Vì sao sông kỳ cùng chảy ngược

Kỳ Cùng là con sông chính ở tỉnh Lạng Sơn. Bắt nguồn từ vùng núi Bắc Xa cao 1.166m thuộc huyện Đình Lập, sông chảy theo hướng Đông Nam - Tây Bắc qua thành phố Lạng Sơn. Khi cách thành phố này khoảng 22km, sông bất ngờ đổi dòng chảy nghiêng về hướng Nam - Bắc tới thị trấn Văn Lãng rồi lại đổi hướng thành Đông Nam - Tây Bắc trước khi rẽ sang hướng Đông ở gần thị trấn Thất Khê. Từ Thất Khê, sông chảy gần như theo đường vòng cung, cho tới khi vượt biên giới sang Trung Quốc để hợp lưu với sông Bằng Giang tại thị trấn Long Châu, Quảng Tây, Trung Quốc.

Sông Kỳ Cùng đoạn chảy trên đất Việt Nam dài khoảng 243 km. Đây là con sông duy nhất ở miền Bắc Việt Nam chảy ngược. Bắt nguồn ở Đình Lập, khi đó Kỳ Cùng chỉ là một khúc suối nhỏ, sau khi hợp lưu với sông Ba Thín ở gần thị trấn Lộc Bình, con sông mới mở rộng thêm với nhiều đoạn sông rộng gần trăm mét. Sông Kỳ Cùng chạy vòng quanh thị trấn Lộc Bình, ngay sau lưng khu phố cổ. Từ chợ trung tâm đi ra đến bờ sông chỉ chừng hai chục bước chân. Cũng bởi vậy mà bến sông phía sau con phố cũng chính là một phần không thể tách rời của khu chợ, đồng thời bến cũng là một trong những điểm giao thương của tuyến đường từ cửa khẩu Chi Ma qua chợ Lộc Bình rồi về thành phố Lạng Sơn. Dạo quanh chợ Lộc Bình sầm uất, du khách có thể dạo bộ trên khu phố cổ với những ngôi nhà có niên đại đến hơn một trăm năm tuổi, nhiều ngôi nhà vẫn còn nguyên trạng những “lỗ châu mai”. Dấu ấn của cuộc đấu tranh chống giặc ngoại xâm còn hiện hữu, xen vào cổ kính tường vôi, ngói máng. Nhà thờ của thị trấn nằm ngay phía cuối con đường, nơi đứng ở tháp chuông có thể nhìn thấy dòng Kỳ Cùng chảy một vòng bao quanh phố núi. Và ở phía bên kia bờ sông, những bản làng người Nùng, Tày, Dao chen lẫn trong thung lũng xanh mướt ruộng ngô bảng lảng khói lam chiều. Dòng Kỳ Cùng chảy qua thị trấn Lộc Bình với con nước hiền hòa, ngay cả mùa mưa cũng hiếm khi dòng sông “làm dữ”. Dòng chảy uốn lượn mềm mại từ phía đầu cho đến cuối thị trấn trước khi đi xiên vào khe núi. Đứng bên bến sông trước chợ mà ngắm nhìn người dân qua lại trên cây cầu nổi, những cô cậu học trò vùng cao chạy nhảy trên cầu, cảm giác thanh bình, êm ả đến lạ. Ở phía sau lưng, chợ Lộc Bình tấp nập vào phiên như điểm nhấn cho sức sống mạnh mẽ của một thị trấn nhỏ.

Đánh giá bài viết

Dòng chảy Đông Nam - Tây Bắc độc đáo của sông Kỳ Cùng đã cho xứ Lạng biệt danh "nơi dòng sông chảy ngược", cùng những thắng cảnh, di tích, tài nguyên, sản vật… Suốt hàng trăm km dọc dài trước khi ra khỏi biên giới Việt Nam để mang tên gọi khác [Tả giang, Trung Quốc], sông Kỳ Cùng vẫn lưu luyến uốn lượn khắp núi đồi, đồng ruộng, thôn xóm của Lạng Sơn như một sự tri ân mảnh đất đã sinh ra và nuôi dưỡng mình, xã giáp biên Đào Viên, huyện Tràng Định [Lạng Sơn]…

Từ Đồn Biên phòng 67 Bình Nghi, chúng tôi thả bộ xuống bến thuyền Bình Nghi, nằm bên hữu ngạn sông Kỳ Cùng, thuộc địa phận bản Nà Mằn, xã Đào Viên.

Sông Kỳ Cùng đang mùa nước cạn, như một dải lụa xanh ngắt chầm chậm len lỏi giữa những bãi đá ngầm. Bến sông chỉ có tám chiếc thuyền sắt đang buộc neo trên bờ nằm đợi hàng.

