Buồn nôn khi mang thai là một hiện tượng rất thường gặp. Đây là biểu hiện điển hình nhất của hội chứng nghén khi mang thai. Tuy nhiên, không phải tất cả triệu chứng buồn nôn đều là biểu hiện của hội chứng nghén. Vì vậy, tùy theo từng trường hợp cụ thể, chúng ta sẽ có hướng xử trí khác nhau. Bài viết sau đây sẽ trình bày rõ hơn về vấn đề này để bạn đọc tham khảo.
1. Buồn nôn khi mang thai là biểu hiện điển hình của hội chứng nghén
Buồn nôn khi mang thai nhưng không nôn được là dấu hiệu điển hình của hội chứng nghén. Dân gian thường gọi là ốm nghén khi mang thai. Nếu thực sự buồn nôn là do hội chứng nghén thì nó không kéo dài lâu. Thông thường, những triệu chứng khó chịu của tình trạng nghén chỉ xảy ra trong tam cá nguyệt đầu.
Từ tháng thứ tư hay tam cá nguyệt thứ hai trở đi, hội chứng nghén sẽ giảm. Song song với tình trạng đó là triệu chứng buồn nôn cũng sẽ thuyên giảm rõ rệt. Lúc này, thai nhi đã đi vào giai đoạn ổn định và phát triển nhanh chóng trong bụng mẹ.
>>> Xem thêm: Ốm nghén: Những điều cần biết.
Theo các chuyên gia, triệu chứng buồn nôn xuất hiện khi mang thai là một trong những dấu hiệu sớm của thai kỳ. Các số liệu thống kê chung cho thấy có đến 70% chị em phụ nữ sẽ bị buồn nôn khi mang thai. Một số ít phụ nữ, triệu chứng buồn nôn có thể diễn ra trong suốt thai kỳ. Nó không hẳn sẽ thuyên giảm sau tam cá nguyệt đầu tiên.
2. Nguyên nhân khi mang thai bị buồn nôn
Nguyên nhân của buồn nôn do hội chứng nghén vẫn chưa được biết rõ hoàn toàn. Tuy nhiên, nó dường như có liên quan mật thiết với sự gia tăng nồng độ hormon HCG ở thai phụ. Đây là hormone mà cơ thể sẽ bắt đầu sản xuất khi trứng được thụ tinh bám vào niêm mạc tử cung.
Có những giả thuyết khác về nguyên nhân gây tình trạng buồn nôn trong lúc mang thai.
2.1 Một số giả thuyết đáng tin cậy
- Estrogen là một loại hormon tăng lên trong thời kỳ đầu mang thai. Và hormon này có thể góp phần gây nên tình trạng buồn nôn.
- Một dạ dày nhạy cảm có thể trở nên tồi tệ hơn. Bởi vì nó cố gắng thích nghi với những thay đổi của thai kỳ.
- Căng thẳng, lo âu và mệt mỏi có thể gây ra phản ứng của cơ thể. Điều đó dẫn đến tình trạng buồn nôn và nôn.
2.2 Một số nguyên nhân khác
- Viêm loét dạ dày, tá tràng xuất hiện đồng thời khi có thai.
- Hội chứng trào ngược dạ dày thực quản [GERD] gây nên buồn nôn.
- Ăn quá no, vận động nhiều và sớm sau khi ăn.
- Có tiền sử đau nửa đầu [đau đầu Migraine].
- Nằm ngửa khi ngủ sẽ làm tăng cảm giác buồn nôn.
- Thay đổi tư thế đột ngột dẫn đến hạ huyết áp tư thế. Tình trạng này dễ xuất hiện khi mang thai và có thể gây cảm giác buồn nôn.
- Ăn uống thiếu chất, không đầy đủ. Điều này dẫn đến tình trạng hạ đường huyết và kèm theo cảm giác buồn nôn.
- Bổ sung không đầy đủ canxi, magie, vitamin B6 trong lúc mang thai.
3. Khi mang thai bị buồn nôn liệu có nguy hiểm hay không?
Một số chị em bị buồn nôn khi mang thai thường khá lo lắng. Đặc biệt là những thai phụ bị nghén nặng, buồn nôn nhiều, thậm chí là nôn. Nếu như buồn nôn do hội chứng nghén thì nó hoàn toàn lành tính. Vì vậy, chị em hãy yên tâm.
>>> Tham khảo thêm bài viết cùng chủ đề: Thai to liệu có phải là tốt?
Tuy nhiên, nếu buồn nôn có kèm theo triệu chứng của dạ dày như đau, ợ nóng, ợ chua,… thì bạn nên đi khám. Các bác sĩ chuyên khoa sẽ cho thuốc điều trị bệnh lý ở dạ dày. Bao gồm những loại thuốc an toàn cho cả thai phụ và em bé.
4. Những mẹo để hạn chế tình trạng buồn nôn trong thai kỳ
Sau đây là một số mẹo vặt giúp bạn hạn chế buồn nôn khi mang thai:
- Tránh xa những thực phẩm có thể kích thích bạn buồn nôn.
