Cách trồng dưa lê leo giàn

QUY TRÌNH KỸ THUẬT TRỒNG DƯA LÊ F1 SIÊU NGỌT

A. Giới thiệu

Dưa lê F1 siêu ngọt thuộc nhóm dưa thơm Cucumis melo L., là một trong những giống dưa mới được lai tạo trong những năm gần đây. Là giống có những đặc điểm phù hợp với thị hiếu người tiêu dùng như:  Kích thước quả vừa phải, độ ngọt cao, vỏ xanh da đá hoặc trắng, trắng hơi vàng khi chín, quả cứng, cùi dày, ít hạt, vị thơm đặc trưng.

Dưa lê giàu các loại vitamin và khoáng chất, có tác dụng phòng ngừa bệnh Alzheimer, giúp hạ huyết áp, giúp da sáng đẹp, tốt cho tim mạnh, tác dụng giảm béo, cải thiện mật độ xương…

Cách trồng dưa lê leo giàn

Giá trị dinh dưỡng cho mỗi 100 g dưa lê quả tươi

Calo (kcal) 36 K.cal Protein 0.54 g
Lipid (chất béo) 0.14 g Vitamin K 2.9 μg
Canxi 6 mg Vitamin C 18 mg
Cacbohydrat 9.09 g Sắt 0.17 mg
Chất xơ 0.8 g Vitamin B6 0.088 mg
Chất đạm 0.54 g Mangan 0.027 mg
Đường thực phẩm 8.12 g Folate (B9) 19 μg
Thiamine (B1) 0.038 mg Phốt pho 11 mg
Riboflavin (B2) 0.012 mg Kali 228 mg
Niacin (B3) 0.418 mg Kẽm 0.09 mg
Pantothenic acid (B5) 0.155 mg Magie 10 mg
Natri 18 mg
Nguồn:Từ USDA (U.S. Department of Agriculture)  

B. Quy trình kỹ thuật

I. Yêu cầu ngoại cảnh

1. Nhiệt độ

Dưa lê là cây trồng nhiệt đới nên thích hợp nhiệt độ cao. Nhiệt độ thích hợp cho cây sinh trưởng và phát triển 25 -30ºC. Nhiệt độ thấp gây nguy hiểm và có thể làm chết héo cây con, do rễ cây không hấp thu được nước từ đất và khi mặt trời lên nước bốc hơi từ lá nhanh hơn rễ hút nước vì thế dẫn đến héo nhanh và chết. Khả năng chịu nhiệt độ thấp của dưa lê rất yếu nhất là giai đoạn ra hoa hình thành quả, hiện tượng rụng nụ, phấn không tung và thụ phấn không thực hiện được khi nhiệt độ xuống dưới 15ºC. Nhiệt độ thích hợp để cây ra hoa và tạo quả 20 – 22ºC vào buổi sáng và 25 – 27ºC vào buổi trưa. Sự sinh trưởng sẽ bị hạn chế khi nhiệt độ thấp hơn 15ºC và khi cao hơn 35ºC.

2. Ánh sáng

Cây dưa lê là cây ưa sáng. Vì vậy cây cần nhiều ánh sáng ngay từ khi xuất hiện lá mầm đầu tiên cho đến khi kết thúc sinh trưởng. Nắng nhiều và nhiệt độ cao là hai yếu tố làm tăng chất lượng dưa. Cây không đủ ánh sáng hay do trồng với mật độ dày, bị che khuất sẽ giảm tỉ lệ đậu quả, kích thước quả và khả năng tích lũy đường trong quả kém. Trời âm u, mây nhiều dẫn đến chất rắn hòa tan trong quả giảm. Yêu cầu ánh sáng cho dưa từ 8 – 12 giờ. Quang kì ngắn kết hợp với cường độ ánh sáng mạnh sẽ thúc đẩy cây ra hoa cái nhiều, tăng tỷ lệ đậu quả, quả chín sớm, năng suất cao.

