Bài quê hương tác giả là ai
|
Vào đầu thập niên 1990 khi bài thơ “Bài Học Đầu Cho Con” của nhà thơ Đỗ Trung Quân được nhạc sĩ Giáp Văn Thạch phổ thành bài hát nổi tiếng tên là Quê Hương, cho đến nay vẫn là bài hát tiêu biểu về tình quê hương đất nước: Quê hương là chùm khế ngọt Từ trong cũng như ngoài nước, bài thơ, bài hát này đã khơi động mạnh mẽ tâm trạng nhớ quê của hàng triệu người Việt xa xứ, bởi lời thơ tưởng chừng bình dị nhưng lại rất khéo léo gợi tình quê hương qua hình ảnh quen thuộc của người mẹ Việt Nam. Tuy nhiên bài thơ này của Đỗ Trung Quân cũng bị nhận không ít lời phê phán gay gắt, nhất là những người đang ở xa đất nước bởi câu cuối kết thúc của bài thơ. Người nghe thật sự bị hụt hẫng, khi đang trong tâm trạng bồi hồi với những hình ảnh quen thuộc thân thương trong ký ức, bỗng dưng ở cuối bài thơ có một lời nghiêm khắc vang lên như kết án những con người lưu lạc: Quê hương nếu ai không nhớ Chính tác giả của bài thơ này đã nói rằng câu cuối cùng đó không phải là của ông viết, mà là người khác đã thêm vào. Trong một lần trả lời phỏng vấn đài RFA, nhà thơ Đỗ Trung Quân nói rằng bài thơ “Bài Học Đầu Cho Con” được đăng lần đầu trên báo Khăn Quàng Đỏ vào năm 1986, đề tặng bé Quỳnh Anh (là con của nhà văn Nguyễn Nhật Ánh) khi đó mới một tuổi. Khi bài thơ được đăng, người biên tập của tờ báo Khăn Quàng Đỏ lúc ấy là Việt Nga đã bỏ một vài đoạn và thêm vào một câu, chính là câu cuối cùng: Sẽ không lớn nổi thành người. Chính vì vậy, theo Đỗ Trung Quân, câu cuối cùng đó không phải là ông viết, mà kết thúc bài thơ được ông bỏ lửng như sau: Quê hương mỗi người chỉ một Trong tập thơ Cỏ Hoa Cần Gặp năm 1991, Đỗ Trung Quân đã đăng lại nguyên tác bài thơ mà ông sáng tác (phiên bản không bị báo Khăn Quàng Đỏ chỉnh sửa) như sau: Quê hương là gì hở mẹ Quê hương là chùm khế ngọt Quê hương là con diều biếc Quê hương là cầu tre nhỏ Quê hương là vàng hoa bí Quê hương mỗi người chỉ một Khi sáng tác thành ca khúc Quê Hương, nhạc sĩ Giáp Văn Thạch lại phổ từ bài thơ phiên bản năm 1986, nên vẫn có câu cuối “Sẽ không lớn nổi thành người” như chúng ta vẫn thường được nghe. Đỗ Trung Quân chia sẻ thêm về thời điểm sáng tác bài thơ. Lúc đó ông chơi thân với nhà văn Nguyễn Nhật Ánh. Giai đoạn đó ai cũng nghèo, không có gì để làm quà cho con gái của bạn là bé Quỳnh Anh, nên Đỗ Trung Quân đã viết một bài thơ với thể thơ dễ thuộc, dễ nhớ, đó là thơ 6 chữ, với những hình ảnh rất gần gũi: cây khế, cầu tre, con diều… để tặng cho cô bé 1 tuổi. Tác giả bài thơ cho biết ông đã hình dung rằng sau này Quỳnh Anh lớn lên, nếu có đi khắp nơi thì những hình ảnh quê hương đất nước đó luôn mang theo bên mình. Tuy nhiên sau đó, một cách vô tình, bài thơ đã mang một số phận đặc biệt, một “sứ mệnh chính trị” nằm ngoài ý muốn của tác giả. Mời bạn nghe lại ca khúc Quê Hương qua tiếng hát Bảo Yến:  Click để nghe ca sĩ Bảo Yến hát Lời nhạc: Quê hương là chùm khế ngọt Quê hương là con diều biếc Quê hương là cầu tre nhỏ Quê hương mỗi người chỉ một Bài: Đông Kha Chào bạn Quê hương, in trong tập Hoa niên, xuất bản năm 1945 Bài thơ Quê hương là tác phẩm tiêu biểu cho hồn thơ Tế Hanh. Tác phẩm được học trong chương trình Ngữ văn lớp 8. Download.vn sẽ cung cấp tài liệu giới thiệu