- Luôn mang theo ít bánh ngọt bên mình. Hãy ăn mỗi khi cảm thấy đói để tránh buồn nôn do hạ đường huyết.
- Chia 3 bữa ăn lớn trong ngày thành nhiều bữa ăn nhỏ.
- Uống ít nước trước khi ăn. Thay vào đó, hãy uống nước giữa các bữa ăn để hạn chế tình trạng căng bụng có thể gây buồn nôn.
- Giữ phòng thông thoáng và có quạt để thở dễ dàng hơn. Hoặc có thể đi dạo ở ngoài để hít thở không khí thoáng đãng.
- Nghỉ ngơi mỗi khi cảm thấy mệt. Không nên làm việc quá sức.
- Nếu buồn nôn do uống viên sắt thì bạn hãy nói với bác sĩ chuyên khoa. Một phương pháp pháp bổ sung chất sắt khác có thể được thay thế. Chẳng hạn như ăn gan động vật, tăng cường vitamin C, ăn củ dền, rau ngót,… Xem thêm: 9 thực phẩm hàng đầu chứa vitamin C mà bạn cần biết
- Hỏi ý kiến bác sĩ chuyên khoa về việc uống viên thuốc Magie B6. Nhiều nghiên cứu cho thấy uống loại thuốc này giúp giảm buồn nôn khi mang thai.
- Ngửi gừng hoặc chanh. Uống nước gừng hoặc nước chanh có thể giúp giảm cảm giác buồn nôn.
Thai phụ cần đến gặp bác sĩ khi có các triệu chứng như:
- Ốm nghén nặng.
- Nôn nhiều lần trong ngày.
- Chóng mặt.
- Nhịp tim nhanh.
- Phù tay chân, phù mặt.
- Nôn kèm theo đau bụng, rối loạn đi tiêu.
Hy vọng với những thông tin mà bài viết đã cung cấp, bạn đọc sẽ hiểu rõ hơn về triệu chứng buồn nôn khi mang thai. Từ đó, các chị em cũng như mẹ bầu sẽ có hướng xử trí phù hợp. Mục đích là để yên tâm, có cảm giác dễ chịu và có một thai kỳ khỏe mạnh hơn.
Bác sĩ Nguyễn Lâm Giang
Tình trạng buồn nôn khi mang thai không chỉ xảy ra trong tam cá nguyệt đầu tiên mà có thể kéo dài suốt cả thai kỳ. Điều này khiến các mẹ bầu vốn đã dễ mệt mỏi càng trở nên khó chịu. Áp dụng 8 mẹo dưới đây, mẹ sẽ mau thoát khỏi chứng buồn nôn, trả lại cho bản thân một thai kỳ nhẹ nhàng, thoải mái.
Thông thường, buồn nôn khi mang thai là biểu hiện thường gặp của tình trạng ốm nghén. Phần lớn các trường hợp ốm nghén sẽ kết thúc khi 3 tháng đầu thai kỳ trôi qua. Tuy nhiên, một số mẹ lại “mắc kẹt” với tình trạng này đến tận cuối thai kỳ. Dù tình trạng buồn nôn có kéo dài hay không, việc “bỏ túi” một số mẹo hữu ích sau sẽ giúp mẹ thấy dễ chịu hơn rất nhiều khi vấn đề tái diễn.
Chứng buồn nôn ở mẹ bầu thường không gây nguy hiểm đến thai nhi, tuy nhiên, tình trạng này kéo dài khiến mẹ mệt mỏi, khó tập trung cho công việc, đồng thời làm cho mẹ bị mất chất dinh dưỡng do không hấp thụ được. Lúc này, mẹ nên áp dụng 10 mẹo dưới đây:
1. Chia bữa ăn thành nhiều bữa
Mẹ bầu nên chia nhỏ bữa ăn thành nhiều bữa, nên trữ đồ ăn vặt để ăn bất cứ lúc nào bụng đói. Mẹ bầu nên ăn những thức ăn giàu protein như đậu nành, đậu hà lan sấy khô hay hạnh nhân vì những thức ăn này sẽ hạn chế chứng buồn nôn.
2. Không uống vitamin khi bụng đói
Việc uống viên vitamin tổng hợp khi bụng đói sẽ làm bà bầu nôn nao và buồn nôn, vì vậy tránh uống vitamin khi thức dậy, nên uống khi đang ăn hoặc trước khi đi ngủ.
3. Ăn đồ lạnh
Nếu bà bầu nghén hay buồn nôn thì nên thử dùng thức ăn để lạnh như kem, yogurt… sẽ dễ dung nạp hơn so với những thức ăn nóng.
4. Ăn bánh mì
Nếu mẹ bầu hay bồn nôn nên trữ sẵn trong nhà một ít bánh mì hoặc bánh quy. Trước khi đi ngủ, mẹ bầu có thể nhâm nhi một chút bánh mì hoặc sau khi thức dậy thấy buồn nôn thì có thể ăn một vài miếng bánh quy nhỏ sẽ kìm hãm được cảm giác buồn nôn hiệu quả.