3. Ẩm độ

Dưa lê thuộc nhóm cây trồng chịu hạn nhưng không chịu úng. Hệ rễ của những cây này ăn sâu, phân nhánh nhiều nhưng chúng có khối lượng thân lá lớn, thời gian ra hoa, quả kéo dài, năng suất trên đơn vị diện tích cao nên những thời kỳ sinh trưởng quan trọng cần phải cung cấp đầy đủ nước. Ẩm độ thích hợp cho phát triển dưa lê là khoảng 75% – 80%. Thời kỳ cần nước là thời kỳ sinh trưởng thân lá, thời kỳ hình thành thân lá và thời kỳ quả phát triển. Ẩm độ đất cao trong giai đoạn chín sẽ làm giảm chất rắn hòa tan trong quả, dẫn đến chất lượng quả giảm. Ẩm độ đất cao trong giai đoạn phát triển sẽ làm tăng sâu bệnh.

4. Đất và dinh dưỡng

Dưa lê thích hợp cho loại đất tơi xốp, tầng canh tác sâu, đất phù sa, thịt nhẹ, trong quá trình canh tác cần bón đầy đủ và cân đối NPK và phân chuồng. Cây yêu cầu nhiều nước và chất dinh dưỡng nhất là ở giai đoạn ra hoa và đậu). Sự tăng trưởng của dưa lê tốt hay xấu thay đổi theo cơ cấu của đất.

5. pH

Dưa lê phát triển tốt nhất trên đất thoát nước tốt như đất thịt pha cát có độ pH từ 6-6,5. Các loại đất có pH< 6 thì cây bị vàng lá và ít hoa cái.

II. Kỹ thuật gieo trồng

1. Giống

Hiện nay Công Ty TNHH Phát Triển Nông Nghiệp Việt Á cung cấp các giống dưa lê F1 siêu ngọt sau:

Dưa lê F1 siêu ngọt VA. 69 (Ngân Huy VA.69)

Giống bố mẹ có nguồn gốc xuất xứ Đài Loan. Cây sinh trưởng khỏe, kháng bệnh lở cổ rễ, thối gốc, chịu nhiệt. Tỷ lệ hoa đậu quả rất cao, trái tròn dẹp, quả đồng đều, khi chín quả chuyển sang màu vàng nhạt, ruột màu trắng xanh, trọng lượng quả trung bình 350-500 g, độ đường 14.5-17 ºBx. Thời gian thu hoạch 55-60 ngày sau gieo. Khoảng cách trồng hàng đôi cây cách cây 30 x 40 cm, luống rộng 1.2-1.5 m. Lượng giống cần thiết 20-25 g/1000 m².

Dưa lê siêu ngọt F1 VA.68 (Ngân Hương VA.68)

Là giống ngắn ngày. Có khả năng kháng bệnh lở cổ rễ, thối gốc, chịu nhiệt, sinh trưởng rất mạnh. Tỷ lệ hoa đậu trái rất cao, trái tròn dẹt, độ đồng đều cao. Khi chín chuyển sang màu vàng nhạt, ruột màu trắng xanh. trọng lượng quả trung bình 350-400 g. Thời gian thu hoạch 60 ngày. Khoảng cách trồng hàng đôi cây cách cây 30 x 40 cm, luống rộng 1.2-1.5 m. Lượng giống cần thiết 40-50 g/1000 m².

Dưa lê F1 Nhật Bản VA.75

Là giống dưa có nguồn gốc Nhật Bản, được nhập khẩu từ Đài Loan – Trung Quốc. Cây phát triển rất khỏe, có khả năng kháng bệnh lở cổ rễ, thối gốc, chịu nhiệt. Tỷ lệ đậu quả rất cao, quả dạng oval, khi chín chuyển sang màu trắng ngà. Khoảng cách trồng cây cách cây 40 x 40 cm, luống rộng 1.2-1.5 m. Lượng giống cần thiết 30-40 g/1000 m².

Dưa lê thơm F1 Hàn Quốc VA.76

Là giống bố mẹ có nguồn gốc từ Hàn Quốc, được chọn tạo, sản xuất để phù hợp với đặc điểm thời tiết, khí hậu, đất đai của Việt Nam. Cây sinh trưởng khỏe, kháng bệnh phấn trắng, lở cổ rễ, thối gốc rất tốt, chịu nhiệt. Tỷ lệ đậu quả rất cao, trái dạng oval, quả đồng đều, mỗi cây để từ 3-4 quả, trọng lượng trung bình từ 0.5-0.6 kg, khi chín chuyển sang màu vàng, ruột màu trắng ngà, độ đường 15-16 ºBx. Mật độ trồng giàn 1.400-1.600 cây/360 m², trồng bò từ 400-600 cây/360 m². Thời gian thu hoạch 60-65 ngày sau trồng. Lượng giống 10-15 g/360 m² tương đương 30-45 g/1000 m².

