Theo kết quả điều tra tình hình sử dụng thuốc lá của 34 tỉnh, thành phố do Quỹ phòng chống tác hại của thuốc lá thực hiện trong năm 2019-2020, tỷ lệ hút thuốc lá chung ở người trưởng thành là 21,7%, giảm so với năm 2015 [22,5%]. Tỷ lệ nam giới hút thuốc là 42,3%, giảm so với năm 2015 [45,3%], tuy nhiên tỷ lệ nữ giới hút thuốc là 1,7%, tăng so với năm 2015 [1,1%].
Thông tin này được ra tại Hội thảo khoa học chia sẻ kết quả nghiên cứu về phòng chống tác hại của thuốc lá do Bộ Y tế tổ chức sáng 22/12.
Cũng theo kết quả điều tra này, tỷ lệ hút thuốc lá điếu ở nam giới thành thị giảm rõ rệt từ 38,7% năm 2015 xuống còn 29,9% năm 2020, tỷ lệ này ở nông thôn cũng giảm từ 35,7% năm 2015 xuống 31,0% năm 2020.
Tuy nhiên, tỷ lệ hút thuốc lá điện tử năm 2020 tăng 18 lần so với năm 2015 [từ 0,2% lên 3,6%], trong đó nam giới tăng 14 lần [từ 0,4% lên 5,6%], nữ giới tăng 10 lần [từ 0,1% lên 1%]. Nhóm tuổi từ 15-24 tuổi sử dụng thuốc lá điện tử cao nhất với tỷ lệ 7,3% .
Kết quả điều tra cũng chỉ rõ, có 44,4% người không hút thuốc [38,7% nam và 47,6% nữ] bị phơi nhiễm với khói thuốc lá tại gia đình. Tỷ lệ hút thuốc lá thụ động tại các quán bar, cà phê, nhà hàng đã giảm so với năm 2015, tuy nhiên, vẫn còn rất cao [lần lượt là 86,2% và 78,1%].
Theo ước tính của tổ chức Y tế thế giới [WHO], mỗi năm Việt Nam có khoảng 40.000 người tử vong do các bệnh liên quan đến thuốc lá [cao gần gấp 4 lần so với số tử vong do tai nạn giao thông mỗi năm]. Nếu Việt Nam không thực hiện ngay các biện pháp phòng, chống tác hại thuốc lá hiệu quả, con số này sẽ tăng lên 70.000 ca/năm vào năm 2030.
Liên quan đến vấn đề cai nghiện thuốc lá, kết quả điều tra tình hình sử dụng thuốc lá của 34 tỉnh, thành phố do Quỹ phòng chống tác hại của thuốc lá cũng chỉ ra rằng, có 7,9% người hút thuốc lá, ước tính khoảng 1,1 triệu người có kế hoạch bỏ thuốc vào tháng sau. Trong số những người đang bỏ thuốc lá, 41,8% đã bỏ thuốc trên 10 năm, 19,4% [5 đến < 10 năm], 27,4% [1 đến dưới 5 năm] và 11,4% dưới 1 năm.
Trong số những người đang sử dụng thuốc lá, có 72,2% nhận được lời khuyên bỏ thuốc từ cán bộ y tế.
Lý do chính dẫn đến việc bỏ thuốc lá chủ yếu vì “thuốc lá có hại cho sức khỏe” [93,1%], vì “hút thuốc lá bị bạn bè gia đình phản đối” [68,2%].
Đặc biệt, có sự gia tăng đáng kể trong tỷ lệ người hút thuốc tin rằng, hút thuốc lá gây nên các bệnh đột quỵ, đau tim hoặc cả 3 bệnh lý đột quỵ, đau tim và ung thư phổi. Cụ thể, tỷ lệ nhận thức về nguy cơ đột quỵ, đau tim và ung thư phổi do sử dụng thuốc lá năm 2020 lần lượt là 81,1%; 77,8%; 96% và 72,2% tin rằng hút thuốc lá gây nên cả 3 bệnh đột quỵ, đau tim và ung thư phổi.
Mặc dù một số chỉ số quan trọng về kiểm soát thuốc lá đã được cải thiện, đặc biệt là tỷ lệ hút thuốc ở nam giới và tình trạng tiếp xúc thụ động với khói thuốc tại nhà, tại nơi làm việc, tại nhà hàng, tại quán bar/ cà phê/ trà. Tuy nhiên, bà Phan Thị Hải, Phó Giám đốc Quỹ phòng chống tác hại của thuốc lá cho biết, tỷ lệ hút thuốc vẫn còn cao ở nam giới, có xu hướng tăng tỷ lệ hút thuốc lá ở nữ giới. Vì vậy, Chương trình phòng chống tác hại của thuốc lá cần tiếp tục hỗ trợ và nỗ lực thực hiện để tiếp tục giảm tỷ lệ sử dụng thuốc lá.