5. Tránh ăn những thức ăn nhiều dầu mỡ
Thực ăn có chứa nhiều chất béo sẽ làm hệ tiêu hóa của mẹ bầu làm việc mệt nhọc, vì vậy, mẹ bầu nên ăn những thức ăn thanh đạm, ít béo.
6. Uống nước từng ngụm nhỏ
Uống đủ nước trong gian mang thai là rất quan trọng, tuy nhiên nếu hay buồn nôn, mẹ bầu nên uống nước từng ngụm nhỏ và nên chia thành nhiều lần uống. Không nên một lúc cả ly nước đầy sẽ làm bụng căng lên, dạ dày không thể chứa được các thực phẩm khác sẽ đẩy thức ăn ra ngoài.
7. Ăn món mình thích
Mẹ bầu nên tránh những loại thức ăn làm mình khó chịu, nên ăn những thức ăn của mình thích, không nên gò ép bản thân ăn những thức ăn mà bản thân không dung nạp được. Chẳng hạn, nhiều mẹ không thích mùi của trứng ngỗng hay ngải cứu thì không nên ăn các món này, nếu ăn sẽ dễ gây cảm giác ngấy ở cổ và có thể gây nôn.
8. Uống trà gừng
Đây là bí kíp mà nhiều mẹ bầu bị ốm nghén rỉ tai nhau. Gừng giúp dạ dày của mẹ bầu dễ chịu hơn. Vì vậy, nếu thấy người nôn nao, mẹ bầu nên pha cho mình ly trà gừng ấm để nhâm nhi.
9. Đeo vòng tay tránh nôn
Hiện nay, tại các tiệm thuốc có bán các vòng tay tránh nôn bằng cotton mềm mại để phòng tránh say tàu xe hoặc cơn bồn nôn của các mẹ bầu. Vòng tránh nôn được làm dựa trên nguyên tắc bấm huyệt của y học Trung Hoa. Nó tác động lên huyệt nội quan ở hai bên cổ tay, làm giảm cảm giác buồn nôn.
10. Uống vitamin B6
Đây là kinh nghiệm giảm nôn hiệu quả của các bà bầu. Tuy nhiên, để tránh bổ sung dư thừa vitamin, mẹ nên tham khảo ý kiến của bác sĩ trước khi sử dụng.
Nhận biết nguyên nhân gây buồn nôn
Chứng buồn nôn khi mang thai thường thuyên giảm hoặc có thể chấm dứt ở tuần thứ 12 đến 14, tuy nhiên cũng có trường hợp triệu chứng ốm nghén kéo dài đến tuần thai thứ 20 và thậm chí có người kéo dài cho đến ngày sinh. Nguyên nhân gây nên chứng buồn nôn thường không rõ ràng và do nhiều yếu tố sau:
- Do ăn uống không đủ chất: Việc ăn uống không đủ chất khiến lượng đường trong máu bị hạ thấp làm mẹ bầu hoa mắt, chóng mặt kèm theo buồn nôn.
- Do thiếu máu: Trường hợp mẹ bầu bị thiếu máu, lượng ôxy tới não và các cơ quan khác bị thuyên giảm khiến bạn chóng mặt, buồn nôn.
- Do nóng quá: Mẹ bầu nếu ở trong môi trường nóng bức hoặc tắm nước nóng lâu sẽ làm các mạch máu giãn ra, khiến bạn hạ huyết áp cũng gây nên tình trạng buồn nôn, chóng mặt.
- Do nằm ngửa: Nếu mang thai ở tam cá nguyệt thứ 2 trở đi thì mẹ không nên nằm ngửa, vì khi nằm ngửa, nhịp tim tăng, huyết áp giảm, chưa kể tử cung lúc này tử cung đã lớn làm chèn ép lên các tĩnh mạch chủ dưới và khung xương chậu gây buồn nôn, khó thở.
- Do đứng lên quá nhanh: Việc đứng lên quá nhanh khiến lượng máu trở về tim không kịp khiến huyết áp của mẹ bầu giảm gây nên tình trạng choáng váng, hoa mắt và buồn nôn.
- Do cường phế vị: Trường hợp cố sức ho hay đi vệ sinh có thể gây thích thích dây thần kinh phế vị gây giảm huyết áp và nhịp tim cũng làm cho bà bầu chóng mặt, nôn ói, thậm chí ngất xỉu.
Bên cạnh việc áp dụng các biện pháp tạm thời để giảm buồn nôn khi mang thai, mẹ nên tìm hiểu kỹ đâu là các yếu tố trực tiếp ảnh hưởng đến tình trạng trên để kịp thời khắc phục. Chẳng hạn, việc ăn uống đủ chất, thực hiện đúng tư thế đi, đứng, nằm, ngồi khi mang thai sẽ giúp giảm buồn nôn hiệu quả.
Các bài viết của MarryBaby chỉ có tính chất tham khảo, không thay thế cho việc chẩn đoán hoặc điều trị y khoa.