Thoái hóa đốt sống cổ phải làm sao năm 2024

- Người bệnh có các cảm giác đau, mỏi, nhức khó vận động vùng cổ là biểu hiện điển hình nhất. Đa số các bệnh nhân bị thoái hóa cột sống cổ luôn có cảm giác đau buốt khó chịu, khó chịu ngay cả khi nghỉ ngơi, mọi cử động đều gây đau đớn.

NỘI DUNG

- Các cử động cổ bị vướng và đau, có thể đôi khi bị vẹo cổ. Cơn đau từ gáy lan ra tai, cổ, ảnh hưởng tới tư thế đầu cổ, đau lan lên đầu, có thể nhức đầu ở vùng chẩm, vùng trán, đau từ gáy lan xuống bả vai, cánh tay ở một bên hay ở cả hai bên.

- Mất cảm giác chi trên: Do sự chèn ép vào cột sống và lớp sụn khớp thoái hóa nên thoái hóa đốt sống cổ ảnh hưởng trực tiếp đến dây thần kinh vận động ở tay. Bệnh khiến hạn chế khả năng vận động ở tay, khó cảm nhận được nóng lạnh, thậm chí gây yếu nếu không được điều trị kịp thời.

- Cứng cổ: Người bệnh có thể bị cứng cổ vào buổi sáng sớm khi vừa ngủ dậy. Ngoài ra, bệnh nhân còn bị đau nhức, ê ẩm vùng gáy, sau đầu và cả mảng đầu bên phải làm người bệnh khó khăn khi quay đầu sang hai bên.

- Dấu hiệu Lhermitte, còn được gọi là triệu chứng của bệnh thoái hóa đốt sống cổ đa xơ cứng: Khi thoái hóa đốt sống cổ nặng, bệnh nhân có thể sẽ đối diện với chứng thoái hóa đa xơ cứng rất nguy hiểm. Lúc này người bệnh sẽ có cảm giác luồng điện chạy dọc từ cổ xuống cột sống, sau đó lan xuống tay, chân và các ngón tay, ngón chân. Biểu hiện này rõ hơn khi bệnh nhân cúi cổ về trước.

Thoái hóa đốt sống cổ gây ra nhiều khó khăn trong sinh hoạt.

2. Nguyên nhân gây bệnh

- Hoạt động sai tư thế: Đây là một nguyên nhân hàng đầu khiến người bệnh mắc thoái hóa đốt sống cổ. các tư thế sai trong sinh hoạt và lao động hàng ngày như: duy trì một tư thế quá lâu, ít đi lại, vận động. Ngoài ra, nhiều công việc phải cúi hoặc thực hiện ngửa đầu quá nhiều, thường xuyên mang vác vật nặng, ngồi vặn vẹn, ngồi trước màn hình máy tính quá lâu,… cũng đều gây ra hiện tượng thoái hóa đốt sống cổ.

- Tuổi tác: Người có độ tuổi từ 40 – 50 tuổi có nguy cơ mắc bệnh thoái hóa đốt sống cổ cao nhất. Tuy nhiên tình trạng thoái hóa xảy ra nhanh hay chậm còn phụ thuộc nhiều vào chế độ sinh hoạt và chăm sóc của người bệnh. Hiện nay bệnh có xu hướng trẻ hóa, 20-30 tuổi cũng có thể mắc bệnh

- Chế độ dinh dưỡng không đúng, không khoa học: Chế độ ăn uống thiếu canxi, sắt, kali, vitamin… trong bữa ăn hàng ngày. Thường xuyên sử dụng thuốc lá, rượu bia, đồ ngọt, đồ uống có gas… cũng làm cột sống người bệnh dễ bị thiếu chất và làm thoái hóa xương khớp nhanh chóng hơn.

- Di truyền: Thoái hóa đốt sống cổ có thể xảy ra do di truyền. Nếu trong gia đình có người mắc thì nguy cơ mắc thoái hóa cột sống của các thành viên còn lại cũng sẽ cao hơn.

- Đĩa đệm và cột sống thay đổi: Một số tình trạng như mất nước đĩa đệm, thoát vị đĩa đệm, dây chằng xơ hoá, tăng sinh xương tạo thành các gai xương… đều có nguy cơ gây ra thoái hóa đốt sống cổ.

- Chấn thương: Có tiền sử bị chấn thương tại vùng cổ hay do tai nạn giao thông, tai nạn lao động, chơi thể dục thể thao, sinh hoạt thường ngày… có thể làm xuất hiện thoái hoá.

3. Bệnh có nguy hiểm?

Thoái hóa đốt sống cổ nếu không phát hiện, điều trị kịp thời có thể gây ra một số biến chứng: rối loạn tiền đình khiến người bệnh bị đau đầu, chóng mặt, buồn nôn mỗi khi đứng lên, ngồi xuống, thay đổi tư thế lúc nằm làm cho họ mệt mỏi, ăn kém, ngủ kém, lo lắng, trầm cảm.