Đại diện Quỹ phòng chống tác hại của thuốc lá cũng đề nghị các cơ quan chức năng liên quan thực thi nghiêm các quy định cấm quảng cáo, khuyến mại và tài trợ thuốc lá để bảo vệ thanh niên không tiếp xúc với các sản phẩm thuốc lá, đặc biệt tại điểm bán thuốc lá, tiếp tục tích cực đẩy mạnh truyền thông về tác hại của thuốc lá và cần tăng cường các biện pháp hỗ trợ cai nghiện thuốc lá, tư vấn cai nghiện thuốc lá trong thời gian tới để hỗ trợ cho hàng triệu người muốn bỏ thuốc lá…
Tại Việt Nam hiện nay, việc hút thuốc lá điện tử đang rộ lên như một trào lưu thời thượng trong giới trẻ. Thuốc lá điện tử cũng gây nghiện và độc hại như thuốc lá truyền thống, nhưng vì thiếu hiểu biết mà xu hướng sử dụng đang ngày càng gia tăng. Ở Việt Nam, tỷ lệ sử dụng thuốc lá điện tử tăng 2,6% vào năm 2019.
Thuốc lá điện tử bủa vây giới trẻ. Ảnh: Đình Trung
Tại những địa điểm công cộng, không quá khó để có thể bắt gặp những thanh, thiếu niên tuổi đời còn rất trẻ nhưng trên tay cầm thuốc lá điện tử, miệng phì phèo nhả khói. Trong số đó có không ít các trường hợp vẫn còn đang mặc quần áo đồng phục trên người.
Thực tế cho thấy xu hướng sử dụng thuốc lá điện tử ở Việt Nam đang ngày một gia tăng ở các thành phố lớn, nhất là với nhóm có mức sống khá và nhóm giới trẻ.Kết quả điều tra sức khỏe học đường năm 2019 cho biết, có đến 2,6% học sinh trong độ tuổi từ 13-17 hút thuốc lá điện tử. Trong đó, học sinh 15-17 tuổi có tỉ lệ hút thuốc lá điện tử khá cao là 3,1%. Tỉ lệ này ở nam học sinh 15-17 tuổi là 4,8% và nữ học sinh là 1,4%.
Thuốc lá điện tử hấp dẫn giới trẻ bởi thiết kế bắt mắt, nhỏ gọn, đóng gói như kẹo, nhiều hương vị, giá rẻ… quảng cáo thu hút. Ngoài ra, người bán còn sử dụng giới trẻ, người nổi tiếng để quảng cáo thuốc lá, đồng thời bán qua các trang thương mại điện tử. Đặc biệt, họ còn che đậy bản chất thực có hại của thuốc lá nhằm đánh lừa người sử dụng.
Cơ chế hoạt động của thuốc lá điện tử là nung nóng một loại dung dịch chứa nicotine tạo ra khói aerosol người sử dụng hít vào. Trong dung dịch thuốc lá điện tử thường có chất tạo mùi và được pha trong chất Propylene Glycol hoặc Glycerin. Ngoài thuốc lá điện tử còn có các hình thức khác như xì gà điện tử, shisha điện tử.
Theo Tổ chức Y tế Thế giới, các sản phẩm thuốc lá đều độc hại với sức khoẻ và đến nay ngày càng có nhiều bằng chứng cho thấy thuốc lá điện tử gây nguy hại đối với sức khoẻ cộng đồng tương tự thuốc lá thông thường. Thuốc lá điện tử gây hại rất lớn với cơ thể con người như: Làm tăng nguy cơ nghiện nicotine với người đã từng hút và chưa bao giờ hút, tăng nguy cơ động kinh, mắc các bệnh về răng miệng, gây các vụ nổ, bỏng, chấn thương…
Dạng hơi của thuốc lá điện tử bên cạnh các chất gây nghiện, vẫn chứa formaldehyde, benzene và nitrosamines [chất đặc biệt có trong thuốc lá và gây ung thư], acetaldehyde và các chất gây ung thư khác. Do đó, người hít phải khói thuốc lá điện tử cũng giống như người hút trực tiếp đều có nguy cơ mắc hơn 25 loại bệnh tật. Nặng nề nhất như ung thư phổi, ung thư thanh quản, bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính, đột quỵ, xuất huyết não, bệnh lý về dạ dày, đại tràng…
Những chất độc hại này không chỉ ảnh hưởng đến người hút trực tiếp mà còn làm tăng nguy cơ mắc bệnh đối với những người hít phải khói thuốc thụ động. Nếu đem so sánh thuốc lá điện tử với thuốc lá điếu truyền thống thì nguy cơ bị ung thư cao gấp 15 lần.
