Lỡ ăn nhiều muối phải làm sao

Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) đã khuyến cáo mỗi người không nên ăn quá 5 g muối mỗi ngày (tức chỉ nên dùng dưới 1 muỗng cà phê muối/ngày). Nhưng thực tế tại Việt Nam, theo Viện Dinh dưỡng Quốc gia mức tiêu thụ muối trung bình của người VN hiện nay đang ở mức 10-15 g/người/ngày, gấp 2-3 lần so với khuyến nghị.

Theo ThS-BS Trần Thị Hồng Loan (chuyên gia dinh dưỡng cao cấp, Viện Dinh dưỡng Nutifood) để giảm bớt tác hại của việc ăn mặn gây ra cho sức khỏe, chúng ta cần thực hành ăn giảm muối theo phương châm: “Cho bớt muối- Chấm nhẹ tay- Giảm ngay đồ mặn”.

Tập thói quen ăn nhạt sẽ ngăn chặn các bệnh cao huyết áp, tim mạch... Ảnh: Internet

Theo đó, BS Loan cho hay: "Cần giảm lượng muối, nước mắm, nước tương, bột nêm, bột ngọt khi nêm nếm thức ăn. Đối với người thường xuyên ăn mặn nên bỏ ngay hoặc giảm dần việc chấm muối (muối tiêu, muối ớt, muối tôm), hạn chế chan thêm nước chấm (nước tương, nước mắm…) hay nước sốt khi ăn. Không để thêm lọ muối, lọ nước mắm… trên bàn ăn đề phòng cảm giác “thèm ăn mặn” và tiện tay lấy dùng".

"Tập cho các bé thói quen ăn nhạt ngay từ nhỏ, cũng là một cách để giảm lượng muối ăn hàng ngày và bảo vệ sức khỏe", BS Loan cho biết thêm. Việc giảm ăn muối nên thực hiện từ từ để cơ quan cảm nhận vị giác của bạn có thể làm quen và thích nghi dần với việc giảm vị mặn.  

Không chỉ thế, BS Loan cũng khuyên các bà nội trợ nên ưu tiên lựa chọn các thực phẩm tươi thay vì các thực phẩm chế biến sẵn như thịt xông khói, thịt cá khô, mắm, tương, chao, giò chả, xúc xích, dăm bông, đồ hộp, dưa cà muối chua, mì ăn liền… Vì các thực phẩm chế biến sẵn thường được cho thêm nhiều muối hoặc chứa hàm lượng natri cao để có thể bảo quản được lâu. Nếu muốn tiêu thụ các thực phẩm chế biến sẵn thì có thể lựa chọn các thực phẩm có hàm lượng muối ít hơn bằng cách xem thành phần muối hoặc natri ghi trên nhãn dinh dưỡng của thực phẩm.

Ngoài ra, mì chính là gia vị cho vị ngọt nhưng trong thành phần có chứa natri- tương tự thành phần chính của muối ăn. BS-CKII Đỗ Thị Ngọc Diệp (Phó Chủ tịch Hội Dinh dưỡng Việt Nam) cho biết: "Ta cần biết hàm lượng nitrat có trong các gia vị như sau: Một muỗng canh cà phê muối có 4 g, một muỗng canh nước mắm thì có 1 g, một muỗng cà phê nước tương chứa 0,75 g muối nitrat, một muỗng cà phê hạt nêm có 0,25 g, trong khi một muỗng cà phê bột ngọt đã có tới 1,25 g muối. Có thể thấy lượng natri trong bột ngọt bằng 1/3 lượng natri trong muối". Do đó, theo BS Diệp, có rất nhiều người khi bị cao huyết áp, họ tin rằng do ăn nhiều muối nhưng không biết rằng trong đó có thể có sự xuất hiện của mì chính/bột ngọt.

Việc giảm ăn mặn sẽ giúp bạn chống lại nguy cơ tăng huyết áp, tai biến mạch máu não, nhồi máu cơ tim và thậm chí là ung thư dạ dày.

Ăn mặn ảnh hưởng như thế nào đến sức khỏe?

(PLO)- Muối thừa không chỉ khiến cơ thể bạn tích nước, gây nặng nề, đầy hơi mà còn làm tăng huyết áp, nguy cơ về đột quỵ, tim mạch...

N. HÀ

Ăn mặn khát nước?

Theo quan niệm trước đây, việc ăn mặn sẽ khiến chúng ta trở nên khát nước hơn. Điều này có thể lý giải là do thuyết thẩm thấu trong tế bào. Khi chúng ta ăn mặn, nồng độ ion Natri sẽ tăng lên trong khoảng gian bào và làm tăng áp lực thẩm thấu, dẫn đến nước được hút ra khỏi tế bào. Quá trình này làm nước bị đào thải ra ngoài theo đường nước tiểu, khiến cơ thể mất nước và khát.

Tuy nhiên, các nghiên cứu mới đây đã chứng minh rằng: ăn mặn không khiến cơ thể mất nước, tức là không khiến chúng ta khát, mà khiến chúng ta đói.

