xoa bóp vi thể”. Sự thay đổi áp lực giúp tạo nên các hiệu ứng:
– Thay đổi thể tích tế bào.
– Tác dụng bóc tách các sợi mô liên kết và xơ hoá.
– Thay đổi tính thấm màng tế bào.
ngoài ra máy kích thích thần kinh cũng là 1 phương án điều trị tốt cho bệnh hội chứng cổ tay
- Đây là phương pháp điều trị mang lại kết quả cao. Giúp giảm sự đau đớn xảy ra ở các dây thần kinh cơ xương, khớp. Cải thiện khả năng vận động và tính linh hoạt xương khớp cho người bệnh. Nguồn điện xung cho thần kinh giảm đau hiểu quả . tham khảo máy kích thích thần kinh cơ – giảm đau
Đôi khi tiêm corticosteroid hoặc thuốc tê
Đôi khi phẫu thuật giải ép
Thay đổi vị trí của bàn phím máy tính và chế tạo các công cụ làm việc khác phù hợp có thể giúp giảm triệu chứng. Ngoài ra, đeo nẹp nhẹ cổ tay ở tư thế cơ năng [xem Hình: Nẹp cổ tay ở tư thế cơ năng. Nẹp cổ tay ở tư thế cơ năng. ], đặc biệt vào ban đêm và dùng thuốc giảm đau nhẹ [ví dụ, acetaminophen, NSAIDs].
Nếu các biện pháp này không kiểm soát được các triệu chứng thì nên tiêm một hỗn hợp thuốc tê và corticosteroid [ví dụ, 1,5 mL dung dịch dexamethasone 4 mg/mL trộn với 1,5 mL lidocaine 1%]vào đường hầm cổ tay tại vị trí giữa xương trụ và gân gan tay dài, theo hướng về phía xa nếp lằn cổ tay. Điều này thường hiệu quả hơn đối với hội chứng ống cổ tay nhẹ hoặc liên quan đến thai nghén.
Nếu các triệu chứng vẫn tồn tại hoặc tái phát hoặc nếu yếu và teo cơ bàn tay xuất hiện thì cân nhắc phẫu thuật giải ép bằng kỹ thuật mổ mở hoặc nội soi.
Tác giả: Bác sĩ Đinh Thị Mai Hồng Cập nhật: 2 tuần trước
Hội chứng ống cổ tay do tình trạng chèn ép dây thần kinh giữa gây ra. Tình trạng này có thể gây cản trở đến cuộc sống thường ngày của người bệnh. Vậy hội chứng ống cổ tay là gì? Các cách điều trị hội chứng ống cố tay là gì? Mời bạn tham khảo bài viết sau đây.
Hội chứng ống cổ tay, hay còn gọi hội chứng đường hầm cổ tay, là tình trạng gây tê, ngứa hoặc yếu ở bàn tay và cổ tay. Tình trạng này xảy ra khi các dây thần kinh giữa bị chèn ép. Dây thần kinh này thường giúp bạn có thể cảm giác được ở ngón tay cái, ngón trỏ, ngón giữa và một nửa ngón áp út. Ngón tay út thường không bị kiểm soát bởi dây thần kinh giữa.
Triệu chứng của hội chứng ống cổ tay là gì?
Các triệu chứng của bệnh thường xuất hiện từ từ, gồm:
- Ngứa hoặc tê. Bạn có thể nhận thấy ngón tay hoặc bàn tay ngứa ran và tê. Bạn cũng có thể cảm thấy một cảm giác như một cú sốc điện ở những ngón tay này. Cảm giác này có thể lan từ cổ tay lên cánh tay. Những triệu chứng bệnh thường xảy ra khi bạn lái xe, dùng điện thoại, đọc báo hoặc trong khi ngủ. Nhiều người thường lắc cổ tay để cố gắng làm giảm các triệu chứng bệnh. Tuy nhiên, cảm giác tê thường không đổi theo thời gian.
- Yếu. Tay bạn có thể trở nên yếu và không thể cầm nắm đồ vật. Điều này có thể là do tình trạng tê ở tay hoặc yếu cơ ngón tay cái.
Hãy đến gặp bác sĩ ngay nếu các triệu chứng ống cổ tay ảnh hưởng đến các hoạt động hàng ngày và giấc ngủ của bạn. Tình trạng tổn thương cơ và dây thần kinh vĩnh viễn có thể xảy ra nếu bạn không điều trị hội chứng này.
Nguyên nhân gây hội chứng ống cổ tay là gì?
Cơn đau trong ống cổ tay là do áp lực quá mức ở cổ tay và dây thần kinh giữa.
