Lúa gạo vốn là nguồn lương thực cơ bản của nước ta. Trải qua nhiều thăng trầm, biến cố lịch sử cây lúa vẫn cùng người nông dân mạnh mẽ vươn lên, để từ đó hình ảnh thân thương của cây lúa cũng được đưa vào từng lời ca, tiếng hát, đặc biệt là những bài thơ về cây lúa cũng được khắc họa một cách chân thật, rõ ràng.
1. Những bài thơ về lúa hay nhất
Vì là một loại cây nông nghiệp lâu đời gắn liền với lịch sử đất nước Việt Nam nên những bài thơ về cây lúa hay cánh đồng lúa đều mang trong mình một chút gì đó mộc mạc bình dị của thời gian, của quá khứ… Dường như đọc những bài thơ về lúa ta sẽ cảm nhận được ngay hình ảnh một miền quê, nơi có những con người Việt Nam cần cù chăm chỉ ngày đêm để tạo ra những “hạt ngọc” cho đời.
1.1 Bài thơ Cánh đồng làng – tác giả Đặng Minh Mai
Bao xa cách nay về thăm lại Cánh đồng làng nhẫn nại công cha Ngạt ngào hương lúa toả xa Đượm mồ hôi mẹ rớt qua tháng ngày! Con đường nhỏ thơ ngây còn đó Bụi tre xanh lấp ló bóng cò Xa xa có mấy đàn bò Thủng thẳng cất bước khi no trong lòng Quê hương hỡi mỏi trông mong đợi Ký ức xưa vời vợi trở về Những ngày cắt cỏ bờ đê Lội bơi cùng bạn sông quê mỗi chiều Lúa trĩu hạt bao nhiêu công sức Của mẹ cha thao thức bao ngày Cấy cày vất vả mê say Thức khuya, dậy sớm lòng đầy niềm vui Mùa thu hoạch bồi hồi trong dạ Thành quả đây nay đã đến gần Gạo thơm, hạt béo trắng ngần
Thắm tình quê mẹ ân cần sẻ chia!
1.2 Bài thơ Cây lúa – tác giả Huệ Trinh
Đông giá vừa tan Trời đổ nắng vàng Rộn ràng mùa mới
Mầm xanh phơi phới
Áo mới ra đồng Mẹ còng lưng cấy Mồ hôi mây mẩy
Thánh thót ruộng cày
Thoăn thoắt đôi tay Từng cây lúa nhỏ Gọi từng sợi gió
Chở mưa tưới đồng
Đừng gọi cơn giông Làm đau mầm lúa Đừng kêu nắng lửa
Thui lúa cháy bời
Hãy nói ông Trời Thuận hoà mưa nắng Người không lo lắng
Lúa đẹp dâng đời.
1.3 Bài thơ Cảnh Thanh Bình – Tác Giả Oblivion Thach
Đất nước qua rồi cuộc chiến tranh Cơm no áo ấm sống yên lành Sân phơi óng ánh màu bông lúa
Góc bếp thơm nồng vị của canh
Liếp ổi sau nhà vừa mọc nhánh Vườn xoài cuối bãi cũng vươn cành Xuân này rộn rã vui ăn tết
Hạnh phúc đây rồi cảnh sống thanh!
1.4 Bài thơ Đồng quê ngày mùa – tác giả Ho Nhu
Chiều về ngắm cảnh đồng quê Mênh mông cò lượn bốn bề xốn xang Một màu thảm lúa dát vàng Bồi hồi hoài niệm những trang sách đời Tuổi thơ nhặt nhánh thóc rơi Chắt chiu gom góp cuộc đời mẹ cha Bát canh, thìa mắm, quả cà Giọt mồ hôi đổ… nâng ta trưởng thành Ra đi bằng chị bằng anh Trở về ngắm lại bức tranh ngày mùa Dù không còn cảnh thi đua Sân kho hợp tác trống khua rộn ràng Đồng quê mình vẫn rộn vang Người người hối hả nắng vàng hong phơi Bôn ba khắp bốn phương trời Không quên hạt gạo, tình người quê ta Hương thơm gạo mới quê nhà Ơn người cày cấy gần xa sớm chiều Cảnh đồng quê thật đáng yêu
Bâng khuâng lại nhớ những chiều có nhau.