Các dạng thuốc lá điện tử
Không những độc hại, hiện nay, không có cơ quan nào đứng ra giám sát chất lượng và sự lưu hành của các loại thuốc lá điện tử trên thị trường. Thuốc lá điện tử được quảng cáo một cách công khai, tràn lan. Các loại tinh dầu được mua, bán một cách dễ dàng nhưng hầu hết là hàng trôi nổi, không rõ nguồn gốc xuất xứ. Lợi dụng yếu tố này một số đối tượng kinh doanh đã pha thêm chất hướng thần vào các lọ đựng tinh chất với mục đích mang lại cảm giác khoái cảm cho người sử dụng.
Tại kỳ họp 11 Quốc hội khóa XIV vừa qua, nhiều ý kiến đại biểu Quốc hội đã nhấn mạnh sự nguy hại của thuốc lá điện tử và việc kiểm soát chặt chẽ hoạt động hợp pháp liên quan đến chất ma túy. Các đại biểu đã đưa ra ý kiến đề nghị cấm tuyệt đối thuốc lá điện tử.
Trước thực trạng đáng báo động về tình hình sử dụng thuốc lá điện tử như hiện nay,nhà trường và các bậc phụ huynh cũng cần quan tâm sát sao hơn, có biện pháp giáo dục con em tránh xa thuốc lá điện tử và các loại chất gây nghiện khác. Việc thông tin, giáo dục, truyền thông về phòng, chống tác hại thuốc lá là giải pháp chủ đạo và phải được lồng ghép vào các chương trình, chiến lược về nâng cao sức khỏe, tăng cường nhận thức của người dân về tác hại của thuốc lá, thay đổi hành vi sử dụng thuốc lá trong cộng đồng, đặc biệt là giới trẻ.
PV
Tại Việt Nam hiện nay, việc hút thuốc lá điện tử đang rộ lên như một trào lưu thời thượng trong giới trẻ. Thuốc lá điện tử cũng gây nghiện và độc hại như thuốc lá truyền thống, nhưng vì thiếu hiểu biết mà xu hướng sử dụng đang ngày càng gia tăng. Ở Việt Nam, tỷ lệ sử dụng thuốc lá điện tử tăng 2,6% vào năm 2019. Thuốc lá điện tử bủa vây giới trẻ. Ảnh: Đình Trung Tại những địa điểm công cộng, không quá khó để có thể bắt gặp những thanh, thiếu niên tuổi đời còn rất trẻ nhưng trên tay cầm thuốc lá điện tử, miệng phì phèo nhả khói. Trong số đó có không ít các trường hợp vẫn còn đang mặc quần áo đồng phục trên người. Thực tế cho thấy xu hướng sử dụng thuốc lá điện tử ở Việt Nam đang ngày một gia tăng ở các thành phố lớn, nhất là với nhóm có mức sống khá và nhóm giới trẻ.Kết quả điều tra sức khỏe học đường năm 2019 cho biết, có đến 2,6% học sinh trong độ tuổi từ 13-17 hút thuốc lá điện tử. Trong đó, học sinh 15-17 tuổi có tỉ lệ hút thuốc lá điện tử khá cao là 3,1%. Tỉ lệ này ở nam học sinh 15-17 tuổi là 4,8% và nữ học sinh là 1,4%. Thuốc lá điện tử hấp dẫn giới trẻ bởi thiết kế bắt mắt, nhỏ gọn, đóng gói như kẹo, nhiều hương vị, giá rẻ… quảng cáo thu hút. Ngoài ra, người bán còn sử dụng giới trẻ, người nổi tiếng để quảng cáo thuốc lá, đồng thời bán qua các trang thương mại điện tử. Đặc biệt, họ còn che đậy bản chất thực có hại của thuốc lá nhằm đánh lừa người sử dụng. Cơ chế hoạt động của thuốc lá điện tử là nung nóng một loại dung dịch chứa nicotine tạo ra khói aerosol người sử dụng hít vào. Trong dung dịch thuốc lá điện tử thường có chất tạo mùi và được pha trong chất Propylene Glycol hoặc Glycerin. Ngoài thuốc lá điện tử còn có các hình thức khác như xì gà điện tử, shisha điện tử. Theo Tổ chức Y tế Thế giới, các sản phẩm thuốc lá đều độc hại với sức khoẻ và đến nay ngày càng có nhiều bằng chứng cho thấy thuốc lá điện tử gây nguy hại đối với sức khoẻ cộng đồng tương