Tiếng anh được hình thành theo con đường nào năm 2024
|
Trong quá trình học ngoại ngữ, cụ thể là tiếng Anh, người học sẽ gặp một số khó khăn nhất định liên quan đến các khía cạnh về ngôn ngữ như từ vựng, ngữ pháp, … Ngoài việc cần phải trau dồi những kiến thức nền tảng về ngữ pháp như nắm rõ các thành phần cấu tạo câu và cách dùng các điểm ngữ pháp thông thạo, người học còn phải nỗ lực rất nhiều trong việc học từ vựng tiếng Anh để có thể sử dụng một cách hiệu quả và chính xác nhất. Show Nhà ngôn ngữ học David Wilkins đã nói “While without grammar little can be conveyed, without vocabulary nothing can be conveyed.” (Nếu không nắm ngữ pháp, vẫn có thể truyền đạt một ít thông tin, còn nếu không có từ vựng thì không thể truyền đạt bất kì điều gì cả). Vì vậy, từ vựng có thể xem như các tế bào nhỏ hình thành nên khả năng sử dụng ngoại ngữ của người học. Vượt ra khỏi việc sử dụng ngôn ngữ cho mục đích giao tiếp hằng ngày, ngày nay, hầu hết người học tiếng Anh đều có xu hướng tham gia các bài thi, chứng chỉ tiếng Anh Quốc tế (như IELTS, TOEFL, PTE …) để phục vụ cho việc học tập, định cư, công việc, …. Trong các bài thi này, người học phải trang bị một lượng kiến thức cần và đủ để đáp ứng những tiêu chí của bài thi và đạt được kết quả như nguyện vọng của bản thân. Đó là cũng là lý do vì sao việc sở hữu vốn từ đủ nhiều là vô cùng cần thiết. Tuy nhiên, để ghi nhớ và thuộc được nhiều từ vựng trong “biển” từ tiếng Anh lại là việc không dễ dàng, nhất là khi người học chưa nắm rõ bản chất của từ được cấu tạo như thế nào. Trong bài nghiên cứu này, tác giả sẽ đưa ra sơ lược về nguồn gốc các từ trong tiếng Anh được mượn từ tiếng Latin và tiếng Hy Lạp, những khái niệm cơ bản về hình thái học, cách hiểu nghĩa của từ mới dựa trên thành phần cấu tạo của từ và những ứng dụng vào việc học từ vựng tiếng Anh. Lịch sử nghiên cứuSơ lược về sự hình thành của tiếng AnhTiếng Anh là một ngôn ngữ có lịch sử hình thành trẻ hơn rất nhiều so với tiếng Hy Lạp hoặc tiếng Latin. Tiếng Anh ra đời vào khoảng 1500 năm trước đây, sau thời kỳ tan rã của Đế chế La Mã và ngôn ngữ của quốc gia này. Tiếng Anh được phát triển từ các ngôn ngữ mang đến Anh bởi những bộ lạc từ Bắc Âu – Angles, Saxon và Jutes – khoảng 500 Sau CN. Khoảng một thế kỷ sau, những người truyền giáo của Kitô giáo đã giới thiệu bảng chữ cái Latin cho người Anh và cho phép tiếng Anh được sử dụng trong ngôn ngữ viết của họ. Bước vào giai đoạn tiếng Anh hiện đại (từ năm 1500-), đặc biệt là trong thế kỷ 20, tiếng Anh đã và đang trở thành ngôn ngữ truyền thông quốc tế và được sử dụng rộng rãi trên nhiều quốc gia. Sự ảnh hưởng của tiếng LatinTiếng Latin là ngôn ngữ được nói bởi những người Romans. Khi cổ đại La Mã chinh phục hầu hết châu Âu, tiếng Latin trở nên phổ biến ở nhiều khu vực và vùng lãnh thổ. Theo thời gian, ngôn ngữ Latin được nói ở các khu vực khác nhau và phát triển thành nhiều ngôn ngữ mới riêng biệt, bao gồm tiếng Ý, Pháp, Tây Ban Nha và Bồ Đào Nha. Những ngôn ngữ này được đều có nguồn gốc từ tiếng Latin – tiếng mẹ đẻ của họ. Các nhà ngôn ngữ học ước tính rằng khoảng 60% từ vựng được sử dụng phổ biến trong thời kỳ này đến từ Pháp. Vì vậy, nhiều từ tiếng Latin đi vào tiếng Anh gián tiếp thông qua Pháp. Tại sao tiếng Latin lại có ảnh hưởng đến tiếng Anh?Không thể từ chối rằng tiếng Latin đóng một vai trò thiết yếu trong sự hình thành của tiếng Anh. Tiếng Latin được xem là một “ngôn ngữ của ngôn ngữ” trong quá khứ, từng được sử dụng như ngôn ngữ đầu tiên, thứ hai và thậm chí là ngoại ngữ, giữa các quốc gia khác nhau, đối với các vấn đề ngoại giao, giáo dục, khoa học, văn hóa và cả tôn giáo. Trong suốt thế kỷ 17 và 18, các nhà văn cổ điển và các nhà soạn nhạc nói chung cảm thấy rằng tiếng Anh là một ngôn ngữ chưa hoàn thiện trong khi tiếng Latin đã được hoàn thiện. Để cải thiện ngôn ngữ, những nhà văn và nhà soạn nhạc này đã tạo ra rất nhiều từ tiếng Anh và vay mượn từ trong tiếng Latin. Vì vậy, tiếng Anh ngày nay có các thành phần và cấu tạo từ tương tự tiếng Latin và tiếng