1.5 Bài thơ Hương lúa – tác giả Trương Thị Anh
Nồng nàn hương lúa đồng quê Ngày mùa vất vả lúa về đầy sân Đồng xa cho đến ruộng gần Lúa vàng trải thảm hương nồng cốm quê Cò vui sải cánh bay về Tình quê hương lúa như mê hoặc lòng Bóng ai ngả lộng trên đồng Hiu hiu gió thổi tóc bồng bềnh bay Cánh đồng lộng gió chiều nay
Lâng lâng bỗng thấy như say cảnh làng.
1.6 Bài thơ Lời tự tình cây lúa – tác giả Phú Sĩ
Thương lắm chân tình ơi cây lúa quê hương Nắng chiếu sương rơi một đời bao lam lũ Thấm giọt mồ hôi mấy mùa luôn bám trụ Chẳng quản nhọc nhằn cho vụ lúa oằn bông Thương lắm chân tình câu hát lý bên sông Tất tả mùa thương con nước ròng nước lớn Nắng hạn phèn chua cây lúa buồn than thở Nụ cười dở dang vẫn thắm nở môi hồng Thương lắm chân tình cây lúa vẫn hoài mong Cho cuộc đời vui thêm nồng câu thân ái No ấm an lành bỏ qua ngày dầu dãi Đầu đội gió trời thương lắm ấy nhà nông Thương lắm chân tình cây lúa lại đơm bông Nhắn gởi yêu thương trong lòng người xa xứ Mỏi gót phong sương trên bước đường lữ thứ
Xin hãy quay về nơi đất mẹ còn trông ….
1.7 Bài Thơ Cây Lúa Quê Hương – tác Giả Quang Nguyễn
Từ bao giờ lúa đã có Ai tô màu xanh dịu hiền Mồ hôi đổ bao gian khó
Từ bao giờ thời tổ tiên
Ai làm quê hương xanh À bác nông dân họa sĩ Vẽ bằng mồ hôi hình thành
Bằng nước mắt, bằng ý chí
Mai con lớn, nhớ yêu thương Người cho con, từng hạt gạo Để con no với quê hương
Từng miếng cơm, từng manh áo
Quê ta đẹp, có nông dân Bao mùa cày cấy siêng năng Vì quê hương, bao thế hệ Phơi mình mưa nắng bảo vệ
Lúa tươi tốt, đồng xanh mơn.
1.8 Bài thơ Hương Chiều – tác Giả Thanh Phong
Là đà khói bếp quyện sương thanh Nắng tắt bên nương quạ đậu cành Ruộng họ dùng dằng gom lúa thóc
Nhà mình quấn quýt đợi cơm canh
Gian lao cũng giữ tình nồng thắm Khổ sở nhưng trao mộng ngọt lành Mãi mãi yêu nhau tròn thệ nguyện
Nghèo mà ấm áp chẳng đua tranh.
1.9 Bài thơ Thơ Tôi – Tác Giả Vu Cuong
Quanh năm lam lũ cày bừa Đầu trần chân đất đã thừa nắng mưa Quê nghèo nước mặn đồng chua Bấy nhiêu đó… ngấm vào thơ tôi rồi Thơ tôi mộc mạc thế thôi
Cũng như cây lúa củ khoai ngoài đồng.
1.10 Bài thơ Vui mùa đổi mới – tác giả Hồng Phúc
Nhớ ngày cày, cấy một thời Bao nhiêu công sức, bao đời nông dân Suốt ngày tưới nước, bón phân Chiêm thì ngập úng, mùa cần chờ mưa Lo nhất là việc cày, bừa May, trâu đâu có, sớm trưa người làm Tối, ngày vất vạ mùa màng Năng suất thì thấp, vội vàng bán đi Giờ đây đã khác mọi khi Ruộng điền mở rộng, còn chi phải bàn Khoa học tiến bộ mang sang Hỗ trợ sản xuất, dân làng xướng vui Máy móc hỗ trợ sức người Vừa nhanh, vừa rẻ, hết thời ái lo Mùa màng thu hoạch trúng to
Lúa vàng trĩu quả, ấm no dân làng.
