Theo Ngân hàng Thế giới [WB] tại Việt Nam, thu nhập bình quân đầu người của nước ta năm 2021 ước đạt 3.590 USD. Với mức thu nhập này, Việt Nam đang tiến sát đến ngưỡng khởi đầu của nhóm các nước thu nhập trung bình cao [theo phân loại của WB].
Tuy nhiên, kinh nghiệm thế giới cho thấy đa số các quốc gia khi chạm đến ngưỡng này thì tốc độ tăng trưởng lại chậm dần. Hệ quả là chỉ rất ít vượt qua được bẫy thu nhập trung bình để trở thành nước phát triển, có thu nhập cao.
GS.TS Phạm Hồng Chương - Hiệu trưởng trường Đại học Kinh tế Quốc dân - cho biết: "Thực tiễn này cho thấy để biến khát vọng thành hiện thực, Việt Nam phải tiếp tục con đường đã chứng tỏ mang lại thành công trong hơn 30 năm qua. Đó là phát triển kinh tế thị trường hiện đại và hội nhập quốc tế".
Ông Đinh Tuấn Minh chia sẻ tại toạ đàm đối thoại chính sách "Đổi mới thể chế kinh tế tại Việt Nam, hướng tới nước thu nhập có trung bình cao trước năm 2030". Ảnh: NEU
Theo ông Đinh Tuấn Minh - Giám đốc nghiên cứu Trung tâm nghiên cứu giải pháp thị trường cho các vấn đề kinh tế - xã hội, Việt Nam hiện đã tiệm cận nhóm các nước thu nhập trung bình cao ở 3 chỉ số thành phần. Cụ thể gồm: quy mô Chính phủ; hệ thống pháp luật và quyền sở hữu; quy định quản lý thị trường tín dụng, lao động và kinh doanh. Tuy nhiên, nước ta vẫn còn cách xa ở chỉ số về đồng tiền cốt lõi và thương mại quốc tế.
Ông cho rằng, Việt Nam cần ưu tiên những cấu phần sau trong cải cách thể chế kinh tế khi trở thành nước trung bình cao. Cụ thể, yếu tố đồng tiền tốt và tự do thương mại quốc tế cần có đột phá. Đồng thời duy trì cải cách hệ thống pháp luật và quyền sở hữu; quy mô Chính phủ; quản lý thị trường tín dụng, lao động và kinh doanh.
Đồng quan điểm, TS Fred McMahon - trưởng nhóm nghiên cứu về tự do kinh tế tại Viện Fraser, Canada - nhấn mạnh: "Tự do kinh tế sẽ tạo động lực vượt bẫy thu nhập trung bình. Đo đó để Việt Nam duy trì tốc độ tăng trưởng nhanh và trở nên giàu có hơn, chính sách kinh tế sẽ phải trở nên cạnh tranh hơn".
Vị chuyên gia dẫn số liệu Việt Nam đã ghi nhận mức tăng trưởng mạnh mẽ với mức trung bình 6% trong vòng 10 năm qua, trong khi các quốc gia giàu hơn sẽ tăng trưởng chậm lại. Thêm vào đó, các quốc gia khác như Indonesia, Malaysia, Philippines và Thái Lan bắt kịp tốc độ tăng trưởng của Việt Nam nhưng "mờ nhạt" dần khi họ không thể cải thiện tự do kinh tế.
Đó là nội dung chính được thảo luận tại tọa đàm đối thoại chính sách Đổi mới thể chế kinh tế tại Việt Nam, hướng tới nước thu nhập trung bình cao trước năm 2030, do Trường Đại học Kinh tế quốc dân phối hợp Viện nghiên cứu Fraser [Canada] và Trung tâm Nghiên cứu giải pháp thị trường cho các vấn đề kinh tế-xã hội [Massei] tổ chức ngày 1/3.
Phát biểu khai mạc tọa đàm, Giáo sư, Tiến sĩ Phạm Hồng Chương, Hiệu trưởng trường Đại học Kinh tế quốc dân cho biết, những nỗ lực xây dựng thể chế kinh tế thị trường trong hơn 30 năm Đổi mới đã góp phần quan trọng vào việc đưa Việt Nam từ một nước có thu nhập bình quân đầu người chỉ khoảng 200 USD vào đầu những năm 1990 lên 3.590 USD vào năm 2021.
Với mức thu nhập bình quân đầu người hiện nay, Việt Nam có khả năng gia nhập nhóm nước có thu nhập trung bình cao trước năm 2030 nếu không vướng bẫy thu nhập trung bình thấp.
“Kinh nghiệm thế giới cho thấy, trong số 101 quốc gia có mức thu nhập trung bình trong thập niên 1960, chỉ có 13 quốc gia trở thành nước có thu nhập cao vào năm 2008. Thực tiễn này cho thấy để biến khát vọng thành hiện thực, Việt Nam phải tiếp tục con đường đã chứng tỏ mang lại thành công trong hơn 30 năm qua, đó là phát triển kinh tế thị trường hiện đại và hội nhập quốc tế”, Giáo sư, Tiến sĩ Phạm Hồng Chương nói.