Biến chứng nguy hiểm nhất đáng ngại nhất là thoát vị đĩa đệm đốt sống cổ có chèn ép tủy sống rất có thể gây bại liệt một hoặc hai tay, rối loạn cảm giác tứ chi, rối loạn thực vật…

Để xác định thoái hóa đốt sống cổ cần khám lâm sàng, chuyên khoa thần kinh là tốt nhất; chụp Xquang cột sống cổ, chụp cắt lớp vi tính (CT), tốt nhất là chụp cộng hưởng từ (MRI), kết hợp với các thăm dò hiện đại khác để phát hiện, xử lý kịp thời.

4. Điều trị thoái hóa đốt sống cổ

‎Với các trường hợp thoái hóa nhẹ, không có biểu hiện chèn ép bác sĩ sẽ chỉ định điều trị nội khoa với các thuốc giảm đau, chống viêm kết hợp đeo nẹp cổ và tập phục hồi chức năng.

Điều trị phẫu thuật được đặt ra khi bệnh nhân bị chèn ép tủy cổ rõ ràng, gây ảnh hưởng đến công việc, sinh hoạt. Chỉ định điều trị phẫu thuật phải rất chặt chẽ khi có sự chẩn đoán giữa lâm sàng và chẩn đoán hình ảnh. Mục đích của phẫu thuật là giải chèn ép tủy cổ, phục hồi chức năng thần kinh.

là một bệnh lý tương đối phổ biến, chiếm đến 85% người trên 60 tuổi. Bệnh không chỉ gây đau nhức, tê bì tay chân, mà còn làm giảm khả năng vận động, gây liệt, ảnh hưởng đến chất lượng sống của người bệnh. Vậy nguyên nhân nào gây nên tình trạng này, triệu chứng, cách điều trị, phòng ngừa ra sao?

Thoái hóa đốt sống cổ là gì?

Thoái hóa đốt sống cổ hay thoái hóa cột sống cổ (tên tiếng Anh – Cervical Degenerative Disease) là tình trạng sức khỏe phát triển từ sự hao mòn của sụn và xương ảnh hưởng đến các khớp và đĩa đệm ở cột sống cổ. Ngoài ra, bệnh còn có tên gọi khác là viêm xương khớp cổ hoặc viêm khớp cổ. Bệnh có khả năng biến chứng thành mạn tính gây nên tình trạng cứng khớp, làm suy giảm khả năng vận động của người bệnh. (1)

Một số người mắc bệnh này không xuất hiện bất kỳ triệu chứng nào. Ngược lại, một số khác sẽ bị đau mãn tính nghiêm trọng và có biểu hiện cứng khớp. Bên cạnh đó khá nhiều người tuy có bệnh, nhưng vẫn duy trì các hoạt động hàng ngày một cách bình thường.

Nguyên nhân dẫn đến thoái hóa cột sống cổ

Theo các bác sĩ Trung tâm Chấn thương Chỉnh hình BVĐK Tâm Anh TP.HCM, xương và sụn bảo vệ của cột sống dễ bị mòn và rách, dẫn đến các bệnh lý thoái hóa cột sống (2). Nguyên nhân gây ra tình trạng này bao gồm:

1. Sự phát triển quá mức của xương

Đây là kết quả của việc cơ thể cố gắng phát triển để giúp cột sống chắc khỏe hơn. Tuy nhiên, phần xương này có thể phát triển quá mức đè lên các vùng mỏng manh của cột sống như tủy sống và dây thần kinh, dẫn đến đau nhức vùng cổ.

2. Đĩa đệm cột sống bị mất nước

Ở giữa các xương cột sống chính là đĩa đệm. Chúng có vai trò giống như lớp đệm với công dụng hấp thụ lực, giảm sốc khi bạn nâng vật nặng, vặn người và thực hiện các hoạt động khác trong cuộc sống. Lớp nhân này có cấu tạo giống như gel nên có thể khiến đĩa đệm bị mất nước theo thời gian. Điều này làm cho các đốt xương dễ cọ xát vào nhau và gây nên tình trạng đau đớn do bị thoái hóa. Quá trình này có thể bắt đầu xảy ra với mỗi người chúng ta từ độ tuổi 30 trở đi.

3. Đĩa đệm bị hư hại

Đĩa đệm cột sống có thể bị rách, nứt khiến cho lớp nhân bên trong bị rò rỉ. Lớp gel này có thể đè lên tủy sống và dây thần kinh, dẫn đến các triệu chứng như đau mỏi, tê bì dần lan xuống cánh tay…

4. Các loại chấn thương

Nếu bạn từng bị chấn thương ở cổ chẳng hạn như bị ngã do tai nạn giao thông, tai nạn lao động hay thậm chí là tai nạn trong nhà thì cũng có thể đẩy nhanh quá trình lão hóa, tổn thương đĩa đệm và gây thoát vị.