Hy Lạp. Như tiếng Latin, hệ thống ngôn ngữ của tiếng Anh cũng dựa trên hai yếu tố từ vựng: Trung tâm (ví dụ như từ gốc, còn gọi là “roots”) và những thành phần khác (ví dụ như phụ tố, “affix” và các đơn vị ý nghĩa khác). Đây cũng là nguyên nhân tại sao tìm hiểu về tiếng Latin giúp người học tăng mức độ hiệu quả trong việc học từ vựng tiếng Anh. Nội dung chủ đềHình thái học là gì ?Câu trả lời ngắn gọn nhất cho câu hỏi này chính là hình thái học chính là sự nghiên cứu về cấu tạo của từ, bao gồm cách từ mới được hình thành trong các ngôn ngữ và cách thức biến đổi của từ ngữ tùy thuộc vào cách sử dụng trong câu. Mỗi một người học ngôn ngữ, cụ thể là học tiếng Anh, cần phải trang bị kiến thức trực quan về cách tạo các từ mới để nâng cao khả năng nhận biết và am hiểu từ mới một cách có hệ thống. Tiền tố và hậu tốMục đích của việc tìm hiểu về hai khái niệm này là giúp người học có cơ sở để đoán được nhiều nghĩa của từ, nếu thực hiện theo các quy tắc của sự hình thành từ bằng tiếng Anh. Khi đã biết những cơ sở trung tâm của từ có nghĩa, người học sẽ dễ dàng tìm ra và nhận biết thêm nhiều vấn đề khác trong quá trình học ngoại ngữ. Ví dụ: Tiền tố (Prefixes)Tiền tố hay tiếp đầu ngữ là thành phần được ghép đằng trước một căn tố (gốc từ), thân từ hay cơ sở gốc từ để làm thay đổi nghĩa của từ. Chức vụ của tiền tố là mô tả chi tiết hoặc nhấn mạnh nghĩa của một từ. Ví dụ: Prefix Tiền tố Meaning Nghĩa của Tiền tố Word Nghĩa của từ trans- across xuyên, ngang qua transport (vận chuyển) per- through xuyên, bằng cách permeate (thấm thấu) Hậu tố (Suffixes)Hậu tố (còn gọi là tiếp tố hay tiếp vĩ ngữ) là thành phần gồm một hay nhiều âm tiết được ghép vào đằng sau một căn tố (gốc từ), thân từ hay cơ sở gốc từ. Ngoài chức vụ thêm nghĩa đặc biệt cho một từ, hậu tố còn có chức năng ngữ pháp, tạo nên các từ khác nhau về từ loại và về mặt ngữ nghĩa. Ví dụ: Suffix Tiếp tố Meaning Nghĩa của Tiếp tố Word Từ / Nghĩa của từ -or that which chỉ tác nhân spectator (khán giả) -able capable of being có khả năng predictable (có thể đoán được) -sis condition of chỉ tình trạng synbiosis (sự cộng sinh) Căn tố hay gốc từ (Bases or Roots)Căn tố hay gốc từ là thành phần nguyên thủy và căn bản của từ. Thành phần này gợi ý hay chứa ý nghĩa chung của một nhóm gồm nhiều từ. Nó là gốc rễ của một số từ khác nhau, là phần còn lại của từ sau khi loại bỏ các phụ tố. Ví dụ: What does the word “sensitive” mean? Gốc từ “sens-” bắt nguồn từ tiếng Latin mang nghĩa là “feel, see, heat, smell, taste, and touch things”. Hậu tố “-ive” được thêm vào để tạo nên tính từ “sensitive” với nghĩa “relating to something/ of the nature of something”. ⇒ Nghĩa của từ này là dễ bị bối rối về tình cảm, nhạy cảm. Ứng dụng tiền tố và hậu tố trong việc suy luận nghĩa của từ mớiDựa trên các khái niệm đã tìm hiểu ở trên, cấu tạo đầy đủ nhất của một từ sẽ có những thành phần như sau: Ví dụ: Một ví dụ khác để giúp người học nhận biết được gốc từ và suy luận ra nghĩa của từ mới: Animate (v, adj) = anima- + -te Gốc từ ‘ANIMA’ theo tiếng Latin nghĩa là “sự sống, hơi thở” (breath) hậu tố -TE mang nghĩa “làm” (do) ⇒ Animate nghĩa là “làm cho sinh động, làm cho sống động” Một số từ khác có gốc “anima” – làm sinh động (thổi sự sống vào cái gì đó), có sinh khí, có sức sống:
Tổng kếtTừ các khái niệm về hình thái học và các ví dụ phân tích thành phần cấu tạo nên một từ nêu ra ở trên, người học có thể thấy rằng việc học từ vựng sẽ trở nên logic và có cơ sở hơn chỉ với việc thay đổi tư duy và phương pháp học từ vựng tiếng Anh. Đối với phương pháp học này, người học đôi khi sẽ cảm thấy khó khăn trong thời gian đầu áp dụng, nhưng về tính hiệu quả thì sẽ lâu dài hơn so với các cách truyền thống viết – chép, học thuộc lòng. Ngoài ra, thông qua cách phân tích hậu tố, tiền tố và gốc của từ, người học tiếng Anh, đặc biệt là học để phục vụ cho mục đích thi các bài thi Quốc tế, đây là cách học từ tối ưu giúp người học thông hiểu từ vựng trong các bài Reading mà không cần quá phụ thuộc vào việc sử dụng từ điển. |