Xem thêm: Tổng hợp các câu ca dao tục ngữ về cây lúa, hạt gạo hay và đặc sắc
2. Những bài thơ về lúa chín
Cây lúa tảo tần vừa hiến dâng cho đời bông mẩy hạt, rồi những bông lúa vàng trĩu nặng đã thành thóc thành gạo đi muôn phương nuôi sống con người. Cùng nhau đọc những vần thơ về lúa chín thân thương để có thể thấu hiểu sâu hơn về tình yêu của người nông dân dành cho cây lúa trong từng vụ mùa.
2.1 Bài thơ Cây Lúa Nước – Tác Giả Thọ Thật Thà
Sắp tới hè thu lúa chín vàng Từng bông nặng trĩu bao gian nan Khắp chốn nông thôn một màu vàng
Cây lúa còn mãi theo thời gian
Bát cơm ta ăn hạt gạo trắng Là hạt mồ hôi đổ dưới nắng Là công cực khổ của nông dân
Là sự vất vả với khó khăn
Lúa được bao bọc màu vàng sáng Hấp thụ tinh hoa của nắng vàng Ương mầm nảy nở của thời gian
Lớn lên trỗ hạt nhờ công chàng
Lúa nước lớn lên trong mưa gió Tươi tốt là bởi phù sa cho Đó là thực phẩm trời ban tặng
Ai đã lớn lên điều thích ăn.
2.2 Bài thơ Bài ca cây lúa – tác giả Lê Chiên
Lúa xanh vẫn mướt trên đồng Gian nan vất vả nhà nông bốn mùa Dân nghèo chẳng quản nắng mưa
Nhọc nhằn hôm sớm sáng trưa vun trồng
Em là cô gái văn công Động viên góp chút tấm lòng hát ca Mang tinh thần đến từng nhà
Quên đi mỏi mệt khi ra làm đồng
Cầu trời cho lúa vàng bông Bội thu năng xuất để không phụ người Bà con rạng rỡ nụ cười
Dựng xây đất nước đẹp tươi mạnh giàu
Thắm tình vẹn nghĩa bên nhau Thủy chung son sắt bền lâu trọn đời Việt Nam đất nước ta ơi
Tự hào dòng máu sinh thời rồng tiên.
2.3 Bài thơ Hương Lúa – Tác Giả Toan Nguyenduc
Lắng nghe trong gió thì thào Âm thanh sóng lúa rì rào sáng mai Trải qua suốt một đêm dài
Sáng nay cây lúa vươn vai trổ đòng.
Mùi hương lúa mới thơm nồng Lúa thì con gái bềnh bồng tỏa hương Thương người một nắng hai sương
Để cho hương lúa vấn vương lòng người
Đã nghe thấy tiếng em cười Đã nghe em hát ” Người ơi đừng về…” Ơi người em gái chân quê
Lắng nghe em hát, anh về được không?
Vẫn mùi lúa mới đơm bông Vẫn là hoa dại ngoài đồng đó thôi Mà em vẫn để cho tôi
Nghe câu Quan họ đứng ngồi không yên
Anh về mời mẹ cha lên Cậy nhờ mai mối kết duyên tơ hồng Để rồi thành vợ thành chồng
Để cho lúa mới hương nồng về anh.
…
Thương em trong dạ sao đành…!