5. Dây chằng mất sự mềm dẻo

Dây chằng có vai trò kết nối các xương cột sống lại với nhau để giúp chúng ta linh hoạt trong các hoạt động hàng ngày. Tuy nhiên, theo thời gian, các dây chằng cũng có nguy cơ bị lão hóa, không còn mềm dẻo như ban đầu và làm ảnh hưởng đến sức khỏe của cột sống cổ.

6. Đặc thù nghề nghiệp

Một số nghề nghiệp hoặc sở thích liên quan đến các chuyển động lặp đi lặp lại hoặc mang vác nặng như nhân viên văn phòng, công nhân xây dựng, người tập gym… có thể gây thêm áp lực lên cột sống, dẫn đến sự hao mòn sớm và thoái hóa cột sống cổ.

Đặc biệt, yếu tố có tác động lớn nhất đến tình trạng này là nguyên nhân lão hóa. Thoái hóa thường phát triển do những thay đổi ở khớp cổ khi bạn già đi. Thoát vị đĩa đệm và gai xương đều là kết quả của quá trình lão hóa.

Bên cạnh đó, các yếu tố khác ngoài lão hóa có thể làm tăng nguy cơ thoái hóa đốt sống cổ bao gồm:

• Yếu tố di truyền (tiền sử gia đình có thành viên mắc bệnh)
• Hút thuốc lá
• Thừa cân béo phì và thiếu vận động

Triệu chứng thoái hóa đốt sống cổ thường gặp

Hầu hết những người bị thoái hóa cột sống cổ không có triệu chứng đáng kể. Nếu xảy ra, các triệu chứng có thể phát triển dần dần từ nhẹ đến nặng hoặc xảy ra đột ngột khi bạn có một tác động nhất định. (3)

Trong đó, triệu chứng phổ biến là đau xung quanh xương bả vai, đau dọc theo cánh tay và các ngón tay. Cơn đau có thể tăng lên khi: đứng, ngồi, hắt hơi, ho khan, ngửa cổ về phía sau… Một triệu chứng phổ biến khác là yếu cơ. Yếu cơ khiến bạn khó nhấc cánh tay hoặc cầm nắm đồ vật một cách chắc chắn.

Các dấu hiệu thoái hóa phổ biến khác bao gồm:

• Tình trạng cổ bị cứng ngày một nghiêm trọng hơn
• Đau đầu, chủ yếu xảy ra ở phía sau đầu
• Ngứa ran hoặc tê nhức chủ yếu ở vai, cánh tay hoặc chân

Các triệu chứng xảy ra ít thường xuyên hơn bao gồm: mất thăng bằng và mất kiểm soát bàng quang hoặc ruột. Với những triệu chứng này, người bệnh cần được chăm sóc y tế ngay lập tức.

Thoái hóa đốt sống cổ có nguy hiểm không?

Đây là một trong những bệnh lý rất phổ biến ở Việt Nam, nhất là ở người cao tuổi. Vì thế, ngay từ bây giờ bạn nên chủ động ngăn ngừa và tầm soát bệnh cơ xương khớp một cách tích cực. Nếu đã có bệnh, bạn có thể đến thăm khám và điều trị tại Trung tâm Chấn thương Chỉnh hình, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP.HCM.

Thoái hóa đốt sống cổ không nên làm gì?

Không nên lắc, quay vặn cổ khi đã bị thoái hóa đốt sống cổ, đặc biệt là khi đã bị thoát vị đĩa đệm sẽ làm bệnh nặng thêm. Khi ngủ cần gối đầu với gối có độ cao vừa phải thật thoải mái (không cao, không thấp quá) và nên thỉnh thoảng thay đổi tư thế để cho máu được lưu thông.

Thoái hóa đốt sống cổ gây ra triệu chứng gì?

Phần lớn người bị thoái hóa đốt sống cổ đều có cảm giác đau mỏi hoặc khó chịu cử động vùng cổ hay thậm chí là khi nghỉ ngơi. Người bệnh thường xuyên bị cứng cổ, vận động cổ bị vướng, nghe tiếng lục cục khi ngửa, xoay, cúi và có thể vẹo cổ trong một số trường hợp hoặc mất từ 5-10 phút mới thay đổi được tư thế cổ.

Người bị thoái hóa đốt sống cổ nên ngủ như thế nào?

Nằm nghiêng với gối Duy trì một tư thế ngủ quá lâu cũng là nguyên nhân gây đau nhức cổ. Vì vậy, người bị thoái hóa đốt sống cổ cần thay đổi tư thế ngủ liên tục. Có thể chuyển sang nằm nghiêng và kết hợp với gối trong trường hợp đau nhức cổ. Người bệnh nên chọn loại gối dài hơn chiều rộng của vai.

Bị thoái hóa đốt sống cổ nên uống sữa gì?

Một số sữa rất thích hợp cho bệnh lý thoái hoá cột sống có thể kể đến như sữa bò, sữa hạt. Ngoài ra thực phẩm giàu Canxi tìm thấy nhiều trong đậu Hà Lan, đậu đen, cá hồi.