Viêm có thể gây sưng. Nguyên nhân phổ biến nhất gây viêm do một bệnh tiềm ẩn gây sưng ở cổ tay và đôi khi dẫn đến tắc nghẽn lưu lượng máu. Một số tình trạng sức khỏe thường gặp nhất liên quan đến hội chứng ống cổ tay là:
- Bệnh tiểu đường
- Rối loạn chức năng tuyến giáp
- Ứ nước do mang thai hoặc mãn kinh
- Tăng huyết áp
- Rối loạn tự miễn như viêm khớp dạng thấp
- Gãy xương hoặc chấn thương cổ tay
Hội chứng ống cổ tay có thể trở nên tồi tệ hơn nếu cổ tay thường xuyên bị căng quá mức. Chuyển động lặp đi lặp lại của cổ tay cũng góp phần làm sưng và chèn ép dây thần kinh giữa, chẳng hạn như:
- Sử dụng chuột máy tính trong thời gian dài
- Chơi piano hoặc gõ trống
Những ai có nguy cơ mắc hội chứng ống cổ tay?
Những người có các hoạt động sử dụng cổ tay và ngón tay lặp đi lặp lại sẽ có nguy cơ cao mắc hội chứng này. Ngoài ra, một số yếu tố cũng làm tăng nguy cơ mắc tình trạng này, như:
Di truyền Mang thai
Chạy thận nhân tạo
Ngoài ra, hội chứng ống cổ tay cũng phổ biến ở nữ giới hơn nam giới.
Các phương pháp giúp chẩn đoán hội chứng ống cổ tay là gì?
Bác sĩ có thể hỏi bạn về các triệu chứng bệnh và cho làm một số kiểm tra sau:
- Kiểm tra dấu hiệu bệnh. Bác sĩ sẽ đánh giá các triệu chứng bạn đang có, chẳng hạn như ngón tay không có cảm giác.
- Kiểm tra thể chất. Bác sĩ sẽ kiểm tra khả năng cảm giác của các ngón tay, cũng như sức mạnh của cơ ngón tay.
- Chụp X-quang cổ tay bị ảnh hưởng có thể loại bỏ các nguyên nhân khác gây bệnh, ví dụ như viêm khớp hoặc gãy xương. Tuy nhiên, X-quang lại không giúp bác sĩ chẩn đoán chính xác hội chứng ống cổ tay.
- Điện cơ đồ có thể giúp bác sĩ xác định mức độ tổn thương của các cơ do dây thần kinh giữa điều khiển và cũng loại trừ các nguyên nhân gây bệnh khác.
- Nghiên cứu dẫn truyền thần kinh giúp chẩn đoán bệnh và loại trừ các nguyên nhân khác.
Các cách điều trị hội chứng ống cổ tay là gì?
Đôi khi, tình trạng này có thể tự khỏi mà không cần điều trị, chẳng hạn như do mang thai. Đối với các trường hợp khác, việc điều trị sẽ dựa vào mức độ nghiêm trọng của cơn đau và các triệu chứng. Một số phương pháp cũng có thể giúp kiểm soát bệnh mà không cần làm phẫu thuật hội chứng ống cổ tay:
- Dùng đai nẹp cố định cổ tay. Đai nẹp sẽ giúp giữ cổ tay thẳng, do đó giảm áp lực lên dây thần kinh giữa. Bạn nên đeo đai nẹp vào buổi tối trong khi ngủ và cần dùng ít nhất 4 tuần để thấy cải thiện.
- Hạn chế hoặc tránh các nguyên nhân gây đau cổ tay
- Dùng thuốc giảm đau. Các thuốc giảm đau như paracetamol hoặc ibuprofen có thể giúp giảm đau trong thời gian ngắn.
- Điều trị các bệnh nền khác, như viêm khớp, tiểu đường
- Tiêm steroid vào khu vực cổ tay để giảm viêm
- Thực hiện các bài tập cho cổ tay
Phẫu thuật hội chứng ống cổ tay chỉ được đề xuất nếu các dây thần kinh giữa bị tổn thương nghiêm trọng. Bác sĩ sẽ cắt bỏ dải mô đi qua dây thần kinh giữa để giảm bớt áp lực lên đây.
Thành công của phẫu thuật phụ thuộc vào nhiều yếu tố, bao gồm tuổi tác, thời gian kéo dài triệu chứng, bệnh tiểu đường và yếu cơ. Trong hầu hết trường hợp, phẫu thuật thường thành công.
Các phương pháp giúp phòng ngừa hội chứng ống cổ tay là gì?
Thực tế, không có cách nào có thể phòng ngừa hội chứng ống cổ tay, nhưng một số biện pháp có thể giúp giảm thiểu nguy cơ mắc bệnh, như:
- Thường xuyên nghỉ giải lao trong khi thực hiện các động tác lặp đi lặp lại
- Tránh bẻ cổ tay lên hay xuống quá mức, hãy để nó ở một vị trí thoải mái nhất.
- Duy trì tư thế đúng. Tư thế sai có thể khiến vai đẩy về phía trước, cổ và cơ vai rụt lại, gây chèn ép dây thần kinh ở cổ. Điều này sẽ ảnh hưởng đến cổ tay, ngón tay, bàn tay và làm bạn đau cổ.
Các bài viết của Hello Bacsi chỉ có tính chất tham khảo, không thay thế cho việc chẩn đoán hoặc điều trị y khoa.