2.4 Bài thơ Cánh đồng lúa – tác giả Hưng Xuân
Tháng mười về lúa chín cả đồng quê Những thửa ruộng vàng ong như trải thảm Tiếng máy chạy ầm vang cả thôn xóm Bờ tre xanh mấy đám trẻ nô đùa Chiều tháng mười nắng ngả cuối mùa thu Đàn cò trắng trong lời ru của mẹ Có cô Tấm hiền ngoan từ thủa bé Bắt cua đồng cả cá bống đổi cơm… Đất với người vẫn chung thuỷ mặn nồng Mỗi hạt thóc theo chân bao người lính Tiền tuyến gọi hậu phương cùng đánh Mỹ Bếp Hoàng Cầm bữa cơm thắm máu xương Đã qua rồi tiếng súng đạn chiến trường Cơm độn sắn giờ chỉ còn trong sách Bao vất vả mới có ngày thu hoạch Ăn chén cơm thấy xúc động vô cùng Khói lam chiều gợi nỗi nhớ mông lung Mùi rơm rạ thơm lừng cơm gạo mới Cá kho tộ vài trái cà muối xổi
Chờ em về thưởng thức bữa cơm quê…
2.5 Bài thơ Bài ca cây lúa – tác giả Tím Bằng Lăng
Em viết tặng bài ngợi ca cây lúa Có tình người chan chứa những yêu thương Tháng mười về mùa gặt mới thơm hương Rơm vàng óng trên con đường quê mẹ Vầng mây trắng chiều bình yên gió nhẹ Con đò chờ lặng lẽ khách qua sông Vàng sắc hoa mùa cải mới trổ ngồng Cánh cò trắng mênh mông tìm gọi bạn Hoàng hôn ngả cuối chân trời tím rạn Giữa khung trời đôi cánh nhạn liệng bay Hương mùa thu ngào ngạt thoảng đâu đây Tình đất ấm bao ngày ta vun xới Bài tình khúc mang bao niềm vui mới Nhớ thương thầm em đợi mãi người xa Về nhé anh ta hát bản tình ca
Về cây lúa chan hòa tình đất mẹ.
2.6 Bài thơ Vào mùa gặt – tác giả Quốc Phương
Trên quê hương.. đang rộn rã tiếng cười Bao thôn nữ..vào mùa thu hoạch mới Máy gặt lúa..cứ băng mình chạy tới Hạt lúa vàng..mong đợi những ngày qua Quê hương mình.. đồng bát ngát bao la Cò thẳng cánh..dễ ai mà quên được Con sông nhỏ..vẫn mang đầy nguồn nước Mỗi khi về..còn ước lại tuổi thơ Quê hương ơi..từ xưa tới bây giờ Bao vất vả..vẫn chờ người gánh vác Nay thay đổi..người nông dân cũng khác Nhẹ nhàng hơn..chẳng nhếch nhác như xưa Hạt lúa vàng.. đền đáp những sớm trưa Niềm hạnh phúc..cày bừa rồi gặt hái Ôi quê hương..vẫn còn đây nhớ mãi
Mùa gặt nào..trai gái cũng thành đôi.
Xem thêm: Tổng hợp chùm thơ lục bát về quê hương giúp bạn tìm về ký ức miền quê
3. Những bài thơ về lúa xanh
Sau vụ mùa, những cánh đồng lại bắt đầu được gieo mầm lúa mới rồi những cánh đồng lúa xanh mơn mởn lại có dịp khoe sắc màu. Và các nhà thi sĩ cũng có cơ hội sáng tác ra những bài thơ về lúa xanh để dành tặng cho đời.
3.1 Bài thơ Cấy Lúa Thuê – Tác Giả Ngoquang Tuan
Ra giêng mạ cứng cây rồi Em đi cấy lúa mong trời đừng mưa Còng lưng từ sáng đến trưa
Cắm mặt lầm lũi cho vừa vụ Xuân
Gột bùn cho sạch tay chân Miếng cơm nuốt vội đau dần lưng vai Vụ xuân kéo hết giêng hai
Một mình lầm lũi chẳng ai bạn cùng
Chiều buông chút nắng cầm chừng Cày thuê cấy mướn chẳng dừng được tay Mùa Xuân lan đến nơi này
Nhìn người trẩy hội lắt lay phận mình.
3.2 Bài Thơ Cấy Lúa – Tác Giả Nguyễn Đức Hựa
Cấy lúa ai nào chỉ cắm không Công chăm sớm tối để bông hồng Còng lưng vất vả khi thời vụ Mỏi gối đau tay lúc xuống đồng Giữ nước mưa về mong mỏi tốt Khô cằn nắng hạn sẽ sinh ngồng Mùa vui thắng lợi nhờ công sức
Của vợ cùng chồng chống bão giông.