Nghiên cứu của các nhà khoa học Đức và được đăng tải trên tạp chí Journal of Clinical Investigation đã tiến hành theo dõi chế độ ăn của các phi hành gia trong một môi trường giả định mô phỏng chuyến bay tới sao Hỏa. Kết quả cho thấy, việc ăn nhiều thực phẩm mặn, cụ thể là nhiều muối khiến các phi hành gia ít khát hơn và uống ít nước hơn.

Cơ chế điều hòa nước của cơ thể

Theo các chuyên gia, không có mối tương quan nào giữa lượng muối tăng và lượng nước tiểu tăng, dù muối tìm thấy trong nước tiểu có tăng lên. Cơ chế được giải thích là natri được kéo ra khỏi tế bào và đào thải ra theo đường nước tiểu, nhưng chỉ có natri được đào thải, trong khi lượng nước vẫn được thận điều chỉnh và quay lại chu trình tuần hoàn của cơ thể.

Thí nghiệm trên chuột cho thấy, ure được tích tụ trong thận và ngăn cản nước bị hút bởi natri và clorua. Điều này ngăn cơ thể rơi vào tình trạng mất nước. Tuy nhiên, nó lại dẫn đến một hiện tượng là những con chuột này lại đói hơn và ăn nhiều hơn. Khi đánh giá trên các phi hành gia, họ cũng than phiền cảm giác đói nhiều hơn.

Theo các chuyên gia, nghiên cứu cho thấy ure không chỉ là một sản phẩm thải mà còn là một hợp chất osmolyte – chất liên kết nước và giúp vận chuyển nước rất quan trọng. Ure giúp giữ nước cho cơ thể, nhất là khi chúng ta bài thải muối. Đây được coi là cách bảo tồn nước tự nhiên của cơ thể trong trường hợp cơ thể đang dư thừa lượng muối.

Cảm giác khát nước có thể do nhiều lý do

Theo các chuyên gia, việc có cảm giác khát nước sau khi ăn mặn gặp phải ở nhiều người. Tuy nhiên, đây không phải do quá trình mất nước của cơ thể. Lý giải có thể đến từ trải nghiệm của việc tiêu thụ thức ăn, như một phản ứng nhất thời nào đó do thức ăn tinh bột khô gây kích ứng cổ họng chẳng hạn. Bản thân lượng muối không kéo theo nước đào thải theo đường nước tiểu, do vậy cơ thể không bị mất nước.

Bổ sung nước cho cơ thể là cần thiết, đặc biệt với các đồ ăn công nghiệp

Một nghiên cứu gần đây có tựa đề Mối liên hệ giữa tiêu thụ thực phẩm siêu chế biến và tổng lượng nước tiêu thụ tại Mỹ đã nghiên cứu trên hơn 24.000 người tham gia và so sánh tổng lượng nước tiêu thụ với việc ăn các thực phẩm đã qua chế biến. Thực phẩm siêu chế biến ở đây được định nghĩa là thực phẩm có thời hạn sử dụng dài, có hương vị ổn định lâu, thường giá cả phải chăng. Những loại thực phẩm này bao gồm kem, bánh quy, bánh mì, đồ uống có ga, hầu hết các loại ngũ cốc ăn sáng và cái gọi là các sản phẩm thịt hoàn nguyên như xúc xích… và thông thường, các thực phẩm chế biến sẵn này cũng có hàm lượng muối cao. Kết quả cho thấy: những người tham gia mất nước nhanh hơn với các thực phẩm chế biến sẵn.

Theo các nhà khoa học, những người ăn càng ăn nhiều các loại thực phẩm siêu chế biến thì sẽ càng mất nhiều nước, đặc biệt nếu ăn và uống kèm các loại đồ uống có đường. Điều đáng lo ngại hơn nữa là thực phẩm siêu chế biến có thể có hàm lượng nước rất thấp – có nghĩa là việc hydrat hóa khi tiêu thụ những thực phẩm này thậm chí còn quan trọng hơn nhiều. Tuy nhiên, đa phần mọi người có xu hướng làm ngược lại. Ví dụ: một cá nhân có thể tránh được việc thiếu nước do uống ít nước nếu người đó ăn thực phẩm có hàm lượng nước từ trung bình đến cao như rau và trái cây. Tuy nhiên, khi ăn thực phẩm chế biến sẵn, người này sẽ có nguy cơ bị mất nước nhanh hơn nhiều và khi nước được thay thế bằng đồ uống có đường thì nguy cơ mất nước càng cao hơn nữa.

Tổng kết

Các nhà khoa học đã chứng minh rằng ăn mặn không gây ra khát nước mà thay vào đó, nó gây tình trạng đói nhiều hơn. Ngoài ra, việc sử dụng các thực phẩm chế biến sẵn, đặc biệt khi đi kèm với các loại đồ uống ngọt cũng có thể gây ra tình trạng thiếu nước của cơ thể. Nước là thành phần không thể thiếu của sự sống, do vậy các chuyên gia đưa ra lời khuyên nên bổ sung nước đầy đủ, uống nước đều đặn không cần để đến khi có cảm giác khát.

Tham khảo thêm thông tin tại: Uống nước nhiều đến mức nước tiểu trong suốt có tốt không?