2. Thời vụ

Dưa lê F1 siêu ngọt sinh trưởng, phát triển ở biên độ nhiệt rộng (18- 32ºC), nhiệt độ thích hợp nhất là từ 25-30ºC. Thời vụ trồng dưa lê đối với các tỉnh miền Bắc nước ta có thể tiến hành từ tháng 2 đến tháng 9 dương lịch; với dưa lê Xuân Hè gieo trồng thích hợp nhất vẫn là sau tiết lập xuân.

Cần tránh thời gian mưa nắng gay gắt nhất trong năm vào tháng 6 âm lịch và thời kì mùa đông khi thời tiết lạnh sâu ảnh hưởng đến sinh trưởng phát triển cũng như năng suất cây.

3. Kỹ thuật trồng và chăm sóc

Cách trồng dưa lê leo giàn

Dưa lê có thể trồng theo phương pháp truyền thống ngoài đồng ruộng hoặc trồng theo phương pháp hiện đại: tưới nhỏ giọt, có mái che, trồng trong nhà lưới trong chậu giá thể … Trồng theo phương pháp nào cũng cần thực hiện các bước sau:

Ngâm, ủ, ươm cây: Ngâm hạt trong nước sạch cho đến khi no nước (khoảng 4-6 giờ), nhiệt độ thích hợp tốt nhất cho nảy mầm là 28-32ºC. Rửa sạch nhớt sau đó cho vào khăn ẩm ủ khoảng 24 giờ, khi hạt nảy mầm thì đem ươm. Ươm cây trong khay ươm (hoặc bầu) với thời gian từ 8-12 ngày, khi cây xuất hiện lá thật thứ 2 thì tiến hành đem trồng.
Mật độ trồng: Mật độ và khoảng cách trồng:
Trồng giàn: 1.400-1.600 cây/360 m², khoảng cách: cây cách cây 30- 35 cm, luống rộng 1,2-1,5 m (hàng đôi).

Trồng bò đất: 400-600 cây/360 m², khoảng cách: cây cách cây 0,35-0,4 m, luống rộng 1,2-1,5 m (hàng một)

Làm đất, trồng cây: Nếu trồng trong chậu bằng giá thể thì giá thể cần được xử lý kỹ trước khi trồng.

Nếu trồng trực tiếp trên đất cần chú ý không trồng trên ruộng đã trồng cà chua, cà pháo, bí, khoai tây, ớt, dưa và ruộng cây trồng trước đã bị héo xanh. Xử lý đất trồng bằng vôi tả (20- 25 kg/sào) hoặc chế phẩm nấm đối kháng Trichodecma. Lên luống rộng 1,2-1,5 m, cao 30-35 cm, rãnh rộng 30-35 cm. Luống thoải dần về hai bên mép. Nên dùng màng phủ chuyên dùng cho dưa lê Xuân Hè.

Làm giàn: Làm giàn khi cây cao khoảng 30-35 cm, làm giàn kiểu chữ A cao. Một sào cần từ 1400 – 1600 cây dèo cao 2 m.  Cứ mỗi gốc cây cắm 1 cây dèo đứng, 1 giàn có từ 2 – 3 nẹp ngang. Do thân dưa leo vươn lên rất nhanh nên phải buộc cây vào giàn dọc theo cây dèo, cứ 2 – 3 ngày buộc 1 lần. Cũng có thể dùng thêm lưới làm giàn leo để cho cây dưa leo dễ dàng hơn và tiết kiệm cây dèo.