3.3 Bài thơ Hương quê – tác giả Mami Vam
Mây trắng trôi bồng bềnh theo con nắng Góc trời hồng như dệt gấm thêu hoa Khói lam chiều tô điểm nét hiền hòa
Hương lúa mới trên đồng xa bát ngát.
Gió ru êm như lời ca tiếng nhạc Điệu ơ à dào dạt thắm tình quê Bước chân hoa nhè nhẹ lối đi về
Nghe rộn rã giữa chiều quê êm ả.
Thoảng vương nhẹ trong tôi hương vị lạ Nghe ngọt ngào ấm áp lịm bờ môi Tim dâng cao bao xúc cảm bồi hồi
Lòng rạo rực nhân đôi niềm vui mới.
Nắng hanh hao mang tình yêu về tới Lúa thẳng hàng phơi phới cánh đồng xanh Nghe miên man dịu ngọt mát trong lành
Hòa nhạc khúc chứa chan tình đôi lứa.
Quê hương ơi dạt dào miền đất hứa Thắm ân tình trải rộng những ước mơ Trái tim yêu bao khát vọng đang chờ
Khơi ngọn lửa cháy bừng thêm sức sống.
3.4 Bài thơ Thăm Em - Tác giả Minh Tuấn
Lúa giờ đã thắm màu xanh Khóm chen chúc mọc ,kết thành bức tranh Nắng xuân ,rơi giọt trong lành
Cho đôi mắt sáng long lanh nụ cười.
Làm bên đồng lúa xanh tươi Nón em trắng xóa mây trời trên cao Gió nghiêng vạt áo hoa đào
Bàn tay nhanh nhẹn nhổ vào cỏ hoang.
Về đây ơi ngọn nắng vàng Cho đồng lúa trổ thênh thang cánh cò Chiều xuân mưa ,nhẹ nỗi lo
Lúa xanh gặp nước như hò....trên sông.
Bao đời mưa nắng trên đồng Thương yêu ngọn lúa ,nặng công nuôi người. Bước đời chia những thắm tươi
Quê hương mãi giữ nụ cười lúa xanh.
Tuổi xuân mơn mởn mộng lành Bóng em thấp thoáng mong manh cuối chiều Hương đồng như trải mến yêu
Gió đưa mấy khúc sáo diều ai dăng.
Tay làm chẳng ngại bùn hăng Nước da chẳng sợ lúc dầm nắng mưa Làm mùa quên sớm quên trưa
Tình riêng em gửi bốn mùa gió gieo.
Nghề quê trồng lúa dẫu nghèo Tình em mưa nắng , nghĩa theo thật thà Em đi làm cỏ đồng xa
Để ai đang đợi...trong nhà có hay.
3.5 Bài thơ Chiều Ngoài Đồng - Tác giả Tứ Phong
Nhớ ai chiều ngoài đồng Lúa xanh khắp mênh mông Gió dây dưa cành cây
Sáo kêu buồn đắng lòng.
Chiều nào anh nhớ mong Còn đâu tà áo nâu Lúc ta quen trên đồng
Rồi em bước theo chồng.
Ngày vui em qua sông Áo hoa cận cùng người Đàn kêu vang khúc ca
Em bước trong dần xa ..
Nào ai đâu có hay Chim sáo bay xa rồi Cánh đồng lúa non xanh
Người đi chẳng trở về.
Có thể thấy hình ảnh làng quê Việt Nam tuyệt đẹp với cây lúa được khắc họa qua rất nhiều những bài thơ, câu ca dao, tục ngữ…. Vì thế, chúng tôi mong rằng sau khi đọc được những bài thơ về cây lúa bạn sẽ trân trọng hơn những hạt cơm được ăn hàng ngày vì đó chính là cả một hành trình vất vả mà người nông dân làm ra.
Sưu tầm
Nguồn ảnh: Internet