Cũng theo kinh nghiệm thế giới, đa số các quốc gia khi chạm đến ngưỡng thu nhập của Việt Nam hiện nay sẽ có tốc độ tăng trưởng chậm dần, nhiều bất ổn kinh tế xuất hiện mang tính cơ cấu rất khó giải quyết dứt điểm trong khi lại phải đối mặt với nhiều vấn đề như: già hóa dân số, an sinh xã hội, suy thoái môi trường, cạn kiệt tài nguyên... Hệ quả là rất ít quốc gia vượt qua được bẫy thu nhập trung bình để trở thành nước phát triển, có thu nhập cao.
Nỗ lực cải cách, phát triển nền kinh tế thị trường từ năm 1986 đã đưa Việt Nam từ quốc gia kém phát triển trở thành quốc gia có quy mô GDP nằm trong nhóm 30 nền kinh tế lớn nhất thế giới.
Đây là thời điểm quan trọng để Việt Nam xem xét, đánh giá thể chế kinh tế thị trường của mình nhằm chuẩn bị tốt cho giai đoạn thuộc nhóm nước thu nhập trung bình cao, đặc biệt trong bối cảnh nền kinh tế toàn cầu đang gặp nhiều bất ổn do ảnh hưởng của đại dịch Covid-19 và xung đột giữa Nga-Ukraine dẫn đến lạm phát cao trên toàn thế giới, buộc các Ngân hàng trung ương toàn cầu phải thắt chặt tiền tệ, có nguy cơ gây ra suy thoái kinh tế toàn cầu.
Với cách đặt vấn đề như vậy, các đại biểu tham dự tọa đàm tập trung thảo luận để nhận diện các nút thắt thể chế ảnh hưởng đến sự phát triển của Việt Nam trong giai đoạn tới; rà soát thể chế kinh tế vĩ mô của Việt Nam và các thể chế liên quan đến các thị trường, nhất là thị trường vốn để tìm ra các nút thắt có thể cản trở sự phát triển của Việt Nam gia nhập nhóm nước có thu nhập trung bình cao; khuyến nghị chính sách để thúc đẩy sự phát triển của nền kinh tế thị trường Việt Nam trong giai đoạn tới.
Việt Nam giàu đứng thứ mấy trên thế giới?
Quy mô GDP nền kinh tế nước ta đạt 435 tỉ USD, đứng thứ 35 thế giới, theo nhiều chuyên gia kinh tế là một tín hiệu đáng mừng.nullQuy mô kinh tế Việt Nam thứ 35 thế giới, còn có thể làm tốt hơntuoitre.vn › quy-mo-kinh-te-viet-nam-thu-35-the-gioi-con-co-the-lam-tot-...null
Thu nhập bình quân đầu người Việt Nam đứng thứ bao nhiêu?
GDP bình quân đầu người tăng đã góp phần để phát triển nhiều chỉ tiêu về xã hội [tuổi thọ đạt 73,17, đứng thứ 5 Đông Nam Á, thứ 17 châu Á, thứ 62 thế giới, chỉ số phát triển con người năm 2021 đứng thứ 116 thế giới,…]. Bên cạnh những kết quả tích cực, về GDP bình quân đầu người Việt Nam vẫn có những hạn chế, bất cập.nullGDP bình quân đầu người: Nỗ lực đạt mục tiêu đề ra - VnEconomyvneconomy.vn › gdp-binh-quan-dau-nguoino-luc-dat-muc-tieu-de-ranull
Việt Nam cần làm gì để phá vỡ bẫy thu nhập trung bình?
Như vậy, Việt Nam cần tăng thêm bình quân 1.500 USD/người nữa để thoát mức thu nhập trung bình thấp. Nếu đạt tốc độ tăng trưởng GDP 6%/năm liên tục, thì phải tới giai đoạn 2029 - 2030, Việt Nam mới đạt mức thu nhập khoảng 4 nghìn USD/người, ngưỡng thoát khỏi bẫy thu nhập trung bình thấp.nullViệt Nam cần phải có chiến lược để vượt bẫy thu nhập trung bìnhmof.gov.vn › webcenter › portal › vclvcstc › pages_r › chi-tiet-tinnull
Nền kinh tế Việt Nam đứng thứ mấy trong Đông Nam Á?
Tăng trưởng kinh tế ASEAN-6: Philippines vươn lên dẫn đầu, Việt Nam xếp thứ hạng nào? Với tăng trưởng GDP năm 2023 đạt 5,05%, tăng trưởng kinh tế Việt Nam vẫn vững vàng đứng ở vị trí thứ hai trong nhóm các nước ASEAN-6.nullKinh tế ASEAN-6: Philippines vươn lên dẫn đầu, Việt Nam xếp thứ ...mekongasean.vn › tang-truong-kinh-te-asean-6-philippines-vuon-len-dan-...null