Tại sao lại bị nghén

Ốm nghén là dấu hiệu biểu hiện có thai phổ biến ở mẹ bầu. Đây không phải tình trạng bệnh lý nghiêm trọng gây nguy cơ xấu đến sức khỏe của bé cưng trong bụng. Nế

Ốm nghén do mang thai là gì? Ốm nghén là tổng hợp của các biểu hiện khó chịu xảy ra giai đoạn đầu của thai kỳ. Trong đó, nổi bật nhất là triệu chứng buồn nôn và nôn ói. Có đến khoảng từ 50% đến 90% phụ nữ mang thai phải chịu đựng các cơn buồn nôn và ói mửa mỗi ngày khi trải qua giai đoạn ốm nghén. Tuy nhiên, chỉ có 1% trong số đó thực sự được xem là ốm nghén nặng và cần đến trợ giúp y tế.

Khi mới mang thai, nhiều phụ nữ thường bị buồn nôn vào buổi sáng. Thông thường, tình trạng này là vô hại. Buồn nôn vào buổi sáng có thể gây khó chịu nhưng triệu chứng này thường biến mất khi bạn mang thai khoảng 12 tuần. Thời điểm xảy ra dấu hiệu ốm nghén đầu tiên khác nhau ở sản phụ này so với sản phụ khác. Tuy nhiên, hầu hết các phụ nữ bắt đầu cảm thấy khó chịu do thai kì bắt đầu khoảng nửa chừng trong ba tháng đầu tiên, giữa tuần thứ sáu và tuần thứ tám của tuổi thai. Nói một cách khác, mẹ bầu hoàn toàn không có triệu chứng gì bất thường trước tuần lễ thứ sáu. Và điều này cũng có nghĩa là cơn nôn ói đầu tiên đột ngột vào ngay lúc thức dậy sau những ngày trễ kinh là tin báo hiệu bạn đã mang thai.

Phân biệt giữa nôn nghén thông thường và chứng ốm nghén nặng Một số bà bầu chỉ cảm thấy buồn nôn thoáng qua một, hai lần trong ngày. Tình trạng này được xem là ốm nghén nhẹ. Trường hợp ốm nghén nặng là khi cơn buồn nôn kéo dài vài giờ mỗi ngày và xảy ra nôn ói thường xuyên hơn. Việc có điều trị ốm nghén hay không phụ thuộc vào mức độ ảnh hưởng đến cuộc sống của bà mẹ mang thai, chứ không phải là tình trạng ốm nghén nhẹ hay nặng. Hội chứng nôn nghén là dạng ốm nghén nặng nhất của thai kỳ, với tỷ lệ xảy ra khoảng 3%. Phụ nữ được chẩn đoán bị nôn nghén khi trọng lượng cơ thể trước khi sinh giảm tới 5% và bị mất nước nghiêm trọng [do nôn ói quá nặng]. Bà bầu bị nôn nghén cần điều trị để ngăn chặn tình trạng nôn mửa, cân bằng nước và điện giải cho cơ thể. Đôi khi sản phụ cần phải nhập viện để theo dõi.

Ốm nghén nặng xảy ra khi nào?

• Có tiền sử HG nghĩa là bạn từng bị ốm nghén nặng khi mang thai lần trước
• Mang song thai hoặc đa thai
• Thừa cân
• Mang thai lần đầu
• Bệnh nguyên bào nuôi [bệnh do có sự gia tăng của tế bào bên trong tử cung].

• Ăn không ngon
• Nôn nhiều hơn 3 hoặc 4 lần một ngày
• Mất nước
• Cảm thấy xây xẩm, chóng mặt
• Giảm 2 – 10kg cân nặng hoặc 5% trọng lượng cơ thể vì nôn quá nhiều.

Ốm nghén thường nặng nhất vào giai đoạn nào? Ốm nghén khi mang thai còn có tên gọi là “bệnh buổi sáng” [Morning sickness] do các triệu chứng thường nặng nề vào lúc mới thức dậy. Tuy thế, phần lớn các mẹ bầu đều có thể bị ảnh hưởng tại bất cứ thời điểm nào trong ngày, nhất là khi có sự kích thích về mùi, vị thức ăn hay cả âm thanh, ánh sáng, nơi đông người. Không những thế, mẹ bầu còn gặp phải cảm giác chán ăn, thường xuyên thấy mệt mỏi, thiếu năng lượng, không thể tập trung vào bất cứ điều gì khác hơn ngoài cảm giác buồn nôn, nhức đầu, chóng mặt, rối loạn giấc ngủ... Đỉnh điểm của các rối loạn này cũng thay đổi trên từng sản phụ nhưng phần lớn là tập trung nhiều quanh tuần lễ thứ chín của thai kì. Một số giả thiết được đặt ra để giải thích cho vấn đề này là do đây là mốc thời gian hình thành trọn vẹn các cơ quan của bào thai. Dưới sự huy động một lượng lớn các nguyên liệu, chất xúc tác, phản ứng chuyển hóa và nồng độ hormone tăng trưởng, những cơn “bùng nổ sinh hóa” khiến cơ thể người mẹ mất căn bằng và hoạt động của các hệ cơ quan từ đó cũng bị xáo động theo. Sau những ngày “thai hành” vất vả, hầu hết các phụ nữ sẽ cảm thấy thuyên giảm vào tuần thứ 16. Chỉ một số nhỏ [khoảng 10%] còn bị buồn nôn và nôn kéo dài trong suốt thai kỳ đến lúc sinh.