về nhà thơ Tế Hanh và bài thơ Quê hương. Mời tham khảo nội dung chi tiết bên dưới. Chim bay dọc biển đem tin cá Làng tôi ở vốn làm nghề chài lưới: Khi trời trong, gió nhẹ, sớm mai hồng, Ngày hôm sau, ồn ào trên bến đỗ Nay xa cách lòng tôi luôn tưởng nhớ I. Đôi nét về nhà thơ Tế Hanh- Tế Hanh (1921 - 2009) tên khai sinh là Trần Tế Hanh, sinh ra tại một làng chài ven biển tỉnh Quảng Ngãi. - Ông có mặt trong phong trào thơ mới ở chặng cuối (1940 - 1945) với những bài thơ mang nặng nỗi buồn và tình yêu quê hương thắm thiết. - Sau 1946, Tế Hanh bền bỉ sáng tác phục vụ cách mạng và kháng chiến. - Ông được biết đến với những bài thơ thể hiện nỗi nhớ thương tha thiết quê hương miền Nam và niềm khao khát tổ quốc được thống nhất. - Năm 1996, ông được trao tặng giải thưởng Hồ Chí Minh về Văn học nghệ thuật. - Một số tác phẩm chính: Tập thơ Hoa niên (1945), Gửi miền Bắc (1955), Tiếng sóng (1960), Hai nửa yêu thương (1963), Khúc ca mới (1966)... II. Giới thiệu về bài thơ Quê hương1. Hoàn cảnh sáng tác- Quê hương luôn là niềm cảm hứng lớn trong thơ Tế Hanh mà bài thơ “Quê hương” chính là mở đầu cho chùm bài thơ viết về quê hương. - Bài thơ được rút ra trong tập “Nghẹn ngào” (1939), sau được in lại trong tập “Hoa niên” (1945). 2. Bố cụcGồm 3 phần:
3. Thể thơBài thơ “Quê hương” được sáng tác theo thể thơ tám chữ. 4. Nội dungBài thơ đã khắc họa một bức tranh tươi sáng, sinh động về một làng quê miền biển, nổi bật là vẻ đẹp khỏe khoắn, đầy sức sống của người dân làng chài. 5. Nghệ thuậtHình ảnh độc đáo, lời thơ bình dị, sử dụng nhiều biện pháp tu từ độc đáo… III. Dàn ý phân tích Quê hương(1) Mở bài Giới thiệu về tác giả Tế Hanh, bài thơ Quê hương. (2) Thân bài a. Giới thiệu chung về cảnh làng quê - Lời giới thiệu mở đầu “Làng tôi ở vốn làm nghề chài lưới”: làng nghề đánh bắt cá có truyền thống lâu đời. - Vị trí “Nước bao vây cách biển nửa ngày sông” : nằm gần bờ biển. => Cách giới thiệu ngắn gọn, dễ hiểu. b. Khung cảnh dân chài bơi thuyền ra biển đánh cá - Thời gian: buổi sớm mai - Điều kiện thời tiết: trời trong, gió nhẹ - Con thuyền “nhẹ hăng như con tuấn mã” : Dũng mãnh vượt biển. - Cánh buồm giữa biển khơi: con thuyền như linh hồn của người dân làng chài, nổi bật trên nền trời bao la rộng lớn ngoài biển khơi. => Khung cảnh tràn đầy sức sống, hứa hẹn một chuyến ra khơi bội thu. c. Khung cảnh con thuyền về bến - Người dân: Tấp nập, vui vẻ trước thành quả lao động. - Vẻ đẹp của người dân chài với “làn da “ngăm rám nắng”, thân hình “nồng thở vị xa xăm”: Sự khỏe mạnh, mang đậm chất biển. - Hình ảnh con thuyền “im bến mỏi trở về nằm”: Con thuyền như một con người lao động, biết tự cảm nhận thân thể của mình sau một ngày lao động mệt mỏi => Bức tranh tươi sáng, sinh động về một làng quê miền biển và hình ảnh khỏe khoắn, tràn đầy sức sống, tinh thần lao động của người dân làng chài. d. Nỗi nhớ quê hương của nhà thơ - Các hình ảnh của làng quê: “màu nước xanh”, “cá bạc”, “chiếc buồm vôi”, “con thuyền rẽ sóng”,… thể hiện nỗi nhớ quê hương chân thành, da diết của tác giả. - “Tôi thấy nhớ cái mùi nồng mặn quá!” : Hương vị đặc trưng của miền biển, bộc lộ tình yêu dành cho quê hương. (3) Kết bài Khẳng định giá trị nội dung và nghệ thuật của bài thơ Quê hương. |