Bến Bình Nghi là nơi các đoàn xe từ khắp cả nước tập kết hàng nông sản xuống thuyền xuôi dòng xuất khẩu sang Trung Quốc. Không có hàng nhập về, người dân địa phương thường ngược về mua hàng tại các thị trấn hoặc tự cung tự cấp cho mình.

Thường nhật, bến Bình Nghi khá yên bình và vắng vẻ, không có không khí hối hả, tấp nập của những dòng người, xe cộ, hàng hóa như những khu vực cửa khẩu khác trên địa bàn Lạng Sơn.

Lúc này, bến Bình Nghi đang khá nhộn nhịp vì sự xuất hiện của hai chiếc ôtô tải lớn trên thùng chất đầy các sọt xoài xanh còn tươi. Mấy chục người dân bản đang ghé vai vác các sọt xoài lớn, tiếng nói cười rôm rả cả bến sông.

"Hai tuần rồi mới có một đoàn xe hàng đến. Họ không có người đi cùng nên nhờ dân bản vác hàng xuống thuyền. Các lái xe thuê bà con vận chuyển với giá 40.000 đồng/tấn, tức là 600.000 đồng/xe. Từ sáng đến giờ vẫn chưa chuyển xong một xe tải 15 tấn hàng này" - anh Nông Châu Hương, cán bộ Chi cục Thuế huyện Tràng Định, đã ở Trạm thu phí đóng trên bản Nà Mằn này gần một năm, cho biết.

Tôi nhẩm tính: tiền công vác xuống thuyền mỗi sọt xoài nặng chừng 50kg là 2.000 đồng, chuyển hết một xe hàng mỗi người cũng được chừng 30.000 - 40.000 đồng.

Tôi đứng hồi lâu bên bến Bình Nghi nhìn những người nông dân vận chuyển xoài. Từ chỗ đỗ xe trên đường xuống bến sông phải vượt qua một con dốc đứng, dài khoảng một trăm mét. Người lên, người xuống nối đuôi nhau, bụi bay mù mịt.

Nhìn những gương mặt hiền hậu ướt đẫm mồ hôi, tôi tin rằng, người dân bản Nà Mằn chỉ quen với việc trồng rừng, cấy lúa, trỉa ngô, chắc chưa từng biết cửu vạn từ lâu cũng đã là một nghề. Nhưng với việc vận chuyển hàng không thường xuyên này, bà con bản Nà Mằn cũng có thêm chút thu nhập để cải thiện bữa ăn hằng ngày.

Những chuyến thuyền chở đầy nông sản xuất khẩu này sẽ được kiểm tra lại một lần nữa ở Trạm biên phòng cửa khẩu Bình Nghi, đóng ở bản Pác Lạn, xã Đào Viên, cách Nà Mằn khoảng 8km theo đường sông. Không thể theo chân những người dân sống trên sông nước Kỳ Cùng, chúng tôi đành vượt dốc núi để đến bản Pác Lạn.

Hơn 29km đường gập ghềnh, uốn lượn theo những sườn dốc cao chót vót làm ngán ngại các tài xế xe tải đã từng vượt ngàn dặm từ Nam ra Bắc, đành phải chuyển hàng ở bến sông Bình Nghi.

Pác Lạn là bản giáp biên cuối cùng bên dòng sông Kỳ Cùng, đã có từ rất lâu đời, hiện là nơi sinh sống của 33 hộ dân [154 nhân khẩu] người Tày, Nùng. Thôn xóm yên bình với những vườn đào, mận, nhưng tôi rất ngạc nhiên vì nhìn quanh bản Pác Lạn, chẳng thấy bọn trẻ lê la.

Hỏi thăm mới biết, trẻ nhỏ đã đi bộ hơn 3km đến Trường Tiểu học Đào Viên từ sáng sớm. Các anh chị chúng đi xa hơn, đến trường THCS cách bản chừng 10km để học nội trú từ đợt nắng ấm trở lại. Thôn bản cũng vắng người, chỉ thấy thấp thoáng những bóng người đang phát cây và làm đất trên chót vót những đồi cao.

Ông Nông Văn Tài, Phó Chủ tịch phụ trách kinh tế UBND xã Đào Viên, cho biết: "Đợt rét vừa qua, cả bản bị mất 17 con trâu, cây trồng bị gió táp vàng hết lá. Hiện đang vào mùa làm đất để trồng ngô, lúa, nhưng sức trâu còn yếu quá, chưa ai dám cày bừa vì sợ trâu khuỵu ngã. Người dân bản đang chuyển sang mua loại máy cày tay để cày bừa. Tuy xăng dầu đắt và khó kiếm đấy, nhưng lại để trâu chết còn nguy hơn".