tự thuốc lá thông thường. Thuốc lá điện tử gây hại rất lớn với cơ thể con người như: Làm tăng nguy cơ nghiện nicotine với người đã từng hút và chưa bao giờ hút, tăng nguy cơ động kinh, mắc các bệnh về răng miệng, gây các vụ nổ, bỏng, chấn thương… Dạng hơi của thuốc lá điện tử bên cạnh các chất gây nghiện, vẫn chứa formaldehyde, benzene và nitrosamines [chất đặc biệt có trong thuốc lá và gây ung thư], acetaldehyde và các chất gây ung thư khác. Do đó, người hít phải khói thuốc lá điện tử cũng giống như người hút trực tiếp đều có nguy cơ mắc hơn 25 loại bệnh tật. Nặng nề nhất như ung thư phổi, ung thư thanh quản, bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính, đột quỵ, xuất huyết não, bệnh lý về dạ dày, đại tràng… Những chất độc hại này không chỉ ảnh hưởng đến người hút trực tiếp mà còn làm tăng nguy cơ mắc bệnh đối với những người hít phải khói thuốc thụ động. Nếu đem so sánh thuốc lá điện tử với thuốc lá điếu truyền thống thì nguy cơ bị ung thư cao gấp 15 lần. Các dạng thuốc lá điện tử Không những độc hại, hiện nay, không có cơ quan nào đứng ra giám sát chất lượng và sự lưu hành của các loại thuốc lá điện tử trên thị trường. Thuốc lá điện tử được quảng cáo một cách công khai, tràn lan. Các loại tinh dầu được mua, bán một cách dễ dàng nhưng hầu hết là hàng trôi nổi, không rõ nguồn gốc xuất xứ. Lợi dụng yếu tố này một số đối tượng kinh doanh đã pha thêm chất hướng thần vào các lọ đựng tinh chất với mục đích mang lại cảm giác khoái cảm cho người sử dụng. Tại kỳ họp 11 Quốc hội khóa XIV vừa qua, nhiều ý kiến đại biểu Quốc hội đã nhấn mạnh sự nguy hại của thuốc lá điện tử và việc kiểm soát chặt chẽ hoạt động hợp pháp liên quan đến chất ma túy. Các đại biểu đã đưa ra ý kiến đề nghị cấm tuyệt đối thuốc lá điện tử. Trước thực trạng đáng báo động về tình hình sử dụng thuốc lá điện tử như hiện nay,nhà trường và các bậc phụ huynh cũng cần quan tâm sát sao hơn, có biện pháp giáo dục con em tránh xa thuốc lá điện tử và các loại chất gây nghiện khác. Việc thông tin, giáo dục, truyền thông về phòng, chống tác hại thuốc lá là giải pháp chủ đạo và phải được lồng ghép vào các chương trình, chiến lược về nâng cao sức khỏe, tăng cường nhận thức của người dân về tác hại của thuốc lá, thay đổi hành vi sử dụng thuốc lá trong cộng đồng, đặc biệt là giới trẻ. PV
Các bài khác
- Bắt đối tượng giết người sau 12 giờ gây án [17/02/2021]
- Đầu năm phá án [29/01/2021]
- Công an Tuyên Quang giữ vững an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội năm 2020 [01/01/2021]
- Công an tỉnh triển khai nhiệm vụ năm 2021 [31/12/2020]
- Tổng kết công tác quân sự, quốc phòng năm 2020 [31/12/2020]
- Thông qua điều lệnh tác chiến, điều lệnh chiến đấu Quân đội nhân dân Việt Nam [22/12/2020]
- Lịch sử, ý nghĩa của ngày thành lập Quân đội nhân dân Việt Nam, ngày hội Quốc phòng Toàn dân 22/12 [22/12/2020]
- Quyết tâm đẩy lùi tệ nạn ma túy [14/12/2020]
- Tổng kết công tác quân sự, quốc phòng năm 2020 [10/12/2020]
- Vững vàng trên trận tuyến an ninh [11/11/2020]
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 Tháng 1 Tháng 2 Tháng 3 Tháng 4 Tháng 5 Tháng 6 Tháng 7 Tháng 8 Tháng 9 Tháng 10 Tháng 11 Tháng 12 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022