Tình trạng buồn nôn và nôn khi mang thai thường không gây hại cho sức khỏe của cả thai phụ và thai nhi. Tuy nhiên, sản phụ cần phải tìm cách khắc phục bằng cách bổ sung đủ nước và điện giải để tránh bị mất nước và giảm cân quá mức, ảnh hưởng đến cân nặng của thai nhi sau khi sinh. Mất nước quá mức có thể dẫn đến rối loạn ở tuyến giáp, gan và nước ối.

• Nghỉ ngơi, ngủ đủ giấc và thư giãn càng nhiều càng tốt. Stress và mệt mỏi có thể khiến tình trạng ốm nghén trở nên tồi tệ hơn. Do đó, nếu có thể bạn nên tạm nghỉ việc một thời gian ngắn để không làm tình trạng tồi tệ thêm nữa.
• Uống nước thường xuyên để tránh mất nước. Bạn nên uống từng ngụm nhỏ và thường xuyên. Việc này có thể giúp ngăn ngừa nôn hơn là bạn uống một lượng nước lớn cùng một lúc. Hãy thử uống nước giữa các bữa ăn. Nếu bạn thấy thật khó để không nôn ra mọi thứ, bạn chỉ nên uống vài ngụm nước trong bữa ăn.
• Tránh các đồ uống lạnh, chua hay ngọt.
• Chia nhỏ các bữa ăn và hạn chế để dạ dày trống vì có thể làm bạn cảm thấy buồn nôn hơn. Bạn cần giữ lượng đường trong máu không xuống quá thấp bằng cách ăn một lượng nhỏ thức ăn ít đường, thực phẩm giàu  chất xơ hay chứa nhiều carbohydrate và ít chất béo như bánh mì, cơm hoặc mì ống.
• Ưu tiên cho các loại thực phẩm dễ ăn như bánh mì nướng hoặc bánh quy giòn. Vì các loại thực phẩm này tốt hơn so với các loại thực phẩm ngọt, cay hoặc béo. Hãy ưu tiên dùng một số loại thực phẩm có hàm lượng protein cao như thịt, trứng, các loại hạt hoặc các sản phẩm từ sữa như bánh quy giòn.
• Nếu bị ốm nghén không ăn được bạn nên bổ sung dinh dưỡng cho cơ thể bằng các món ăn đơn giản như bánh quy lạt. Hãy nghỉ ngơi trong 20 phút hoặc lâu hơn trước khi ra khỏi giường và nhớ dành thời gian để làm thức ăn vào buổi sáng.
• Gừng được xem là một trong những phương pháp giúp giảm buồn nôn. Gừng tươi có thể khó sử dụng với một số mẹ bầu. Do đó, bạn hãy sử dụng gừng dưới dạng sản phẩm như bánh quy gừng, trà gừng hoặc dùng sirô gừng, viên nang hoặc viên nén.
   

Các nhà nghiên cứu đã tiến hành khảo sát theo dõi trên hơn 850.000 phụ nữ mang thai. Dữ liệu thu thập được cho thấy bà bầu nào trải qua những cơn buồn nôn, ói mửa sẽ ít có nguy cơ đối diện với vấn đề sẩy thai. Hơn nữa, họ cũng sinh ra những bé con khỏe mạnh hơn. Đặc biệt chỉ 6,4% trong số đó không may mắn gặp phải tình trạng sinh non, còn đâu tất cả đều sinh nở rất suôn sẻ và bình thường.

Ốm nghén là tình trạng gây ra do sự gia tăng đột ngột của hormone gonadotropin, được phóng thích ồ ạt từ nhau thai trong 3 tháng đầu thai kỳ. Thông thường bạn sẽ bắt đầu có dấu hiệu nghén đâu đó khoảng tuần thứ 6 của thai kỳ, và những cơn ốm nghén bắt đầu giảm dần và dừng ở cuối tam cá nguyệt đầu tiên.

Tuy nhiên trong một số trường hợp, các biểu hiệu ốm nghén có thể kéo dài đến tuần thứ 20 của thai kỳ hoặc thậm chí không may mắn là dai dẳng cho tới khi lâm bồn mới “buông tha” mẹ bầu.

Nếu bạn đang mang thai trong 3 tháng đầu, nhưng lại không thấy mình có bất cứ dấu hiệu nào của ốm nghén, không việc gì phải quá lo lắng, đôi khi lại là may mắn đấy chứ. Ốm nghén thật sự đem đến những cảm giác chẳng dễ chịu chút nào, ăn không ăn được, ngửi cũng không xong và rất nhiều những hệ lụy khác. Nhất là khi bạn ốm nghén nặng, ảnh hưởng đến sinh hoạt và ăn uống thường ngày.

Khi đó, không chỉ sức khỏe của bạn bị ảnh hưởng, mà cả sự phát triển của thai nhi cũng bị tác động tiêu cực không kém. Do đó quan trọng nhất là biết cách chăm sóc chế độ dinh dưỡng, sinh hoạt, luyện tập lành mạnh và khoa học, đặc biệt không bỏ qua lịch thăm khám thai kỳ. Đi thăm khám và tư vấn nếu có bất kỳ dấu hiệu nào bất thường về tình trạng ốm nghén của bạn.

Buồn nôn và nôn thường xuất hiện ở 80% phụ nữ có thai. Triệu chứng thường gặp nhất và nặng nhất trong giai đoạn ba tháng đầu của thai kỳ. Mặc dù các triệu chứng ốm nghén thường xảy ra vào buổi sáng như, buồn nôn, nôn, hoặc cả hai đều có thể xảy ra bất cứ lúc nào trong ngày. Các triệu chứng dao động từ nhẹ đến nặng [gọi là chứng ốm nghén nặng].

Chứng ốm nghén nặng Chứng nôn nghén nặng là tình trạng nôn nặng, kéo dài do thai nghén, gây ra mất nước đáng kể, thường có bất thường điện giải, nhiễm toan và giảm cân.