Trao đổi với chúng tôi, Trung tá, Đồn phó Đồn Biên phòng 67 Bình Nghi Hoàng Mạnh Dầu cho biết: Bên cạnh việc phối hợp thường xuyên với lực lượng dân quân của 29 bản, trong đó có 11 bản giáp biên để tuần tra kiểm soát 29,6km đường biên giới [3,8km biên giới trên sông], việc cùng bà con ổn định, nâng cao đời sống là một trách nhiệm lớn của đồn. Có như vậy thì nhiệm vụ quan trọng nhất của chúng tôi là bảo vệ an ninh biên giới mới hoàn thành tốt được

Lê Hồng Quân

Hỏi:

Dòng sông nào chảy ngược duy nhất ở nước ta?

A. Sông Đà

B. Sông Hương

C. Sông Hồng

D. Sông Kỳ Cùng

Đáp án:

D. Sông Kỳ Cùng

Đây là con sông duy nhất ở miền Bắc không chảy theo hướng Tây Bắc - Đông Nam để đổ vào biển Đông mà chảy ngược theo hướng Đông Nam - Tây Bắc lên Trung Quốc. Sông Kỳ Cùng chảy gần như theo đường vòng cung, cho tới khi vượt biên giới sang Trung Quốc để hợp lưu với sông Bằng Giang tại thị trấn Long Châu [Quảng Tây, Trung Quốc].

Hỏi:

Sông Kỳ Cùng chảy ngược thuộc tỉnh nào?

A. Cao Bằng

B. Bắc Kạn

C. Lạng Sơn

D. Lai Châu

Đáp án:

C. Lạng Sơn

Sông bắt nguồn từ vùng núi Bắc Xa cao 1.166m thuộc huyện Đình Lập, chảy theo hướng Đông Nam - Tây Bắc qua thành phố Lạng Sơn.

Tỉnh Lạng Sơn thuộc tiểu vùng địa lý của miền Bắc Việt Nam

Hỏi:

Tỉnh Lạng Sơn nằm ở tiểu vùng địa lý nào của miền Bắc Việt Nam?

A. Đông Bắc Bộ

B. Tây Bắc Bộ

C. Đồng bằng sông Hồng

D. Bắc Trung Bộ

Đáp án:

A. Đông Bắc Bộ

Lạng Sơn là tỉnh miền núi, nằm ở phía Đông Bắc của Việt Nam; cách Thủ đô Hà Nội 154km đường bộ và 165km đường sắt. Phía bắc giáp tỉnh Cao Bằng, phía Đông Bắc giáp Trung Quốc, phía Đông Nam giáp tỉnh Quảng Ninh, phía Nam giáp tỉnh Bắc Giang, phía Tây Nam giáp tỉnh Thái Nguyên, phía Tây giáp tỉnh Bắc Cạn.

Núi ở Lạng Sơn mùa đông có băng giá, tuyết rơi

Hỏi:

A. Fansipan

B. Mẫu Sơn

C. Bạch Lương Tử

D. Tà Xùa

Đáp án:

B. Mẫu Sơn

Mẫu Sơn là vùng núi cao chạy theo hướng Đông - Tây, nằm ở phía đông bắc Lạng Sơn - tỉnh có 80% diện tích là đồi núi. Núi Mẫu Sơn cách thành phố Lạng Sơn 30 km về phía đông, giáp với biên giới Việt - Trung. Đây là vùng núi cao nhất tỉnh Lạng Sơn, có địa hình đa dạng, độ cao trung bình 800-1.000 m so với mặt nước biển. Mẫu Sơn gồm quần thể 80 ngọn núi lớn nhỏ với đỉnh cao nhất là Phia Mè 1.541 m so với mức nước biển, theo cổng thông tin điện tử tỉnh.

Dân tộc sống đông nhất ở Lạng Sơn

Hỏi:

Dân tộc nào sống đông nhất ở Lạng Sơn?

A. Kinh

B. Tày

C. Nùng

D. Thái

Đáp án:

C. Nùng

Lạng Sơn có đông dân tộc thiểu số sinh sống, chiếm 84,74% tổng số dân của tỉnh. Người Nùng có số dân cư đông nhất Lạng Sơn, chiếm 43,9%.

Ngôi chùa nổi tiếng ở Lạng Sơn đã đi vào ca dao

Hỏi:

Ngôi chùa nổi tiếng ở Lạng Sơn đã đi vào ca dao tên là gì?

A. Chùa Tam Thanh

B. Chùa Tiên

C. Chùa Thành

D. Chùa Bắc Nga

Đáp án:

A. Chùa Tam Thanh

Chùa Tam Thanh nằm trong động Tam Thanh là di tích lịch sử văn hóa, danh thắng nổi tiếng của Lạng Sơn. Ca dao xưa đã có câu ca ngợi di tích này:

"Đồng Đăng có phố Kỳ Lừa

Có nàng Tô Thị, có chùa Tam Thanh

Ai lên xứ Lạng cùng anh,

Bõ công bác mẹ sinh thành ra em...".

Xem thêm