4. Phân bón và cách bón phân

Lượng phân: Phân chuồng: 500-700 kg/360 m²; NPK (16-16-8): 18-36 kg/360 m²; Urê: 2 kg/360 m²; Kali: 2 kg/360 m².
Cách bón:
Bón lót: Toàn bộ phân chuồng + 10-15 kg NPK.
Bón thúc đợt 1 (sau trồng khoảng 15 ngày): Tưới rãnh 3-5 kg NPK.
Bón thúc lần 2 khi cây ra hoa rộ: Tưới rãnh 5-7 kg NPK + 1 kg Urê + 1 kg Kali.
Bón thúc lần 3 (sau trồng khoảng 40 ngày): Tưới rãnh 5-7 kg NPK + 1 kg Urea + 1 kg Kali.
Chăm sóc sau trồng: Ngay sau khi đặt bầu nên tưới ngay để cây nhanh bén rễ, chú ý rễ dưa lê rất yếu không chịu được úng, nếu ruộng bị ngập nước cần tháo rút nước ngay.
Giai đoạn đầu nên sử dụng các loại phân dễ tan để bón cho cây dưa, đặc biệt là nguồn phân chuồng, phân bắc, phân xanh đã ủ mục. Nếu trời có nắng mưa xen kẽ rất dễ bị bệnh lở cổ rễ và thối thân nên phòng trừ bằng thuốc Validacin hoặc Topsin…
Bấm ngọn, ghim nhánh: Khi thân chính được 4-5 lá thì bấm ngọn để cho 2 nhánh cấp 1 phát triển, khi nhánh cấp 1 được 5-6 lá thì bấm ngọn để cho 5 nhánh cấp 2 phát triển, khi nhánh cấp 2 được 5 – 6 lá thì bấm ngọn để 5 nhánh cấp 3 phát triển. Sau khi bấm ngọn 3 lần một cây dưa có thể có 72 hoa cái có khả năng cho trái. Mỗi cây dưa chỉ nên để 6 – 14 trái tuỳ theo lực của cây. Để tránh bị gió lật giây dưa nên dùng đất phủ lên dây dưa từng quãng 50 – 60 cm, hoặc dùng ghim tre để cố định dây dưa.

5. Phòng trừ sâu bệnh

Bọ trĩ: Có thể phun Polytrin hoặc Confidor 100SL, Admire 050EC, Oncol…
Dòi đục lá: Có thể phun Polytrin hoặc Bulldock 25EC, Regent…
Sâu ăn tạp: Có thể phun thuốc trừ sâu sinh học như Emamectin…

Bệnh chảy nhựa thân: Phun hay tưới Benlate hoặc CopperB 23% vào gốc. Phun ngừa dùng Antracol 75WP hoặc Topsin, Ridomil, Cuproxat, Aliette 80WP, Mancozeb, Fusin… Mặt khác cần giảm tưới nước, giảm bón đạm.
Bệnh thối gốc, lở cổ rễ: Bón vôi, luân canh với cây trồng nước. Phun ngừa và phun định kỳ dùng Topsin, Ridozeb, Validacin3SC, Ridomil …
Bệnh thối rễ, héo dây: Phun Ridozeb 72WP, Ridomil …
Bệnh sương mai: Có thể phun Antracol 70WP hoặc Ridomil 25WP, Daconil 75WP, Aliette 80WP…
Bệnh phấn trắng: Có thể phun Topsin, Anvil, Carbenda 50SC..
Bệnh thán thư: Có thể phun Antracol 70WP …

6. Thu hoạch

Trong quá trình chăm sóc nên che quả dưa bằng lá để quả dưa không bị ánh sáng mặt trời chiếu trực tiếp làm mất màu tự nhiên và xuất hiện nhiều vân xanh. Dưa lê khi chín có mùi thơm hấp dẫn côn trùng đến phá nên cần phải kê kích quả ngay khi quả còn xanh.

Cách trồng dưa lê leo giàn

Từ lúc trồng đến khi thu hoạch khoảng 60 ngày, từ lúc hoa cái tàn đến khi quả chín khoảng 30 – 35 ngày, lúc này quả dưa có màu trắng sáng. Thời gian thu hoạch rộ kéo dài 25 – 30 ngày. Thu hoạch dưa xong cần xếp dưa ở nơi thoáng mát khoảng 1 – 2 ngày để tăng phẩm chất và hương vị dưa lê.